بزرگنمايي:

آریا بانو - باشگاه خبرنگاران / فیلم «دشت خاموش» به نویسندگی و کارگردانی احمد بهرامی و تهیه کنندگی سعید بشیری در بخش رقابتی افق های نو (Orizzonti) این جشنواره نمایش داده می شود بدین بهانه با تهیه کننده فیلم گفت‌وگویی کردیم که می خوانید.
درباره جنبه‌های انسانی فیلم توضیح دهید؟
بشیری: همانطور که می‌دانید هر تماشاگری به نسبت نوع تجربه شخصی‌اش از زندگی و احوال حسی‌اش با یک فیلم ارتباط برقرار می‌کند و طبیعی است که برای هر مخاطبی شاید جنبه‌هایی از فیلم بیشتر برجسته شود و آن را دریابد.
برای خود من وجوه انسانی و نمایش احوال درونی شخصیت‌های فیلم جذاب‌تر و خوشایندتر است در حالی که شاید در لایه ظاهری فیلم تاثیر روابط اجتماعی و اقتصادی و تنش بین آن‌ها که باعث ایجاد شرایط دشوار برای شخصیت‌های فیلم است برای مخاطب‌های دیگر برجسته‌تر باشد. برای من تنهایی و رنج و سکوت شخصیت‌ها برجسته‌تر است تا لایه‌ها و جنبه‌های دیگر فیلم. پس از اکران فیلم می‌شود خیلی مفصل‌تر و دقیق‌تر راجع به فیلم حرف زد.
این فیلم چقدر به واقعیت و زندگی کارگران نزدیک است؟
بشیری: در ابتدا بگویم که زمان حوادث فیلم در اوائل دهه 50 شمسی، حدود سال‌های 51 یا 52 است. در سال‌هایی که بالا رفتن قیمت نفت در جهان باعث می‌شود منابع مالی زیادی در اختیار حکومت قرار بگیرد و تصمیم به مدرنیزه کردن کشور می‌گیرند بدون در نظر گرفتن شرایط واقعی جامعه و در حقیقت بدون اهمیت دادن به شیوه‌های تولید چند صد ساله سنتی بعضی محصولات و این باعث رکود و تعطیلی بعضی کارگاه‌های تولیدی مانند پخت آجر به شیوه سنتی و دستی می‌شود.
موضوع این فیلم پرداختن به تاثیر این ماجرا بر زندگی و روابط کارگران با هم و کارفرمای آن‌ها است تاثیرمنفی که حتی کارفرما هم دچار مشکل می‌کند، شرایط دشوار و پیچیده‌ای که همه شخصیت‌ها در آن گرفتار می‌شوند و این اتفاق در هر سرزمین و جامعه می‌تواند رخ بدهد.
«دشت خاموش» فیلم کم هزینه‌ای است؟
بشیری: هم بله و هم نه. بله بدین معنی که این فیلم متعلق به سینمایی نیست که بازیگران معروف، لوکیشن هاو پروداکشن پر هزینه داشته باشد و نه بدین معنی که هرجا ضروری بود و می‌بایست برای حفظ کیفیت فیلم هزینه کنیم منابع مالی آن را تامین می‌کردیم، به هر شکل و سختی هم که شده است.
بیشتر دنبال کیفیت کار بودید و زیاد به بازیگران گران نگاهی نداشتید؟
بشیری: اول بگویم که خوشبختانه احمد بهرامی از ابتدا تکلیفش با فرم و احوال و لحن فیلم روشن بود. در اوایل پیش تولید حتی سراغ یکی از بازیگران شناخته شده سینما هم رفتیم، ولی احساس کردیم نیازی به بازیگر چهره نیست و ممکن بود با اجزای دیگر فیلم همخوان نباشد و از خیرش گذشتیم.
فرخ نعمتی به عنوان یک بازیگر شناخته شده و پیشکسوت، بعد از خواندن فیلمنامه و گفتگو با کارگردان استقبال کرد و با بزرگواری و متانت طبع پذیرفت و در طول کار هم شرایط سختی تولید ما را تحمل کرد و خارج از ان روابط معمول کاری و با علاقه کار شان را انجام دادند. در واقع کیفیت اثر به به نوع نگاهی ربط داشت که برای انتخاب همه بازیگران داشتیم و می‌بایست با اجزای دیگر فیلم و آن لحن واقعگرا همخوان باشد. خوشبختانه با دقتی که بهرامی برای انتخاب بازیگران داشت و الان که فیلم آماده شده می‌توان گفت کلیت نقش آفرینی بازیگران قابل قبول است.
تا چه حد به بازگشت سرمایه فکر کردید؟
بشیری: در طی نزدیک به سه دهه فعالیت در این حوزه همیشه دوست داشتم اثری تولید کنم که بر اساس و منطبق با سلیقه ام نسبت به سینما باشد، زمانی که فیلمنامه «دشت خاموش» را خواندم متوجه شدم می‌توان اثری قابل تامل از دل آن بیرون آورد فیلمی که فکر و جان مخاطب را درگیر خود کند این اولین دلیل همکاری من بود از طرفی از همان ابتدا طبق تجربه‌هایی که داشتم می‌دانستم این فیلم شاید نتواند همه سرمایه هزینه شده برگرداند. ولی شما دعا کنید برگرداند.
آیا ما به ازای شخصیت‌های فیلم را در جامعه کنونی می‌بینیم؟
بشیری: همانطور که پیشتر گفتم زمان حوادث فیلم دهه 50 شمسی است که کارگردان فیلم در دوره نوجوانی شاهد آن‌ها بوده است، اما به رحال روابط حاکم بر تولید و مشکلات و تنش ها، همیشه در طول تاریخ وجود داشته و شما امروزه می‌توانید در همه جای جهان ببینید از آمریکا و انگلیس گرفته تا کشور‌های دیگر و مختص یک جامعه نیست.
حرف آخر؟
بشیری: در آخر دوست دارم بگویم که این فیلم با عشق به سینما ساخته شده است، همه همکاران در هر مرحله‌ای با دل و علاقه کارشان را انجام دادند. سپاسی ویژه از مسعود امینی تیرانی دارم که نقش مهمی در خلق این فیلم داشت و تدوینگر فیلم سارا یاوری که طی چهار ماه تدوین‌های مجدد و چندباره مورد نظر کارگردان را با صبوری پیش برد و سخن آخر ابراز خوشحالی و تبریک به سینمای ایران که با این شروع خوب آن هم در دوره بحران کرونا و برگزار نشدن اکثر جشنواره‌ها و حجم زیاد فیلم‌های ارائه شده به جشنواره مهم ونیز، توانست با سه فیلم انتخاب شده در بخش مسابقه یکی از سه جشنواره مهم دنیا نشان دهد که سینمای کشورمان همچنان سفیر فرهنگی افتخار آفرینی است که باعث می‌شود نام ایران در رویداد‌های بزرگ فرهنگی جهان بدرخشد.