آریا بانو - دلایل مهم خون دماغ شدن و روش های جلوگیری از آن
سایز متن الف الف
لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد! http://akhr.ir/6045760
٢٩٣
٠
دکتر سلام / اپیستاکسی، یک وضعیت پزشکی است که اکثریت ما آن را به نام خون دماغ یا خونریزی بینی می‌شناسیم. معمولا این نوع خونریزی به علت نوعی تحریک یا صدمه به آستر رگ های خون که در داخل بینی قرار دارند اتفاق می افتد و سپس خون، از یک یا هر دو حفره ی بینی خارج می شود. این رگ ها سطحی هستند و به همین علت امکان دارد با کمترین تحریک به آسانی صدمه بینند. ممکن است بین چند ثانیه یا بیشتر از 10 دقیقه طول بکشد تا خونریزی متوقف شود، میزان خونریزی در هر فرد متفاوت است و می تواند خفیف یا شدید باشد. ادامه این مطلب ار بخش مقالات پزشکی دکتر سلام را دنبال کنید تا درمورد روش های جلوگیری و مانع شدن از خون دماغ اطلاعاتی کسب کنید.
انواع خونریزی بینی
افراد در هر گروه سن که باشند، احتمال خونریزی برای آن ها وجود دارد، اما کودکان خردسال ( بین 2 تا 10 سال) و میانسالان ( بین 50 تا 80 سال) بیشتر در معرض این رویداد هستند. شما ممکن است دچار خون دماغ شوید و این مسئله باعث نگرانی شما شود اما بهتر است بدانید که اکثر این خونریزی ها نسبتاً جای نگرانی ندارند و بدون نیاز به هیچ اقدام پزشکی خود به خود متوقف می شوند. البته این نکته را نباید فراموش کنید که گاهی اوقات خونریزی می تواند جدی تر از یک حالت معمول باشد
خصوصاً زمانی این شرایط صدق می کند که خونریزی شما مربوط به رگ های بزرگ عقب حفره بینی باشد. در این حالت ممکن است درمان های خانگی پاسخ مناسبی برای قطع خونریزی نباشند. احتمال دارد این نوع خونریزی به خاطر زخم و آسیبی باشد که به دماغ وارد شده است ، در این مواقع برای جلوگیری از شرایط حادتر باید به موقع اقدام به درمان کنیم. از آن جایی که افزایش سن رابطه ای مستقیم با خون دماغ دارد، افراد سالمند بیشتر در معرض ابتلا به خون دماغ هستند.
اساسا خونریزی بینی به دو دسته تقسیم می شود:
خون دماغ جلویی قسمت جلویی بینی
که مشخصه آن خونریزی خفیفی است که در در قسمت جلو بینی رخ می دهد و خون از طریق یکی از دو حفره ی دماغ خارج می شود. اکثر خون دماغ های جلو بی خطر هستند و تهدید ایجاد نمی کند. شما می توانید در منزل آنها را با یک سری از روش های خود درمانی متوقف کنید.
خون دماغ عقبی، نوع دیگر خونریزی هستند
همانطور که از اسم آن ها مشخص است در انتهای دماغ رخ می دهند و معمولاً خطرناکتر از خون دماغ جلو هستند. خونریزی در این حالت نسبتا شدید است و ممکن است خون از هردو دماغ جاری شود. حتی امکان دارد گاهی اوقات مقدار زیادی خون از گلو پایین برود. خون دماغ عقب بینی، معمولا به خاطر برخی از مشکلات سلامتی در بدن اتفاق می افتد به همین دلیل خونریزی در افراد سالخورده نسبت به افراد جوان بیشتر است.
دلایل خون دماغ
به چند علت خونریزی اتفاق می ‌افتد.

عوامل محیطی
زندگی دریک محیط خشک می تواند زمینه را برای ایجاد خون دماغ فراهم کند، چرا که خشکی هوا باعث خشک و ترک خوردن غشاء مخاطی بینی می شود. یکی دیگر از علت های خونریزی، نبود اکسیژن و رطوبت هوا است. ما هر چقدر که به ارتفاعات بالاتر برویم رطوبت و اکسیژن هوا کمتر می شود بنابراین، احتمال خونریزی نیز افزایش می یابد.
سیستم های گرمایشی در طول زمستان تقریبا رطوبت هوا را از بین می برند و در نتیجه غشاء مخروطی بینی شما کاملا خشک می شود. اگر شما در محیطی قرار بگیرید که حرارت بالا باشد، در صورتی خونریزی اتفاق می افتد که رطوبت هوا کم باشد. در واقع میتوان گفت که درجه ی حرارت بالا همراه با رطوبت کم سبب خونریزی می شود. آستر بینی شما در معرض هوای آلوده و عوامل تحریک کننده شیمیایی آسیب می بیند، بنابراین با قرار گرفتن در این نوع محیط، شرایط را برای خونریزی آماده کرده ایم. آلودگی هوا نیز باعث تشدید خون دماغ می شود.
