بزرگنمايي:
آریا بانو -
٥٧
٠
باشگاه خبرنگاران / سوره طلاق شصت و پنجمین سوره قرآن است و در جزء بیست و هشتم آن قرار دارد.
نام‌ذاری این سوره به طلاق، به دلیل اشاره به احکام طلاق در بیشتر آیات آن است.
در بخش اول سوره طلاق از کلیاتى درباره احکام طلاق همراه با انذار، تهدید و بشارت سخن گفته و در بخش دوم به عظمت خداوند، جایگاه پیامبر (ص)، پاداش صالحان و مجازات بدکاران اشاره شده است.
بر اساس روایات به نقل از پیامبر (ص) آمده است:
کسی‌که سوره طلاق را بخواند، بر سنت رسول الله خواهد مرد. همچنین شیخ صدوق نیز از امام صادق (ع) نقل کرده است: هرکس سوره‌های طلاق و تحریم را در نماز‌های واجب بخواند، خداوند او را در روز قیامت از ترس و حزن و آتش دوزخ در امان نگه می‌دارد و او را به سبب خواندن این دو سوره به بهشت مىبرد؛ زیرا این دو سوره به پیامبر (ص) تعلق دارد.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خدای بخشاینده مهربان
یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاءَ فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَ أَحْصُوا الْعِدَّهَ ۖ وَ اتَّقُوا اللَّـهَ رَ‌بَّکُمْ ۖ لَا تُخْرِ‌جُوهُنَّ مِن بُیُوتِهِنَّ وَ لَا یَخْرُ‌جْنَ إِلَّا أَن یَأْتِینَ بِفَاحِشَهٍ مُّبَیِّنَهٍ ۚ وَ تِلْکَ حُدُودُ اللَّـهِ ۚ وَ مَن یَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّـهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ ۚ لَا تَدْرِ‌ی لَعَلَّ اللَّـهَ یُحْدِثُ بَعْدَ ذَٰلِکَ أَمْرً‌ا ﴿١﴾
اى پیامبر، چون زنان را طلاق گویید در زمان‌بندى عده آنان طلاقشان گویید و حساب آن عده را نگه دارید و از خدا، پروردگارتان بترسید آنان را از خانه‌هایشان بیرون مکنید و بیرون نروند مگر آنکه مرتکب کار زشت آشکارى شده باشند این است احکام الهى و هر کس از مقررات خدا پاى فراتر نهد قطعا به خودش ستم کرده است نمى‌دانى، شاید خدا پس از این پیشامدى پدید آورد(1)
فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِکُوهُنَّ بِمَعْرُ‌وفٍ أَوْ فَارِ‌قُوهُنَّ بِمَعْرُ‌وفٍ وَ أَشْهِدُوا ذَوَیْ عَدْلٍ مِّنکُمْ وَ أَقِیمُوا الشَّهَادَهَ لِلَّـهِ ۚ ذَٰلِکُمْ یُوعَظُ بِهِ مَن کَانَ یُؤْمِنُ بِاللَّـهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ ۚ وَ مَن یَتَّقِ اللَّـهَ یَجْعَل لَّهُ مَخْرَ‌جًا ﴿٢﴾
پس چون عده آنان به سر رسید یا به شایستگى نگاهشان دارید یا به شایستگى از آنان جدا شوید و دو تن مرد عادل را از میان خود گواه گیرید و گواهى را براى خدا به پا دارید این است اندرزى که به آن کس که به خدا و روز بازپسین ایمان دارد، داده مى‌شود و هر کس از خدا پروا کند خدا براى او راه بیرون‌شدنى قرار مى‌دهد(2)
وَ یَرْ‌زُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ ۚ وَ مَن یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّـهِ فَهُوَ حَسْبُهُ ۚ إِنَّ اللَّـهَ بَالِغُ أَمْرِ‌هِ ۚ قَدْ جَعَلَ اللَّـهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرً‌ا ﴿٣﴾
و از جایى که حسابش را نمى‌کند به او روزى مى‌رساند و هر کس بر خدا اعتماد کند او براى وى بس است خدا فرمانش را به انجام‌رساننده است به راستى خدا براى هر چیزى اندازه‌اى مقرر کرده است(3)
وَ اللَّائِی یَئِسْنَ مِنَ الْمَحِیضِ مِن نِّسَائِکُمْ إِنِ ارْ‌تَبْتُمْ فَعِدَّتُهُنَّ ثَلَاثَهُ أَشْهُرٍ وَ اللَّائِی لَمْ یَحِضْنَ ۚ وَ أُولَاتُ الْأَحْمَالِ أَجَلُهُنَّ أَن یَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ ۚ وَ مَن یَتَّقِ اللَّـهَ یَجْعَل لَّهُ مِنْ أَمْرِ‌هِ یُسْرً‌ا ﴿٤﴾
و آن زنان شما که از خون‌دیدن ماهانه نومیدند اگر شک دارید که خون مى‌بینند یا نه؟عده آنان سه ماه است و دخترانى که هنوز خون ندیده‌اند نیز عده‌شان سه ماه است و زنان آبستن مدتشان این است که وضع حمل کنند و هر کس از خدا پروا دارد خدا براى او در کارش تسهیلى فراهم سازد(4)
