آریا بانو - خبرآنلاین / هفته گذشته و با پایان مهلت ثبت‌نام فیلم‌ها در دبیرخانه جشنواره فیلم فجر، در اقدامی که برای اولین‌بار صورت می‌گرفت، اسامی همه 110 فیلمی که فرم شرکت در جشنواره سی‌ونهم را پر کرده بودند از سوی روابط عمومی جشنواره فیلم فجر منتشر شد. فیلم‌هایی که به گفته مسعود نجفی مدیر روابط عمومی جشنواره، بیش از نیمی از آنها واجد شرایط اولیه برای حضور در جشنواره فیلم فجر نیستند و از میان نیم دیگر هم احتمالا تنها 20 فیلم کاندیداهایی در بخش‌های مختلف خواهند داشت و همان‌ها هم در عجیب‌ترین دوره جشنواره فیلم فجر برای اهالی رسانه و منتقدان روی پرده خواهند رفت. در این میان اما امسال جا ماندن برخی نام‌های بزرگ از حضور در جشنواره فیلم فجر حسابی به چشم می‌آید.
هیات انتخاب

جشنواره فیلم فجر المان‌هایی دارد که در تمام دوره‌های گذشته همراهش بوده‌اند. هیات انتخاب، یعنی افرادی که فیلم‌ها را برای حضور در جشنواره فیلم فجر بازبینی می‌کنند و صلاحیتشان را با توجه به ویژگی‌های مختلف بررسی می‌کنند یکی از این المان‌ها است که در جشنواره متفاوت سی‌ونهم حذف شده است. جشنواره فیلم فجر در سال 99 تنها یک هیات داوران دارد که تمام فیلم‌هایی که واجد شرایط اولیه برای حضور در این جشنواره هستند را به تماشا می‌نشینند و با انتخاب کاندیداهای سیمرغ بلورین در رشته‌های مختلف، در حقیقت نقش هیات انتخاب را هم به عهده دارند. فیلم‌هایی که توسط هیات داوران جشنواره سی‌ونهم شامل محمد احسانی، مصطفی کیایی، نیما جاویدی، بهرام توکلی، مرتضی پورصمدی، ساره بیات، سیدجمال ساداتیان در یکی از رشته‌ها کاندیدای دریافت سیمرغ بلورین می‌شوند، برای اهالی رسانه و منتقدان و در سینماهای مردمی در صورت امکان به نمایش درمی‌آیند. بنابراین هیات انتخاب یکی از غایبان بزرگ جشنواره سی‌ونهم است که در بررسی غایبان این دوره نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی

از فیلمسازان نسل اول و موج نوی سینمای ایران مهرجویی و کیمیایی در سال گذشته پروژه‌هایی در دست ساخت داشتند. «لامینور» داریوش مهرجویی با علی نصیریان، عزت‌الله رمضانی‌فر، علی مصفا، پردیس احمدیه و کاوه آفاق در سال 98 ساخته شد و به جشنواره سی‌وهشتم نرسید و با توجه به وضعیت اکران در سال 99 روی پرده سینماها هم به نمایش درنیامد. برای همین انتظار می‌رفت این فیلم در جشنواره سی‌ونهم دیده شود که با بیانیه‌ای که رضا درمیشیان به عنوان تهیه‌کننده آن منتشر کرد، پیش از اعلام اسامی فیلم‌ها، غیبت این فیلمساز بزرگ و فیلمش در جشنواره امسال قطعی شد.
مسعود کیمیایی هم با وجودی که از چندماه قبل پروانه ساخت «خائن‌کشی» را به تهیه‌کنندگی علی اوجی از سوی سازمان سینمایی دریافت کرده بود هم یکی از فیلم‌هایی است که به جشنواره امسال نرسید. با توجه به خبرهایی که از این فیلم منتشر می‌شود، فیلم جدید کارگردان «قیصر» و «گوزن‌ها» این روزها هنوز در مرحله پیش‌تولید قرار دارد و هنوز به تولید نرسیده است.
اصغر فرهادی

فیلمساز دارنده دو جایزه اسکار سینمای ایران هم امسال و در شرایط شیوع کرونا بیکار ننشست و بار دیگر و پس از تجربه ساخت فیلم «همه می‌دانند» در اسپانیا به ایران آمد و «قهرمان» را در شیراز ساخت. فیلمی که نشریه ددلاین روز گذشته آن را به عنوان یکی از مهمترین فیلم‌های سال سینمای جهان در سال جدید معرفی کرد. فیلم اصغر فرهادی اما همانطور که پیش‌بینی می‌شد به جشنواره فیلم فجر نرسید. این فیلم که به تازگی با بازی محسن تنابنده و امیر جدیدی پروسه تولید را پشت سر گذاشته، این روزها در مرحله پس‌تولید قرار دارد و احتمالا اولین نمایش آن در جشنواره کن خواهد بود. 
رضا میرکریمی و وحید جلیلوند

