بزرگنمايي:

آریا بانو - زومیت / دانشمندان کاستاریکایی پس از خنثی‌سازی ویروس کرونای عامل کووید 19 در محیط کشت سلولی، در حال آغاز آزمایش‌های انسانی هستند.
تولید صدها واکسن و درمان برای کووید 19 به‌هیچ‌عنوان به کلان‌شهری‌های اطراف سان‌فرانسیسکو یا بوستون یا واشنگتن محدود نمی‌شود. در ماه‌های اخیر، پژوهشگران مؤسسه‌ای علمی و فنی در کاستاریکا با بهره‌گیری از تجربه‌ی حاصل ‌از چندین دهه کار روی پادرهز مار بی‌وقفه تلاش کرده‌اند تا فرمولاسیون درمانی از آنتی‌بادی‌های اسبی را علیه ویروس عامل کووید 19، یعنی SARS-CoV-2 تهیه کنند.
در اواخر مارس پس از اینکه نخستین مورد کووید 19 در کاستاریکا تشخیص داده شد، رومن ماکایا، متخصص بیوشیمی و کارشناس بهداشت عمومی، فراخوانی برای جامعه‌ی پژوهشی ازجمله مؤسسه‌ی کلدومیرو پیکادو درزمینه‌ی همکاری برای مبارزه علیه این بیماری داد. هدف از این کار به‌کارگیری فناوری و تجربه‌ای بود که مؤسسه‌ی مذکور در پژوهش‌ درزمینه‌ی استفاده از آنتی‌بادی‌های اسب برای ساخت پادزهرهایی برای گزش مار در جریان پنج دهه‌ی گذشته کسب کرده بود. پادزهرهای تولیدشده با آنتی‌بادهای اسبی خالص‌شده در این مؤسسه، هرسال جان بیش از 500 نفر در کاستاریکا و هزاران فرد دیگر را در کشورهای سراسر جهان نجات می‌دهد.
 مؤسسه‌ی کلدومیرو پیکادو بیش از 100 اسب دارد که پس از تلقیح‌شدن با مقادیر اندکی از توکسین‌ها در دوره‌ای چند هفته‌ای تا چند ماهه ایمنی قدرتمندی دربرابر زهر مارها توسعه داده‌اند. فراورده‌های دارویی آنتی‌بادی‌های اسبی علاوه‌بر استفاده در پادزهر مارها و عقرب‌ها و عنکبوت‌ها، به‌عنوان درمانی برای هاری و بوتولیسم و دیفتری استفاده شده است. کارآزمایی‌های بالینی پادزهرهای این مؤسسه نشان داده است که این آنتی‌بادی‌ها در انسان‌ها بی‌خطر است و به‌ندرت موجب بروز واکنش‌های جانبی شدیدی می‌شوند.
اخیرا ایمونوگلوبولین درمانی اسبی به‌عنوان درمان بالقوه‌ای برای طیف وسیعی از ویروس‌ها ظاهر شده است که گزینه‌های درمانی محدودی دارند. در میان آن‌ها، ویروس‌های به‌شدت بیماری‌زای آنفولانزای طیور H5N1 و H7N9 و ویروس کرونای عامل سندرم تنفسی خاورمیانه (مرس) وجود دارند.
پروژه‌ی کاستاریکا آشنا است. آلبرتو آلاپه گیرون، میکروب‌شناس و پژوهشگر اصلی پروژه‌ی کووید 19 در کلدومیرو پیکادو می‌گوید:
ایده‌ی پشت‌صحنه‌ی آنتی‌بادی درمانی برای بیماران مبتلا به کووید 19 شبیه ایده‌ی درمان بیمارانی است که دچار مسمومیت ناشی ‌از گزش مار می‌شوند. می‌خواهیم آنتی‌بادی‌های اختصاصی را علیه ساختارهای ویروسی در اسب ایجاد و آن آنتی‌بادی‌ها را خالص‌‌سازی کنیم و آن‌ها را به بیمارانی بدهیم که شروع به مبارزه با عفونت کرده‌اند؛ اما سیستم ایمنی آن‌ها هنوز آنتی‌بادی کافی برای پاک‌سازی ذرات ویروسی تولید نکرده است.
شهروندانی که به کمک به پژوهش مؤسسه‌ی کلدومیرو پیکادو تمایل داشتند، 6 اسب به این مؤسسه اهدا کردند. این حیوانات با پروتئین‌های مهندسی‌شده ویروس SARS-CoV-2 تلقیح شدند. سه رأس از اسب‌ها فقط S1 را دریافت کردند بخشی از پروتئینی است که برجستگی‌های واقع روی سطح ویروس را می‌سازد. سه حیوان دیگر ترکیبی از چهار پروتئین ویروس کرونا (ازجمله S1) را دریافت کردند. پس از چهار نوبت تلقیح که هر دو هفته یک‌بار انجام شد، اسب‌ها سطح مطلوبی از آنتی‌بادی‌ها را تولید کردند. در این مرحله، خون آن‌ها استخراج شد و سلول‌های قرمز خون از پلاسما جدا و به اسب‌ها بازگردانده شد. آلاپه گیرون می‌گوید: «پلاسما ترکیب بسیار پیچیده‌ای است که صدها پروتئین دارد. آنتی‌بادی‌ها یکی از پروتئین‌های فراوان هستند؛ اما پروتئین‌های دیگری نیز وجود دارند.»
