بزرگنمايي:

آریا بانو - درجه / خرید روغن زیتون کار ساده‌ای نیست! تنوع برندها زیاد است و قیمت‌ها متفاوتند. اما با دانستن نکته‌هایی که در این مطلب از «درجه» به شما می‌گوییم، دیگر با خیال راحت روغن زیتون بخرید.در سوپر مارکت شیشه‌های روغن زیتون را بالا و پایین می‌کنید و به قیمت‌ها نگاهی می‌اندازید، اما در آخر مجبورید شانسی یکی را بر‌دارید؛ چراکه ممکن است با انواع روغن زیتون آشنا نباشید، فرق بسته‌بندی‌ها را ندانید و حسابی گیج شوید. اما بدانید که شما تنها نیستند و خیلی‌ها نمی‌دانند چه روغن زیتونی خوب است و کدام را باید بخرند.
بعضی‌ها از روی شکل بسته‌بندی روغن زیتون را انتخاب می‌کنند و بعضی دیگر بیشتر به قیمت توجه می‌کنند. ما مطالبی را برای شما جمع‌آوری کرده‌ایم تا با انواع مختلف روغن زیتون آشنا شوید، نکته‌های مهم پیش از خرید روغن زیتون را مرور کنید و از این به بعد با چشم باز خرید کنید.
چرا روغن زیتون بخریم؟
روغن زیتون یکی از سالم‌ترین روغن‌های خوراکی‌ست که از فشردن دانه‌های میوه خوش‌مزه زیتون به‌دست می‌آید. روغن زیتون فشار خون را پایین می‌آورد و برای سلامت قلب مفید است، چرا که کلسترل بد را کم می‌کند و اسید چرب امگا 9 دارد. با این روغن می‌توانید نان، سالاد، اردور، پنیر و خیلی از خوراکی‌ها را مزه‌دار کنید یا به‌عنوان روغن پخت‌وپز از آن بهره ببرید.
1. انواع روغن زیتون کدامند؟
روی شیشه‌های روغن زیتون اسم‌های مختلفی می‌نویسند که واقعا آدم را گیج می‌کنند، مثل بکر، فرابکر، تصفیه شده و چیزهای دیگر. بیایید درباره انواع روغن زیتون بیشتر بخوانید.
روغن زیتون فرابکر
اگر اسم فرابکر، فوق بکر یا اکسترا ویرجین (extra virgin) را روی بسته‌بندی دیدید، نصف راه را رفته‌اید، چراکه بهترین نوع روغن و احتمالا گران‌ترینش همین است. روغن زیتون فوق بکر از خرد کردن و فشردن میوه زیتون به‌دست می‌آید. هیچ مواد شیمیایی به آن اضافه نمی‌کنند و حرارت نمی‌بیند. این نوع روغن به‌دلیل داشتن امگا 9 برای تندرستی شما بسیار مفید است. رنگ روغن زیتون فوق بکر کمی تیره‌تر از انواع دیگر است و بین زرد طلایی تا سبز تیره دیده می‌شود. اگر روغن زیتون فوق بکر بخرید، هم برای مزه‌دار کردن سالاد، نان و خوراکی های دیگر از آن استفاده می‌کنید و هم با حرارت کم با آن پخت‌وپز می‌کنید.
روغن زیتون بکر
گاهی روی بسته‌بندی روغن زیتون کلمه بکر یا (virgin) را می‌بینید. بین انواع خوب روغن، مقام دوم را به روغن زیتون بکر بدهید. روش تولید آن مشابه روغن فوق بکر است و طعم خوبی دارد.
روغن زیتون سبک
شاید تصور کنید منظور از روغن زیتون سبک یا (light) کالری یا چربی کم‌تر است. اما بهتر است روغن زیتون سبک را در پایین لیست خریدتان بگذارید، چراکه رنگ و طعم کم‌تری دارد. این نوع از روغن، تصفیه‌شده است. روش تهیه آن یک مرحله فشردن زیتون‌ها در سطح روغن بکر و بعد گرمادهی‌ست. طول عمر روغن سبک یا لایت زیاد است و نقطه‌ دودی شدن آن در دمای بالاتری‌ است. نکته منفی این مدل از روغن زیتون مواد مغذی کمتر است، چراکه در اثر گرمادهی بخشی از مواد آن از بین می‌روند.
2. انواع روش تهیه روغن زیتون کدامند؟
روغن زیتونی که از فروشگاه می‌خرید، به سه روش تهیه شده است.
تصفیه‌نشده
به روغن زیتون تصفیه‌نشده هیچ مواد شیمیایی اضافه نشده و گرما ندیده است. به همین دلیل کیفیت بالایی دارد.
تصفیه‌شده
وقتی روغنی برچسب تصفیه‌شده دارد، یعنی بعد از مرحله پرس یا فشردن، یک مرحله دیگر را هم پشت سر می‌گذارد که شامل گرمادهی یا اضافه شدن مواد شیمیایی‌ است. در مواردی ممکن است روغن زیتون با روغن گیاهی دیگر مخلوط شود که درنهایت روغنی با کیفیت پایین‌تر به‌دست می‌آید.
پرس سرد
روش پرس سرد طبیعی‌ترین روند تولید روغن زیتون است. در این روش کم‌ترین تصفیه انجام می‌شود. بی‌دلیل نیست که کیفیت و البته قیمت این روغن بالاتر از بقیه انواع روغن زیتون است.