ذَٰلِکَ أَمْرُ اللَّـهِ أَنزَلَهُ إِلَیْکُمْ ۚ وَ مَن یَتَّقِ اللَّـهَ یُکَفِّرْ عَنْهُ سَیِّئَاتِهِ وَ یُعْظِمْ لَهُ أَجْرً‌ا ﴿٥﴾
این است فرمان خدا که آن را به سوى شما فرستاده است و هر کس از خدا پروا کند بدیهایش را از او بزداید و پاداشش را بزرگ گرداند(5)
أَسْکِنُوهُنَّ مِنْ حَیْثُ سَکَنتُم مِّن وُجْدِکُمْ وَ لَا تُضَارُّ‌وهُنَّ لِتُضَیِّقُوا عَلَیْهِنَّ ۚ وَ إِن کُنَّ أُولَاتِ حَمْلٍ فَأَنفِقُوا عَلَیْهِنَّ حَتَّىٰ یَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ ۚ فَإِنْ أَرْ‌ضَعْنَ لَکُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَ‌هُنَّ ۖ وَ أْتَمِرُ‌وا بَیْنَکُم بِمَعْرُ‌وفٍ ۖ وَ إِن تَعَاسَرْ‌تُمْ فَسَتُرْ‌ضِعُ لَهُ أُخْرَ‌ىٰ ﴿٦﴾
همانجا که خود سکونت دارید به قدر استطاعت خویش آنان را جاى دهید و به آن‌ها آسیب و زیان مرسانید تا عرصه را بر آنان تنگ کنید و اگر باردارند خرجشان را بدهید تا وضع حمل کنند و اگر براى شما بچه شیر مى‌دهند مزدشان را به ایشان بدهید و به شایستگى میان خود به مشورت پردازید و اگر کارتان در این مورد با هم به دشوارى کشید زن دیگرى بچه را شیر دهد(6)
لِیُنفِقْ ذُو سَعَهٍ مِّن سَعَتِهِ ۖ وَ مَن قُدِرَ عَلَیْهِ رِ‌زْقُهُ فَلْیُنفِقْ مِمَّا آتَاهُ اللَّـهُ ۚ لَا یُکَلِّفُ اللَّـهُ نَفْسًا إِلَّا مَا آتَاهَا ۚ سَیَجْعَلُ اللَّـهُ بَعْدَ عُسْرٍ یُسْرً‌ا ﴿٧﴾
بر توانگر است که از دارایى خود هزینه کند و هر که روزى او تنگ باشد باید از آنچه خدا به او داده خرج کند خدا هیچ کس را جز به قدر آنچه به او داده است تکلیف نمى‌کند خدا به زودى پس از دشوارى آسانى فراهم مى‌کند (7)
وَ کَأَیِّن مِّن قَرْ‌یَهٍ عَتَتْ عَنْ أَمْرِ رَ‌بِّهَا وَ رُ‌سُلِهِ فَحَاسَبْنَاهَا حِسَابًا شَدِیدًا وَ عَذَّبْنَاهَا عَذَابًا نُّکْرً‌ا ﴿٨﴾
و چه بسیار شهر‌ها که از فرمان پروردگار خود و پیامبرانش سر پیچیدند و از آن‌ها حسابى سخت کشیدیم و آنان را به عذابى بس زشت عذاب کردیم (8)
فَذَاقَتْ وَ بَالَ أَمْرِ‌هَا وَ کَانَ عَاقِبَهُ أَمْرِ‌هَا خُسْرً‌ا ﴿٩﴾
تا کیفر زشت عمل خود را چشیدند و پایان کارشان زیان بود (9)
أَعَدَّ اللَّـهُ لَهُمْ عَذَابًا شَدِیدًا ۖ فَاتَّقُوا اللَّـهَ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ الَّذِینَ آمَنُوا ۚ قَدْ أَنزَلَ اللَّـهُ إِلَیْکُمْ ذِکْرً‌ا ﴿١٠﴾
خدا براى آنان عذابى سخت آماده کرده است پس اى خردمندانى که ایمان آورده‌اید از خدا بترسید راستى که خدا سوى شما تذکارى فرو فرستاده است (10)
رَّ‌سُولًا یَتْلُو عَلَیْکُمْ آیَاتِ اللَّـهِ مُبَیِّنَاتٍ لِّیُخْرِ‌جَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ ۚ وَ مَن یُؤْمِن بِاللَّـهِ وَ یَعْمَلْ صَالِحًا یُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِ‌ی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا ۖ قَدْ أَحْسَنَ اللَّـهُ لَهُ رِ‌زْقًا ﴿١١﴾
پیامبرى که آیات روشنگر خدا را بر شما تلاوت مى‌کند تا کسانى را که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده‌اند از تاریکی‌ها به سوى روشنایى بیرون برد و هر کس به خدا بگرود و کار شایسته کند او را در باغ‌هایى که از زیر درختان آن جویبار‌ها روان است،درمى‌آورد جاودانه در آن مى‌مانند قطعاً خدا روزى را براى او خوش کرده است (11)
اللَّـهُ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَ مِنَ الْأَرْ‌ضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّـهَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ أَنَّ اللَّـهَ قَدْ أَحَاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْمًا ﴿١٢﴾
خدا همان کسى است که هفت آسمان و همانند آن‌ها هفت زمین آفرید فرمان خدا در میان آن‌ها فرود مى‌آید تا بدانید که خدا بر هر چیزى تواناست و به راستى دانش وى هر چیزى را در بر گرفته است (12)