آریا بانو - یک متخصص فیزیوتراپی گفت: درد و ضعف عضلانی یکی از شکایات اصلی مبتلایان به کووید-19 است که به کمک برخی تمرین‌های ورزشی بهبود می‌یابد.

فرناز المعی‌نژاد متخصص فیزیوتراپی درباره مبتلایان به بیماری که به دوره نقاهت این بیماری وارد شده‌اند، اظهار کرد: با گذشت بیش از 6 ماه از شیوع کووید-19، تعداد بیمارانی که پس از ابتلا به این بیماری وارد دوره نقاهت طولانی مدت می‌شوند رو به افزایش است. این ویروس غیر از سیستم تنفسی، سایر اعضا، بافت‌ها و سیستم‌های بدن را هم درگیر می‌کند.
چند درصد از مبتلایان به کووید-19 به عوارض جدی ناشی از بیماری دچار می‌شوند؟
او بیان کرد: حدود 80 درصد مبتلایان به بیماری کووید-19 با شدت علائمی خفیف تا متوسط، در طول چند هفته بهبود پیدا می‌کنند و تنها 20 درصد از این بیماران به عوارض جدی ناشی از بیماری، نظیر التهاب شدید و آسیب به اعضای حیاتی دچار می‌شوند.
شاخص‌ترین علائم بیماری کووید-19 چیست؟
این متخصص فیزیوتراپی افزود: اثر‌های تنفسی کووید-19 مهم‌ترین علائم این بیماری است که از جمله این اثر‌ها می‌توان به سرفه خشک و سختی تنفس اشاره کرد. بافت ریه هم به دلیل حمله مستقیم ویروس به بافت و واکنش التهابی شدید، در معرض آسیب‌های جدی قرار می‌گیرد، بنابراین ظرفیت ریوی بیمار، افتی شدید پیدا می‌کند.
المعی‌نژاد گفت: وقتی بافت ریه نتواند عمل تهویه را به درستی انجام دهد، سایر اعضای بدن هم به افت اکسیژن دچار می‌شوند، بنابراین بیمار مبتلا به کووید-19 با کمترین تلاش و انجام سبک‌ترین حرکات روزانه از ضعف و خستگی شکایت می‌کند.

علت درد و ضعف شدید عضلانی در بیمار مبتلا به کووید-19 چیست؟
متخصص فیزیوتراپی تاکید کرد: بسیاری از عفونت‌های ویروسی مانند آنفلوآنزا و سرماخوردگی، درد عضلانی و بدن درد ایجاد می‌کنند، بنابراین به طور کلی نمی‌توان پیش‌بینی کرد که در چه افرادی گرفتاری عضلانی همراه با بیماری کووید-19 بیشتر است، زیرا این ویروس در افراد مختلف، تظاهراتی متفاوت دارد؛ با وجود این، مطالعات انجام شده روی بیماران نشان می‌دهند که 45 درصد از این افراد به درد و ضعف عضلانی دچار می‌شوند که این درد و ضعف می‌تواند به دلیل آسیب مستقیم بافت عضلانی از طریق ویروس و تخریب سلول‌های عضلانی باشد.