در کارخانه‌ی داروسازی، پژوهشگران از فناوری توسعه‌یافته‌شده‌ی کلدومیرو پیکادو استفاده کردند تا آنتی‌بادی‌ها را از پروتئین‌های دیگر پلاسما جدا و سپس آن‌ها را برای رسیدن به فرمولاسیون درمانی برای آزمایش‌های انسانی خالص‌سازی کنند. درمجموع، کارخانه هزار ویال 10 میلی‌لیتری از آنتی‌بادهای خالص‌شده اسبی تولید کرد. آلاپه گیرون می‌گوید: «فقط یک ویال 10 میلی‌لیتری تقریبا حاوی 80 برابر آنتی‌‌بادی است که می‌توانید در 800 میلی‌لیتر از پلاسمای افراد بهبود یافته از کووید 19 پیدا کنید.»
به‌منظور آزمایش کارایی آنتی‌بادی‌های اسبی، چند ویال به مرکز دفاع زیستی و بیماری‌های عفونی (NCBID) دانشگاه جورج میسون ارسال شد. چارلز بیلی، استاد زیست‌شناسی و مدیر اجرایی NCBID می‌گوید:
می‌خواستیم مشخص کنیم آیا ویروس SARS-CoV-2 می‌تواند با آنتی‌بادی‌های اسبی خنثی شود یا خیر. آزمایشی که روی نمونه‌ها انجام دادیم، آزمایش خنثی‌سازی کاهش پلاک نامیده می‌شود. ما آنتی‌بادی‌های اسبی را در رقیق‌سازی‌های مختلف درمعرض ویروس کرونا پرورش‌یافته در محیط کشت سلولی قرار دادیم که ویروس خنثی شد.
مرحله‌ی بعدی یعنی کارآزمایی بالینی آزمایش آنتی‌بادی اسبی در مبتلایان به کووید 19 ماه جاری آغاز می‌شود. بی‌خطربودن و اثربخشی در گروهی متشکل از 26 بیمار مبتلا به کووید 19 بررسی خواهد شد که در بیمارستان بستری شده؛ اما در بخش مراقبت‌های ویژه قرار نگرفته‌اند. اگر نتایج مثبت باشد، کارآزمایی بزرگی با صدها بیمار آغاز خواهد شد.
برخلاف آنتی‌بادی‌های مونوکلونال که برای هدف قراردادن منطقه‌ی مولکولی خاص یا اپی‌توپ روی سطح ویروس SARS-CoV-2 برای ایجاد پاسخ ایمنی توسعه داده می‌شوند، آنتی‌بادی‌های پلی‌کلونال اسبی ضد SARS-CoV-2 چندین اپی‌توپ را شناسایی می‌کنند. اختصاصی‌بودن کمتر به‌معنای فرایند تولید ارزان‌تر است. آلاپه گیرون برآورد می‌کند که تولید یک ویال آنتی‌بادی اسبی 100 دلار هزینه خواهد داشت؛ درحالی‌که درمان با آنتی‌بادی‌های مونوکلونال دَه برابر یا بیشتر هزینه خواهد داشت.
ماکایا می‌گوید:
این عالی‌ترین فناوری نیست؛ اما به ما اجازه می‌دهد از مزیت سرعت بهره‌مند شویم و رویکردی بسیاری عملی است. علاوه‌بر‌این، اگر آنتی‌بادی‌ها از نوع آنتی‌بادی‌های مونوکلونال بودند، برای تولید آن‌ها به کارخانه‌ی بزرگی نیاز داشتید. در اینجا، حداقل برای بخش تولید اسب‌ها کارخانه هستند. بخش خالص‌سازی فرایندی صنعتی است؛ اما مؤسسه‌ی کلدومیرو پیکادو از قبل زیرساخت‌های آن را دارد.
فن هوی‌ون پژوهشگر و مدیر پروژه‌ی مؤسسه‌ی بوتانتان در برزیل می‌گوید: «فراورده‌های آنتی‌بادی پلی‌کلونال می‌تواند در مقادیر زیاد و با هزینه کم ساخته شود.» درحال‌حاضر، مؤسسه‌ی بوتانتان درحال آماده‌کردن اسب‌ها برای ایمنی‌سازی با بخش‌هایی از ویروس غیرفعال SARS-COV-2 است که با استفاده از تخصص آن‌ها درزمینه‌ی تولید واکسن‌های ویروس آنفولانزا جداسازی، کشت و تخلیص شده است.
اگرچه پروتکل‌های توسعه در مؤسسه‌های برزیل و کارستاریکا متفاوت است، فن هوی‌ون پیش‌بینی می‌کند که آنتی‌بادی‌های آن‌ها کارآیی و ایمنی مشابهی در درمان بیماران کووید 19 داشته باشند. دانشمندانی در آرژانتین نیز در حال توسعه‌ی درمانی بالقوه برای بیماران کووید 19 با استفاده از آنتی‌بادی‌های اسبی هستند؛ درحالی‌که پژوهشگران دیگری در مناطق دیگر جهان در جست‌وجوی آنتی‌بادی‌های ضد SARS-CoV-2 در لاماها و گاوها هستند. هدف تمامی این پروژه‌ها این است که تا زمان رسیدن واکسنی برای کووید 19، جان انسان‌ها را نجات دهند.