عوامل فردی خون دماغ
ناخنک زدن و خراشیدن غشاء مخاطی بینی، می تواند منجر به پاره شدن رگ های خون شود و درنتیجه خون دماغ رخ می دهد.
دمیدن یا عطسه کردن شدید، می تواند آسیب بزرگی به آستر حساس داخل بینی وارد کند و باعث ایجاد خون دماغ شود.
با فرو بردن اشیاء به داخل حفره بینی، به آستر داخل بینی خود آسیب می زنید و سپس منجر به خونریزی در شما می شود.
عوامل جسمانی
ممکن است مصرف بیش از اندازه الکل، دخانیات و سیگار الکتریکی باعث شود که بینی شما از درون، کاملاً خشک شود و زمینه را برای ایجاد خون دماغ فراهم آورد. بیماری های خاص مانند فشار خون، سرطان، عفونت های تنفسی فوقانی، ناهنجاری های عروقی و اختلالات خونی ازجمله بیماری های فول ویلبراند و هموفیلی که از لخته شدن خون جلوگیری می کنند، باعث خونریزی بینی می شوند.
افرادی که دچار کمبود ویتامین c و k هستند، دو برابر بیشتر نسبت به افراد دیگر در معرض خون دماغ هستند. اغلب زنان باردار به علت نوسانات هورمونی خاصی که دارند، دچار خون دماغ می شوند. همچنین با مصرف بیش از اندازه یکسری از داروهای خاص که رقیق کننده خون هستند، خون دماغ اتفاق می افتد. این داروها شامل داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (مانند آسپرین و ایبوپروفن)، داروهای ضد انعقاد (مانند وارافین)، و داروهای مهارکننده تجمع پلاکتی مانند کلوپیدوگرل و… هستند.
استفاده از مواد مخدر مانند کوکائین، نقش عمده را در ایجاد خون دماغ دارد. مبتلایان به سندروم اسلر وبر راندو که به عنوان تلانژاکتازی خونریزی دهنده ارثی نام برده می شود، دچار خون دماغ مکرر می شوند زیرا این اختلال ژنتیکی منجر به ناهنجاری هایی در ساختار رگ های خونی مخاطی آنها می شود. مبتلایان به انحراف بینی نیز بیشتر در معرض خون دماغ هستند. معمولا کسانی که جراحی صورت و بینی انجام داده اند، دچارخونریزی می شوند. امکان دارد شما به دنبال خونریزی بینی، به واکنش آلرژیک دچار شوید.
علائم و نشانه های خونریزی بینی
خونریزی در اکثر موارد با جاری شدن خون از یک حفره بینی آغاز می شود، مگر اینکه خونریزی شما غیرمعمولی و شدید باشد، که در این موارد ممکن است خون به حفره دیگردماغ نیز، سرازیر شود. حتی ممکن است طغیان خون از گلو به داخل معده ریخته شود و بعدا بیمار خون را به صورت خلط خونی یا استفراغ بالا آورد. افراد بعد از خون دماغ شدید ممکن است، با نشانه های مختلفی مثل پریشانی، سرگیجه و خستگی زیاد مواجه و یا حتی بیهوش شوند.
خونریزی بینی طولانی می تواند به دلیل عوامل زیر رخ دهد:
اگر بیمار دچار فشار خون بالا باشد.
اگر بیمار مصرف کننده داروهای ضد انعقاد باشد.
در صورتی که بیمار از هر نوع اختلال لخته شدن خون رنج می برد.
درمان پزشکی خون دماغ
در صورتی که خون دماغ شما طولانی و باعث شود که خون زیادی را از دست دهید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید زیرا وضعیت شما خطرناک است. دکتر وضعیت شما را بررسی می کند و طبق شرایط شما را مداوا خواهد کرد.
برخی از رایج ترین راه کار های مورد استفاده و توصیه شده پزشک برای خون دماغ به شرح زیر می باشد:
قطره یا اسپری محلول نمک
سوزاندن بینی با نیترات نقره
فوم ها و ژل های ترومبوژنیک
اعمال فشاربر جلوی بینی برای بستن مسیر خون با استفاده از گاز یا بادکنک های قابل بادکردن لاتکس
استفاده از تامپون های بینی مثل رپیت راینو و راینو راکت
اقدامات اولیه برای درمان
در زیر، اقداماتی که برای متوقف کردن خونریزی نیاز است شرح داده شده است.