رابدومیلوزیس چیست؟
او تصریح کرد: رابدومیلوزیس به معنای تخریب بافت عضلانی و یکی از عوارض جانبی حمله ویروس کرونا به بافت عضلانی است بنابراین، آنزیم‌های عضلانی «کراتین کیناز» و «لاکتاز دهیدروژناز» آزاد می‌شوند و این آنزیم‌ها در خون فرد مبتلا به کووید-19 افزایش پیدا می‌کنند.
این متخصص فیزیوتراپی با بیان اینکه خوابیدن در بستر بیماری در خانه و بیمارستان، ضعف و آتروفی عضلانی را موجب می‌شود، گفت: فرد سالم با ماندن در رختخواب هر روز یک تا 1/5 درصد از قدرت عضلانی‌اش را از دست می‌دهد اما قدرت عضلانی بیمار با ماندن در بستر بیش از این مقدار کاهش پیدا می‌کند به طوری‌که در طول یک هفته، 12 درصد از قدرت عضلانی بیمار کم می‌شود.
المعی‌نژاد اظهار کرد: بازتوانی فیزیکی و روانی معضلی بسیار بزرگ برای بیماران بهبود یافته از کووید-19 است. پس از فروکش کردن علائم و در دوران نقاهت، بیمار گاهی با انجام فعالیتی ساده مثل مسواک زدن و دوش گرفتن به نفس نفس زدن می‌افتد. این موضوع حتی برای افرادی که قبل از ابتلا به کووید-19 از لحاظ فیزیکی بسیار فعال بودند هم شوکی بزرگ است.
یک متخصص فیزیوتراپی افزود: افت قدرت عضلانی در کاهش ظرفیت عملکردی و کاربردی فرد در طول فعالیت‌های روزمره موثر است، بنابراین هر چه فاز توانبخشی زودتر آغاز شود، امکان بهبود و بازتوانی کامل بیشتر است.
او بیان کرد: فیزیوتراپیست در دوران نقاهت شخص مبتلا به کووید-19، با ایجاد تغییر در سبک زندگی بیمار و محیط زندگی او می‌تواند نقشی بسیار موثر در عملکرد صحیح تنفسی و بازتوانی هر چه سریع‌تر فرد ایفا کند. افراد سیگاری باید از استعمال سیگار خودداری و اشخاص غیر سیگاری هم از حضور در محیط آلوده به دود سیگار پرهیز کنند.
این متخصص فیزیوتراپی افزود: به نظر می‌رسد که (Core) جزو آن دسته از عضلاتی هستند که در کووید-19 به سرعت تحت تاثیر قرار می‌گیرند و ضعیف می‌شوند، بنابراین انجام تمرین‌های تقویتی برای این عضلات علاوه بر بهبود ظرفیت تنفسی، سطح عملکرد فرد را در طول فعالیت‌های روزانه بهبود می‌بخشد. تمرین‌های قلبی-عروقی مانند راه رفتن و پیاده‌روی تند هم در تقویت عملکرد ریه‌ها موثر هستند. ورزش‌هایی مثل یوگا که با تنفس عمیق همراه هستند هم علاوه بر کاهش استرس، سطح سلامتی سیستم تنفسی را افزایش می‌دهند.
المعی‌نژاد تاکید کرد: افرادی که دوران نقاهت خود را در خانه سپری می‌کنند، باید به ترتیب تمرین‌های زیر را انجام دهند اول آنکه این اشخاص باید نخست ورزش خود را با تمرین‌های تنفسی آغاز کنند،سپس تمرین‌های انعطاف پذیری و تقویتی را برای گروه‌های عضلانی اصلی مثل عضلات مرکزی و ناحیه سرینی، ساق پا و کمربند شانه‌ای انجام دهند و در انتها انجام ورزش‌های آمادگی جسمانی برای بهبود راستای قامتی و تعادل ضروری است.
احتیاط قبل و هنگام ورزش
او تصریح کرد: ورزش در مورد بیماران مبتلا به کووید-19 بستری در بیمارستان باید پس از ترخیص از بیمارستان و در مورد افرادی که دوران بیماری را در خانه سپری می‌کنند، باید پس از فروکش کردن تب آغاز شود همچنین اگر در هنگام ورزش، شخص به علائمی مانند درد قفسه سینه، تپش قلب، برانگیختگی، گیجی و سرگیجه دچار شود باید بلافاصله ورزش را قطع کند. در صورتی‌که اطراف فرد، اشخاص دیگری هستند هم زدن ماسک هنگام ورزش ضروری است.
تمرین‌های ورزشی برای مبتلایان به کووید-19 نشستن و برخاستن از صندلی
این متخصص فیزیوتراپی گفت: در تمرین، نخست فرد باید هر بار به مدت پنج ثانیه روی صندلی بنشیند سپس پنج ثانیه بایستد. این حرکت باید 10 بار تکرار شود.

درجا زدن
المعی‌نژاد اظهار کرد: در تمرین دوم شخص باید زانو را بلند سپس داخل شکم جمع کند و به مدت سه ثانیه زانو را در این وضعیت نگه دارد و حرکت را برای هر زانو 10 بار تکرار کند.

بلند کردن پاشنه
او بیان کرد: در تمرین سوم فرد باید با تکیه به صندلی، پاشنه را بلند سپس روی پنجه بایستد و به مدت سه ثانیه پا را در این وضعیت نگه دارد و حرکت را 10 بار تکرار کند.

قدم برداشتن به پهلو
المعی‌نژاد یادآوری کرد: در تمرین آخر فرد باید در حالی‌که پا‌ها را به هم چسبانده است، به پهلو قدم بردارد و پا‌ها را کمی بیشتر از عرض شانه از هم باز کند و به مدت سه ثانیه آن‌ها را در این وضعیت نگه دارد و حرکت را 10 بار تکرار کند.