3. روغن زیتون در کدام کشور تولید شده باشد؟
خیلی‌ها باور دارند بهترین روغن زیتون تولید کشور ایتالیاست. این کشور در کنار اسپانیا، یونان و ترکیه معروف‌ترین روغن زیتون دنیا را تولید می‌کنند. اگرچه کشورهای شیلی، استرالیا، امریکا، آرژانتین، نیوزلند و حتی کرواسی صادرات روغن زیتون دارند. ما در کشوری زندگی می‌کنیم که در شمال آن باغ‌زیتون فراوان است و خیلی‌ها فقط زیتون و روغن تزیتون ایرانی را انتخاب می‌کنند و می‌خرند.
نکته این‌جاست که اگر اسم ایتالیا روی شیشه‌ روغن زیتون نوشته شده باشد، به‌تنهایی کیفیت آن‌ را تضمین نمی‌کند. هر شرکت معتبری تاریخ برداشت محصول یا زمان روغن‌گیری را روی بطری ذکر می‌کند. بهتر است تاریخ خریدتان را با تاریخ برداشت محصول زیتون بسنجید و نه با تاریخ بسته‌بندی. روغن زیتون هر چه تازه‌تر باشد، مرغوب‌تر و مغذی‌تر است.
4. شیشه روغن زیتون چه رنگی باشد؟
هر قدر بسته‌بندی و لیبل روی ظرف فریبنده باشد، نباید شما را برای خرید روغن زیتونی که در شیشه‌ روشن بسته‌بندی شده، وسوسه کند. نور دشمن روغن زیتون است و ظرفی که شفاف باشد، حتما کیفیت آن را پایین می‌آورد. پس در قفسه‌ها دنبال شیشه‌های تیره رنگ بگردید. تیرگی بسته‌بندی، عمر مفید روغن را بالا می‌برد.
5. برچسب تاییدیه لازم است؟
لازم است روغن زیتونی که می‌خرید، تاییدیه یکی از سازمان‌های مواد غذایی را مانند سازمان غذا و دارو، داشته باشد.
6. میزان اسید چرب آزاد چقدر باشد؟
معمولا مقدار اسید چرب آزاد می‌تواند کیفیت نوع زیتون را نشان دهد. پایین بودن اسید چرب آزاد الزاما به‌معنی کیفیت بالای روغن زیتون نیست،‌ اما اگر این میزان خیلی بالا باشد، به شما می‌گوید که کیفیت روغنی که در دست دارید، پایین است.
شاید این سوال برای‌تان پیش بیاید که مقدار اسید چرب آزاد روغن زیتون چقدر باشد بهتر است و آن را کجا پیدا کنید. در برچسبی که مواد تشکیل‌دهنده را نوشته، دنبال اسید چرب آزاد یا Free fatty acids بگردید. بهترین حالت این است که کمتر از 10 میلی اکی‌والان بر کیلوگرم 10meq/kg باشد. اگر میزان این اسید اصلا روی بسته‌بندی درج نشده، بهتر است سراغش نروید و به برندهای دیگر فکر کنید.
7. میزان پلی فنول را بررسی کنیم؟
یکی دیگر از مواردی که باید بین مواد تشکیل‌دهنده دنبالش بگردید، پلی فنول است. پلی فنول‌ها نوعی ماده شیمیایی گیاهی هستند که نقش آنتی‌اکسیدانی آنها می‌تواند به سلامت قلب کمک کند. به‌طورکلی، هر چه میزان پلی فنول روغن زیتون بیشتر باشد، کیفیت آن بالاتر و سالم‌تر است. پلی فنول زیر 300 کم به‌حساب می‌آید و اگر از 500 بالا رود، زیاد به‌شمار می‌رود. وقتی این میزان از 800 بیشتر باشد، تلخی روغن زیتون کمی بیشتر می‌شود.
8. از کجا روغن زیتون بخریم؟
هر چه روغن زیتون تازه‌تر باشد، کیفیت و مزه بهتری دارد. اگر نزدیکی شما کارخانه روغن زیتون وجود دارد، بهترین گزینه برای خرید روغن زیتون همان است. از طرف دیگر، فروشگاهی که امکان مزه کردن روغن زیتون را به خریدار بدهد،‌ محل خیلی خوبی برای خرید روغن زیتون است، چراکه می‌توانید بو و مزه هر کدام را امتحان کنید و بهترینش را بخرید. بعضی‌ها هم خرید آنلاین را ترجیح می‌دهند، در این صورت به مشخصات محصول حسابی دقت کنید.
9. نکته‌های پایانی که باید بدانیدخرید روغن زیتون
هیچ‌وقت گول بسته‌بندی‌های خوشگل را نخورید. اگرچه برندهای معتبر و باکیفیت ممکن است در شیشه‌های جذابی روغن زیتون را بسته‌بندی کنند. چنین محصولی قطعا ارزان نخواهد بود. اما شرکت‌هایی هم هستند که بدون توجه ویژه‌ای به مدل شیشه و طراحی لیبل، روغن باکیفیتی دست مشتری می‌دهند.
روغن زیتون همان‌طور که با نور میانه خوبی ندارد، گرما را هم دوست ندارد. بهتر است از فروشگاهی خرید کنید که روغن‌هایش را در ویترین یا معرض نور آفتاب قرار نداده باشد. بعد از خرید هم آن را در کابینت کنار گاز قرار ندهید.
اگر بخواهید برای پخت‌وپز روغن‌ زیتون بخرید، هر چه طعم ملایم‌تری داشته باشد، مناسب‌تر است. اما برای درست کردن انواع سس و مزه‌دار کردن، طعم غلیظ‌تر بهتر نتیجه می‌دهد.
برای سرخ‌ کردن غذاها، روغن‌های گیاهی دیگر مناسب‌تر از روغن زیتون به‌حساب می‌آیند.