در سالی که شیوع کرونا همه کسب و کارها را دچار اخلال کرده، طولانی شدن پروسه ساخت فیلم‌های سینمایی هم از این قاعده مستثنی نیست و برخی از فیلم‌ها که در روز دریافت پروانه ساخت امید می‌رفت برای حضور در جشنواره سی‌ونهم فیلم فجر آماده باشند به خاطر ابتلای برخی از عواملشان به کرونا به تعویق افتادند و این تعویق در نهایت باعث جا ماندن آنها از این دوره از جشنواره فیلم فجر شد. «نگهبان شب» رضا میرکریمی یکی از این فیلم‌هاست. این کارگردان مطرح و دبیر سابق جشنواره فیلم فجر که دو سال قبل با «قصر شیرین» موفقیت‌هایی دلچسبی در داخل و خارج از کشور به دست آورده بود، قرار بود «نگهبان شب» را در نیمه دوم سال کلید بزند اما ابتلا به کرونا، وقفه‌ای طولانی در کار تولید این فیلم انداخت تا میرکریمی هم یکی از جاماندگان از فجر سی‌ونهم باشد.
«شب، داخلی، دیوار» فیلم جدید وحید جلیلوند پس از فیلم تحسین‌شده «بدون تاریخ، بدون امضا» هم یکی از گزینه‌های مهم جا مانده از جشنواره فیلم فجر است. فیلمی که به دلیل چندین دوره تعویق به خاطر شرایط ناشی از شیوع کرونا و با وجودی که فیلمبرداری آن به پایان رسیده، نتوانست به جشنواره فیلم فجر برسد.
نوید محمدزاده

دو فیلم «نگهبان شب» و «شب، داخلی، دیوار» به اضافه «تفریق» مانی حقیقی فیلم‌هایی هستند که سال گذشته نوید محمدزاده در آنها نقش ایفا کرده است. بازیگری که در نشست خبری یکی از فیلم‌هایش در جشنواره سی‌وهفتم از استراحتی یک‌ساله و دوری خودخواسته از سینمای ایران گفته بود. او البته در این مدت مشغول ایفای نقش در سریال پرستاره «قورباغه» بود که این روزها قسمت‌های اول آن در شبکه نمایش خانگی منتشر شده است. محمدزاده اگرچه در فاصله چند ماه پس از پایان فیلمبرداری «قورباغه» در سه فیلم ایفای نقش کرد اما هیچ‌کدام از این سه فیلم به جشنواره فیلم فجر نرسیدند تا این بازیگر مطرح برای دومین سال متوالی یکی از غایبان جشنواره فیلم فجر نام بگیرد.
سعید سهیلی

سعید سهیلی در روزهای پایانی سال گذشته «گشت3» را جلوی دوربین برد. دنباله «گشت ارشاد» و «گشت2» که هر دو از پرفروش‌های سینمای ایران بودند، بدون حمید فرخ‌نژاد یکی از سه بازیگر اصلی فیلم. سهیلی با جایگزینی چهره‌های متفاوت دیگری سعی کرد جای خالی این بازیگر اصلی را پر کند. بهنام بانی خواننده پاپ یکی از این چهره‌ها بود. فیلمبرداری «گشت3» که اسفند 98 آغاز شده بود، در پایان بهار به پایان رسید اما مشخص نیست دلیل غیبت «گشت3» در لیست فیلم‌های جشنواره سی‌ونهم چیست.
«اورکا» با ترانه علیدوستی

اولین ساخته سینمایی سحر مصیبی بعد از مستند تحسین شده «صفر تا سکو» فیلمی با بازی ترانه علیدوستی است. غیبت این فیلمساز و فیلمش در لیست اسامی فیلم‌هایی که فرم ثبت‌نام جشنواره فیلم فجر را پر کرده‌اند موضوعی بود که در همان روز اول باعث شد برخی گمانه‌زنی‌ها به این سمت برود که حضور ترانه علیدوستی در این فیلم و تصمیمی که این بازیگر سال گذشته برای تحریم جشنواره فیلم فجر گرفته بود دلیل غیب «اورکا» در جشنواره سی‌ونهم است. موضوعی که خیلی زود سحر مصیبی آن را رد کرد و از طولانی شدن پروسه پس‌تولید و جلوه‌های ویژه فیلمش به عنوان دلیل عدم حضور در این دوره از جشنواره فیلم فجر نام برد.
حضور پرشور تماشاگران

از تمام این نام‌های بزرگ که بگذریم شاید مهمترین غایب این دوره از جشنواره فیلم فجر تماشاگرانی باشند که در تمام سی‌وهشت دوره قبل تنور جشنواره فیلم فجر را با تشکیل صف‌های طولانی و ایجاد سانس‌های ویژه برای فیلم‌های مهم داغ می‌کردند. سینمادوستانی که ترجیح می‌دادند آثار مهم سینمای ایران را در کوران رقابت برای کسب سیمرغ‌های بلورین و در میان افرادی شبیه به خودشان با ساعت‌ها ایستان در صف‌های طولانی و حتی گاهی با تهیه بلیط از بازار سیاه به تماشا بنشینند و برای دیدن آنها تا اکران در سال آینده صبر نکنند. جشنواره سی‌ونهم از این حیث یکی از عجیب‌ترین و متفاوت‌ترین دوره‌های جشنواره فیلم فجر است. اگر هم شرایط شبیه به این روزها پیش برود و اوضاع شیوع کرونا بار دیگر شهرهای کشور را به شرایط قرمز نرساند، نهایتا 50درصد از ظرفیت سالن‌های سینما پذیرای سینمادوستان پرشور خواهند بود و البته برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی تهیه بلیط برای این 50درصد هم باید به گونه‌ای باشد که صفی تشکیل نشود و ازدحامی به وجود نیاید.