آریا بانو - ایسنا /مجموعهای از مطالعات نشان دادهاند برخی مواد شیمیایی موجود در الیاف مصنوعی مانند پلیاستر از پیافایها (PFAs) گرفته تا بیپیای (BPA) و فتالاتها، ممکن است با کاهش توان باروری و افزایش اختلالات تولیدمثل مرتبط باشند.
پوست، بزرگترین عضو بدن است و برخی سموم موجود در الیافی که مستقیم روی سطح پوست قرار میگیرند، میتوانند جذب و وارد جریان خون شوند. در این راستا نام پلیاستر مدتهاست که بهعنوان یک الیاف مشکوک در این زمینه مطرح است زیرا از مادهای شیمیایی به نام پلیاتیلن ترفتالات ساخته میشود.
بازار 
به گزارش دیسکاور، یک مطالعه که سال 1993 منتشر شد، 24 سگ را بررسی کرد که به دو گروه مساوی تقسیم شده بودند که یک گروه لباس نخی و گروه دیگر لباس پلیاستری پوشید. در پایان دوره مطالعه در گروهی که لباس پلیاستری پوشیده بودند در تعداد اسپرمها کاهش قابلتوجه و در ناهنجاریهای اسپرم هم افزایش مشاهده شد.
با این حال، این پژوهش مربوط به سه دهه پیش است، روی سگها انجام شده و از آن زمان تاکنون هم پژوهشهای تکمیلی چندانی برای تایید نتایج آن انجام نگرفته است. بنابراین هنوز مشخص نیست که آیا الیاف مصنوعی قدرت باروری را کاهش میدهند یا خیر، اما برخی چیزها از قبل مشخصاند که در ادامه به آنها میپردازیم.
به گفته «آدری گسکینز»، دانشیار سلامت محیط زیست در دانشگاه اموری، بیشتر پژوهشها بر مواد شیمیایی خاص موجود در الیاف تمرکز دارند نه خود الیاف. الیافی مانند پلیاستر میتواند حاوی انواعی از مواد شیمیایی باشد که ممکن است بر باروری تاثیر بگذارند. یکی از مهمترین آنها پیافایها (PFAs) هستند (مخفف مواد پرفلوئوروآلکیل و پلیفلوئوروآلکیل). از این گروه هزاران ترکیب وجود دارد که در محصولات متعددی یافت میشوند و بدن بهسختی آنها را دفع میکند.
پژوهشها نشان دادهاند که پیافایها میتواند باروری زنان را تا حدود 40 درصد کاهش دهد. بنا بر گزارش موسسه ملی علوم سلامت محیطی انگلیس (NIH)، سطوح بالای پیافایها در خون با کاهش احتمال بارداری و تولد نوزاد زنده همراه بوده است. پژوهشهای دیگر نیز ارتباط این مواد را با افزایش آندومتریوز و سندرم تخمدان پلیکیستیک نشان دادهاند که هر دو از عوامل کاهش احتمال باروریاند.
پلیاستر (بهویژه وقتی با اسپندکس ترکیب میشود) ممکن است حاوی بیسفنول ای (A) یا بیپیای (BPA) نیز باشد؛ مادهای که میتواند بر باروری تاثیر بگذارد. یک مطالعه در دسامبر 2022 نشان داد زنانی که سطح بالاتری از بیپیای در خونشان دارند، بیشتر دچار سندرم تخمدان پلیکیستیکاند.
علاوه بر این، پلیاستر میتواند حاوی فتالاتها باشد؛ موادی که در لباسهایی مانند لباس های ورزشی و برخی پوشاک دیگر به کار میروند. تحقیقات نشان دادهاند که این مواد هم میتوانند آثار منفی بر باروری داشته باشند. یک مطالعه منتشرشده در سپتامبر 2021 نشان داد که سطوح بالاتر فتالات با کاهش نرخ بارداری، افزایش سقط جنین و سایر عوارض بارداری ارتباط دارد.
گاسکینز میگوید: ما میان غلظت بالاتر متابولیتهای بیسفنول و فتالات و شاخصهای ضعیفتر سلامت تولیدمثل مثل موفقیت کمتر آیویاف، ارتباطهای معناداری مشاهده کردهایم. آنچه نمیدانیم این است که منبع اصلی این تماسها دقیقا کجاست.
با وجود این تردیدها، نتیجه منطقی برای کسانی که قصد بارداری دارند، این است که در حد امکان میزان تماسشان را با این مواد کاهش دهند؛ بهویژه از طریق مسیرهایی که کنترلشان آسانتر است. اگر میدانیم برخی از این مواد در پوشاک وجود دارد، کاهش استفاده از این نوع لباسها برای بسیاری از افراد بسیار سادهتر است تا مثلا تغییر منبع آب آشامیدنی.
کاهش تماس با این مواد کاملا بیضرر است و حتی اگر لباسها، بزرگترین منبع تماس با موادی مانند پیافایها، فتالات و بیپیای هم نباشند برای افرادی که قصد بارداری دارند، نقطه شروع خوبی محسوب میشود.