1- گرفتن بینی
احتمالا، شما نیز مانند اکثریت مردم،هنگامی که دچار خونریزی بینی می شوید قسمتی از بینی که دچار خونریزی شده است را فشار می دهید بهتر است بدانید که روش گرفتن بینی، به همین طریق است و تقربیا همیشه می توان از این روش نتیجه گرفت.
الف) با کمک ستون فقرات خود بنشینید و سرتان را کمی جلو بگیرید.
ب) با کمک انگشت اشاره و انگشت شست خود، بخش نرم غضروفی که در زیر استخوان بینی شما قرار گرفته است را محکم بگیرید.
پ) این کار را به طور مداوم حداقل 10 تا 12 دقیقه نگه دارید
ت) آرامش خود را حفظ کرده و از طریق دهان نفس بکشید.
ث) اینک به آرامی بینی خود را رها کنید.
ج) به آرامی بنشینید و برای 5 دقیقه استراحت کنید؛ از دستکاری کردن و دمیدن در بینی خود بپرهیزید چرا که باعث عود کردن خونریزی می شود.
چ) اگر خونریزی شما ادامه داشت به مدت 10 دقیقه بیشتر بینی خود را نگه دارید.
ح) تا زمانی که خونریزی شما متوقف نشده است این روند را تکرار کنید.

2- فشار سرد
یک فشار سرد یا یک بسته یخ می تواند با کوچک کردن رگ های خونی درون بینی شما به توقف جریان خون کمک کند.
الف) چند قطعه یخ را درون یک حوله یا پارچه بپیچانید.
ب) صاف بنشینید و همزمان سر خود را به عقب کج کنید.
پ) به مدت 5 الی 10 دقیقه بسته یخ را روی برآمدگی استخوان بینی خود نگه دارید.
ت) تا متوقف شدن خونریزی این روند را تکرار کنید.
توجه: قبل از اینکه یخ را مستقیم روی پوست خود قرار دهید آن را درون حوله یا پارچه بپیچانید چرا که تماس مستقیم مکرر یخ با پوست ممکن است به پوست شما آسیب برساند و یا حتی باعث شود شما سرماخورده شوید.
نکات خود مراقبتی
بعد از خونریزی اخیر از فشار آوردن به بدن و یا بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. فشارهای بی مورد جسمانی می تواند قسمت دیگر را تحریک کند. اگرفکر می کنید که می‌خواهید عطسه کنید، دهان خود را کاملاً باز کنید و اجازه دهید جریان هوا از دهان شما خارج شود. این کار برای به حداقل رساندن فشار بر روی حفره بینی کمک می کند.
تنفس کردن در بخار دوش آب گرم می تواند، به تسکین غشاء تحریک شده شما کمک کند. شما می توانید با استفاده از ژله پترولیوم به غشاء داخل بینی خود کمک کنید، زیرا این ژل تاحدودی ممکن است نقش یک حفاظ را داشته باشد و به قسمت خشک شده بینی کمک کند. برای اینکه رگ های خون را به بهترین شکل ممکن حفظ کنید، باید یک رژیم غدایی سالم و متعادل را در برنامه غذایی خود قرار دهید. این رژیم غذایی باید در برگیرنده غذاهایی شود که سرشار از ویتامین های c و k و بیوفلاونوئید ها است.
شما می توانید آهن بدن خود را از طریق غذاهایی مانند اسفناج، گوشت و حبوبات زیاد کنید تا از این طریق میزان هموگلوبین خون خود، بیفزایید. ممکن است خوردن غذاهایی که سرشار از روی هستند به تقویت و ساخته شدن رگ های خونی شما کمک کند و از پاره شدن رگ هایی که تحت فشار هستند جلوگیری کند. و سرانجام مصرف بیشترغذاهایی مانند برنج قهوه ای، نان سبوس دار و انواع دیگرغدا با روی بالا نیز، به این امر کمک می کند.
اگر شما خون دماغ دارید، از رقیق کننده های خون استفاده نکنید.اگرپس از مصرف این نوع دارو دچار خون دماغ می شوید و نمی توانید آن را از درمان کنونی خود قطع کنید، حتماً با دکتر خود این موضوع را در میان بگذارید تا او یک داروی مناسب دیگر را برای شما تجویز کند. مصرف غذاهای سرخ شده، چرب و پر ادویه خود را محدود کنید. اگر سیگار می کشید و مستعد خون دماغ هستید، فوراً این عادت را ترک کنید. سیگار کشیدن مخاط بینی شما را تحریک می کند و شرایط لازم برای خون دماغ را فراهم می کند. همچنین لازم است از دود سیگار افراد دیگر نیز دوری کنید.