آریا بانو - قره قات یا قره قاط یکی از میوه های پرخاصیت است که می توان به صورت آب قره قاط یا میوه های آن و حتی از گل و برگ آن استفاده کنید و از خواص قره قاط بهره ببرید.
قره قات چیست ؟
قره قات یا قارا قات یا قره قاط (Redcurrant) با نام علمی Ribes rubrum و گونه دیگر آن با نام Ribes orientalis، میوه ای جنگلی است که بومی اروپای غربی و شمال کشورهای ایتالیا، اسپانیا، لهستان و پرتغال است. ارتفاع بوته قره قات 1–1/5 متر است و گاهی تا 2 متر هم می رسد.
شکوفه ها، به دلیل رنگ زرد مایل به سبزشان تا حدی نامرئی هستند. میوه ها در خوشه های آویخته بوجود می آیند. هر خوشه ، 3–10 میوه قرمز شفاف با قطر 8–12 میلیمتر را شامل می شود. هر درختچه ، 3–4 کیلو میوه در سال می دهد. میوه ها در اواسط تابستان می رسند.
قره قات نباید با سیاه گیله (Blueberry) اشتباه شود. آن میوه‌ها طعمی مایل به شیرین دارند. متأسفانه این اشتباه اسامی، به دلیل نایابی نسبی قره قات و شناخته شدن بلوبری از طریق ارتباط با جهان غرب، حتی در محیط های آکادمیک شیوع پیدا کرده است.
توصیفی که یک منبع سنتی تر از قره قات می کند، به واقعیت نزدیک تر است: «اسم ترکی آن «قره قاط» است به آن قراقات و قراطاط هم می گویند، تعدادی از گیاه شناسان قدیم ایران از جمله بغدادی آن را نوعی زغال اخته و تعدادی دیگر نوعی زرشک می دانند …».
قره در ترکی به معنای سیاه است که همان قره گیله گفته می شود و گیله نیز در عامیانه به عدد یا دانه گفته می شود، به قره گیله در کشور آذربایجان «یه میشان» گفته می شود. اما در آستارا گیلان و فشم تهران و... نوع قرمز رنگ آن وجود دارد که کمتر مصرف خوراکی دارد که شبیه قره گیله است امارنگ آن قرمز است.

قره قاط سیاه نیست بلکه به رنگ قرمز است
خواص قره قات چیست ؟
قره قاط منبع بسیار خوبی از آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین C و منگنز است. آنتی اکسیدان ها بدن را از اثرات استرس اکسیداتیو محافظت می کنند، که ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از بیماری ها کمک کند. در زیر چند مورد از خواص قره قاط ذکر شده است:
1. زیبایی پوست
قره قات ها سرشار از مواد مغذی برای پوست مفید هستند. قره قات ها سرشار از ویتامین های B و C هستند. ویتامین C یک آنتی اکسیدان قدرتمند دارد که با آسیب رادیکال آزاد در سلول های پوستی مبارزه کرده و حتی آن را برطرف می کند.
این ویتامین ها همچنین در بازسازی سلول های پوست کمک کرده و به بهبودی آسیب های مضر در برابر اشعه ماوراء بنفش کمک می کند. این امر باعث می شود که قره قات ها یک ماده غذایی عالی برای مراقبت از پوست شما باشند.
2. خون خود را تقویت کنید
قره قات منبع خوبی از آهن است که برای تشکیل گلبول های قرمز ضروری است. گلبول های قرمز خون حدود 40 تا 45٪ از کل ترکیب خون را تشکیل می دهد. گلبول های قرمز بسیار مهم هستند زیرا کار انتقال خون و سایر مواد مغذی به سلول ها و ارگان های مختلف بدن را انجام می دهند. کمبود آهن می تواند عواقب زیادی داشته باشد که می توان با مصرف غذاهای غنی از آهن از جمله میوه هایی مانند توت قرمز جلوگیری کرد.

گیاه قره قاط
3. سیستم ایمنی قوی
همانطور که قبلاً ذکر شد، قره قاط سرشار از ویتامین C است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود و از آن تغذیه می کند تا بدن از حملات ویروسی و باکتریایی جلوگیری کند. این بیماری نه تنها از سرماخوردگی جلوگیری می کند، بلکه به بدن کمک می کند تا بتواند در مقابل تشکیل انواع خاصی از سرطان ها مبارزه کند.
ویتامین C در دستگاه تنفسی نقش آنتی اکسیدانی دارد ، بنابراین منبع تسکین آسم است. ویتامین C موجود در آنها حاوی خاصیت ضد هیستامین هستند که از اثر آلرژی جلوگیری می کنند و آن را کاهش می دهند.
4- یبوست
قره قاط ها حاوی مقدار زیادی فیبر هستند. فیبر یک بخش اساسی از یک رژیم متعادل است که با خیساندن آب در دستگاه گوارش تحتانی و تمیز کردن جسمی و بیرون راندن زباله باعث تحریک منظم روده می شود. به بزرگتر شدن روده بزرگ و فعال شدن حرکات روده کمک می کند. فیبر کمک می کند تا از یبوست جلوگیری کند.
5- برای سلامت قلب و عروق
پتاسیم موجود در قره قات یکی از مواد معدنی است که در سلامت قلب و عروق نقش مهمی دارد. همچنین به جلوگیری از فشار خون کمک می کند و فشار خون را کاهش می دهد. پتاسیم برای سایر ارگان های بدن از جمله کلیه نیز عالی است و مشخص شده است که خطر سکته های مغزی را هم کاهش می دهد.
6. کاهش وزن
قرقره قات های ارگانیک کم کالری دارند و تنها 63 لیوان در آن وجود دارد. آنها دارای چربی کم و فیبر فراوانی هستند و آنها را به یک ماده غذایی ایده آل برای کاهش وزن تبدیل می کنند. فیبر باعث می شود سریعتر احساس سیری کنید، بنابراین کمتر غذا می خورید.

فواید قره قات
استفاده های دارویی
• این میوه دارای ضد انعطاف پذیر، دفع کننده، هضم کننده، ادرارآور، ملین است.
• از آنها برای رفع علائم روماتیسمی استفاده می شود.
• همچنین از آنها در قرص برای رفع اسپریژن یا کاهش درد دررفتگی ها استفاده می شود.
• قره قات دارای خاصیت کاهش دهنده تب، تحریک کننده عرق، تحریک قاعدگی، ملین، ملایم، قابض، ادرار آور و گوارشی است.
• گفته می شود چای تهیه شده از برگ های خشک آن باعث کاهش علائم نقرس و روماتیسم می شود، در کمپرس برای زخم های ضعیف مفید است و به عنوان یک محلول مناسب برای غرغره برای عفونت های دهان مفید است.
• از میوه ی آن در مواد آرایشی، ماسک های صورت برای محکم کردن پوست خسته و بی جان استفاده می شود.
• قره قاط همچنین در تسکین برخی از بیماری های پوستی از جمله اگزما و آکنه موثر است.
• قره قاط به پاکسازی خون و تقویت بافت پوست کمک می کند.
• قره قات می تواند زخم ها را بهبود بخشد، از این طریق از عفونت های سپتیک جلوگیری می کند. می توان از آن برای درمان سوختگی های خفیف استفاده کرد.
• اگر به طور مرتب مصرف شود، برای بیماران دیابتی، بیمار قلبی، بیمار مبتلا به سرطان و افرادی که از پیری رنج می برند معجزه می کند.
• بسیاری از محققان معتقدند که گلبرگ های آن خاصیت کاهش تب دارند.
گردآوری: بخش آشپزی بیتوته