بزرگنمايي:

آریا بانو -
وقتی می‌پذیرید ژن خوب ندارید، چه اتفاقی برای تان می‌افتد؟
٣٦
٠
خراسان / نقشه ژنتیکی بدن ما انسان‌ها با هم تفاوت‌هایی دارد. می‌دانیم که بعضی‌ها از نظر ژنتیکی بیشتر مستعد برخی سرطان‌ها هستند یا ممکن است دی.ان.ای ما در چاقی تأثیراتی داشته ‎باشد. به همین دلیل برخی از مؤسسات تحقیقاتی تلاش کرده‌اند بر اساس خصوصیات ژنتیکی هر فرد برنامه‌های غذایی یا ورزشیِ مخصوصی تدوین کنند. با این ‌حال، همچنان نکته‌ای باقی است: «وقتی کسی باور می‌کند ژن خوب یا بدی دارد، عملکرد بدنی او تغییر می‌کند. پس آیا واقعاً باید به داشتن ژن خوب افتخار کرد؟» سایت ترجمان با ترجمه مقاله‎ای از «سارا ژانگ» توسط «نجمه رمضانی» به این سوال پاسخ می‎دهد. سوالی که پاسخ‌اش به درد همه جوان‌های امروزی می‌خورد؛ جوان‌هایی که به دنبال پیشرفت و موفقیت هستند و هر بهانه‌ای را برای نرسیدن به موفقیت قابل قبول می‌دانند!
شروع تحقیقی جالب برای یافتن پاسخ
طی بیش از یک سال، روان شناسان دانشگاه استنفورد روی بیش از 223 شرکت‌کننده مطالعه‌ای انجام دادند که به دانشمندان کمک می‌کرد برنامه‌های غذایی و ورزشی اختصاصی برای آن‌ها تهیه کنند؛ در واقع این‌طور به آن‌ها گفته شده بود. دو محقق درگیر در این مطالعه، «برد ترنوالد» و «آلیا کرام»، بیش از همه می‌خواستند بدانند که شرکت‌کنندگان پس از آزمایش دی‌.ان.‌ای و شناخت گرایش‌های ژنتیکی خود در زمینه ورزش و تغذیه چه واکنشی نشان می‌دهند. دیگر محققان به مطالعه این موضوع پرداخته‌اند که آزمایش دی.‌ان.‌ای چطور به افراد انگیزه می‌دهد تا سبک زندگی خود را عوض کنند -یا نکنند- اما «ترنوالد» و «کرام» به مسئله عمیق‌تری می‌اندیشیدند؛ «آیا دانستن نتایج آزمون دی‌.ان‌.ای می‌توانست نه تنها رفتار که جسم را هم در سطح مولکولی تغییر دهد؟»
تأثیر روانی در فیزیولوژی ریشه دارد
آن‎ها برای پیدا کردن پاسخ این سوال، از قاعده‎ای استفاده کردند که می‎گوید تأثیر روانی در فیزیولوژی ریشه دارد. وقتی کسی قرص قندی می‌خورد و گزارش می‌کند که دردش کم شده ‎است، مغز او در عمل مسکن‌هایی طبیعی به نام «اندورفین» آزاد می‌کند. پس شاید وقتی ژن‌های خود را بشناسیم، اتفاقی مشابه در ما رخ بدهد. تیم استنفورد دو آزمایش ابداع کرد. حدود نیمی از شرکت‌کنندگان نتیجه آزمایش روی یکی از ژن‌های خود را (نتیجه‌ای تقلبی) که به ورزش مرتبط بود، دریافت کردند. سپس از آن‌ها خواسته شد روی تردمیل بدوند. نیم دیگر شرکت‌کنندگان نتیجه آزمایش روی ژنی را دریافت کردند که به گرسنگی مرتبط بود. سپس از آن‌ها درخواست شد یک اسموتی بنوشند که 480 کالری انرژی داشت. کسانی که فهمیده بودند نسخه «بدتر» ژن را دارند در مقایسه با کسانی که فکر می‌کردند نسخه «بهتر» ژن را دارند، زودتر دویدن را متوقف و اعلام گرسنگی کردند. جالب آن‎که حتی عملکرد ریه و سطح هورمون‌های گرسنگی هم در آن‌ها تغییر کرد! همه این نتایج، برای محققان این پژوهش شگفت‌انگیز به نظر می‌آمد و هر لحظه بر تعجب آن‌ها افزوده می شد.
اطلاعات ژنتیکی را به گونه‌ای بسیار جبرباورانه تحلیل نکنید!
«استیون هاینه»، روان شناسی در دانشگاه بریتیش کلمبیا که به مطالعه چگونگی واکنش افراد به نتایج آزمایش‌های دی.‌ان.‌ای می‌پردازد، می‌گوید: «افراد اغلب اطلاعات ژنتیکی را به گونه‌ای بسیار جبرباورانه تحلیل می‌کنند درحالی‎که ژن‌ها تنها مبینِ تفاوت‌هایی بسیار کوچک در توده بدنی افراد هستند. نتیجه آزمایش ترنوالد و کرام هم نشان داد جسم شرکت‎کنندگان با برداشت ذهنی آن‎ها درباره خستگی و گرسنگی، هماهنگ عمل می کند.»
عواقب خود پیشگویی
طبق این یافته‎ها محقق‎ها باور دارند اطلاعات ژنتیکی می‎توانند به‎نوعی پیشگویی کام‎بخش (یعنی خودِ پیشگویی، شرایطی ایجاد می‎کند که محقق شود) تبدیل شوند؛ ترنوالد و کرام هر دو پیش از آغاز این مطالعه آزمایش دی‌.ان.‌ای دادند تا ابتدا خودشان را بیازمایند. کرام دریافت که نوع ایمن ژن ورزش و نوع پرخطر ژن گرسنگی را دارد. او می‎گوید دلش می‎خواسته این‎طور باور کند که «آره، من این ژن رو دارم. پس یه قهرمانم، یه دونده‌ام و آهان! پس به این خاطره که همه‌اش گرسنه‌ام». ولی به خودش نهیب زده که «آیا این اطلاعات واقعاً برایم معنادارند یا من هستم که به آن‌ها معنا می‌بخشم؟» در خور ذکر است، محققان همچنان روی این موضوع در حال تحقیقات بیشتر هستند اما دستاوردهای شان تا همین جای کار هم برای همه افرادی که می‌خواهند مسیر زندگی‌شان را به سمت موفقیت تغییر دهند، کاربردی خواهد بود. مسیر موفقیتی که در اولین گام به تغییر تفکر درباره خودمان و توانمندی‌هایمان نیاز دارد.