بزرگنمايي:

آریا بانو - روستایی در ایران که شما را یاد دوران رنسانس می‌اندازد
٩٩
٠
روزیاتو / روستای ورکانه همدان یکی از منحصر به فردترین روستا‌های ایران است که تماما از سنگ ساخته شده و به روستای سنگی شهرت یافته است.
این روستا به عنوان نگین گردشگری روستایی استان همدان نام گرفته است و تمام کوچه‌های آن با سنگ لاشه ساخته شده است که در زیر نور‌های موضعی به رنگ قهوه‌ای سوخته در می‌آیند، به‌طوری که حال و هوای دوران رنسانس اروپا را در ذهن تداعی می‌کند.
ورکانه که قدمت 400 ساله دارد در 20 کیلومتری جنوب شرقی شهر همدان و در دره آبشینه واقع شده است.
آنچه که بیش از همه در روستای ورکانه به چشم می‌آید کاربرد سنگ در ساخت آن است. کوچه‌های سنگ فرش این روستا با خانه‌های سنگی احاطه شده‌اند و یکی از زیباترین مناظر روستایی را پیش چشم فرد قرار می‌دهند.

یکی از مکان‌های عجیب در این روستا گورستانی است که در آن هیچ سنگ قبری دیده نمی‌شود و به همین دلیل متمایز از دیگر گورستان‌ها جلوه می‌کند.
در روستای ورکانه تنها یک مسجد وجود دارد که در ضلع جنوبی روستا به چشم می‌خورد. بنای این مسجد نوساز است و با مصالح جدید ساخته شده. نمای ساختمان آن آجری است و به لحاظ معماری داخلی کاملا ساده است. درون مسجد یک محراب کوچک وجود دارد که کاشی‌کاری اندکی اطراف آن را زینت داده است. وضوخانه، فضا‌های پشتیبانی و خدماتی نیز در اطراف مسجد قرار گرفته‌اند.

از دیگر جاذبه‌های گردشگری روستای ورکانه استان همدان می‌توان به مراکز فرهنگی از قبیل حمام و مسجد جامع روستا، ایوان‌ها و فضا‌های نیمه باز در خانه‌های روستایی و سکو‌های نشستن رهگذران در میان کوچه‌ها و مراکز تاریخی مثل اصطبل مهری خانم و قلعه اربابی اشاره کرد.
این جاذبه‌ها سبب شده تا روستای ورکانه همدان در فهرست آثار ملی ثبت شود.

روستای ورکانه در دامنه جنوبی زاگرس مرکزی قرار گرفته و روستا‌های این منطقه به دلیل کوهستانی بودن و برخورداری از طبیعت زیبا از مناطق بسیار بکر به شمار می‌روند.
وجود دره‌های فراوان از جمله دره‌های زیبای یورد صفرخان، دره خان، تخته سنگ، جن دره و سوبلاغ در مجاورت روستا از خصوصیات طبیعی منطقه است به طوری که دره بارانی در جنوب و جنوب شرق آبادی واقع شده است. شیب عمومی این منطقه و وجود دره‌های فراوان در اطراف روستا موجب شکل گیری رودخانه‌های فصلی شده است. رودخانه‌های فصلی ورکانه از ارتفاعات یخچال‌ها سرچشمه می‌گیرند و بعد از عبور از اراضی سیمین ورکانه به رودخانه فصلی ارزانفود می‌ریزند.
این روستا زادگاه پرفسور توفیق موسیوند، سازنده نخستین قلب مصنوعی جهان است که در سال 1315 در این دیار چشم به جهان گشود.