بزرگنمايي:

آریا بانو - روزنامه شهروند / در تمام اعصار تاریخ بشر مراسم خواستگاری و ازدواج همواره حواشی و پکیج خاص خودش را داشته. در یونان باستان پرتاب‌کردن سیب به سمت دختر موردعلاقه نشانه خواستگاری از او و گرفتن یا نگرفتن سیب هم نشانه پذیرفتن یا نپذیرفتن خواستگاری بوده. البته با توجه به ضرب دست مردان یونان باستان هیچ دختری جرأت ریسک نگرفتن سیب و تبعاتش را نداشته.حالا این یونان باستان بود، در ایران نه‌چندان باستان، در دوره قاجار مراسم قهوه قجری اجرا می‌شده که اگر داماد بعد از این مرحله جان سالم به در می‌برده، تازه به مرحله بعدی؛ امتحان و تست خورشت بامیه می‌رسیده. رسم دیگری در رابطه با ازدواج در آفریقا بوده که کماکان هنوز هم برقرار است، به این صورت که وقتی کسی به خواستگاری دختری می‌رفته، افراد قبیله با تیر و کمان دنبالش می‌افتادند و طی سه مرحله مابین پایش را نشانه می‌رفتند. اگر داماد می‌توانست تحمل کند، دست دختر را در دستش می‌گذاشتند. البته آمار نشان داده‌ درصد موفق‌شدن به ازدواج و فرزندآوریه بعد از آن، در این قبیله‌های آفریقایی بسیار ناچیز بوده.اتفاقا در بین رسم‌ها و سنت‌های بومی ازدواج، در بین اجداد پدری من هم تا همین عصر حاضر سنت جالبی وجود داشته و هنوز دارد با نام «جاهل نشون»! این‌طوری که بعد از خواستگاری، با حضور تنی چند از مجردان فامیل و جاهلان و جوانان، از جاهل اصلی رونمایی می‌شود.
حتما می‌پرسید جاهل اصلی کیست؟ خب معلوم است. از خود داماد که با این شرایط اقتصادی و دلار و تورم تن به ازدواج می‌دهد مگر جاهل‌تر هم هست؟؟ جوانان و ‌مجردان فامیل قبل از عروسی شبی را در کنار یکدیگر با نام شب جاهل‌نشون تا صبح حسابی خوش می‌گذرانند. حتما الان ذهن‌تان می‌رود سمت مراسم مشابه بچلرپارتی آنوری‌ها که باید بگویم برایتان متاسفم. تا کی می‌خواهید نگاه‌تان به غرب باشد؟ در مورد این مراسم جاهل‌نشون باید بگویم که متاسفانه در طول سال‌ها به علت کم‌لطفی و کم‌توجهی به رسم و رسومات بومی و محلی و با وارد کردن پیرمرد و پیرزن چینی از خارج، حسابی دستخوش تحریف شده. به این ترتیب که در حال حاضر شما اگر به یک میهمانی جاهل‌نشون دعوت شوی، برخلاف آنچه انتظار داری بعد از ورود با دسته‌دسته جوانان و جاهلان تَرگل وَرگل روبه‌رو شوی، در عوض تیپ به تیپ با پیرمردها و پیرزن‌ها و کهنسالانی که عمرشان به دوره اول سنوزوئیک زمین‌شناسی می‌رسد، مواجه می‌شوی! پیرمردها و پیرزن‌هایی که سخت مشغول غُر زدن هستند و با آب و تاب فراوان شرح‌ حال رماتیسم و واریس و دردهای عضلانی‌شان را برای یکدیگر می‌دهند. طوری که اگر تو هم بین‌شان بشینی ناخودآگاه حس عود کردن رماتیسم بهت دست می‌دهد.در بین اقوام ایرانی مراسم دیگری نیز در رابطه با ازدواج وجود دارد به نام پاتختی! حضور رسانی در چنین مراسمی در بین بانوان بالای ٦٠سال همراه با یک کله قند از دیرباز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده. از این مراسم با عنوان مراسم چکاپ هم یاد می‌شود. نمایندگانی از هر دو طرف انتخاب شده تا با دقت و وسواس، یک کارشناسی و ارزش‌گذاری چشمی از جهیزیه عروس و خود عروس در فردای بعد از عروسی برای سایرین به عمل بیاورند.
زهرا جمالی طنزنویس