آریا بانو - محبت بیش از حد به دیگران
خیلی از متخصصان درمورد محبت زیادی و عشق و رزیدن بیش از اندازه برخی از افراد به دیگران؛ اعتقاد دارند که این افراد به علت دوست داشتن طرف مقابل این کار را انجام نمی دهند بلکه آنها در وحله اول خودشان را دوست ندارند و به اعتقاد آنها بسیاری از این افراد عزت نفس پایینی دارند و به علت کمبود محبتی که در زندگی به آن دچار شده اند.
در مجموع محبت بیش از حد حتی یک نوع بیماری به حساب می آید و زیاده روی در آن به اصلا در روابط توصیه نمی شود و کسانی که این طور رفتار می کنند عواقب محبت بسیار خود را از سوی دیگران و به صورت انعکاسی در رفتار آنها دریافت می کنند.
دلایل محبت بیش از اندازه
داشتن تصور اشتباه
یکی از علت ها این است که برخی افراد به اشتباه فکر می کنند اگر بیش از اندازه به دیگران محبت کنند، آن ها هم دوستشان خواهند داشت و در این صورت رابطه ای ناگسستنی با یکدیگر برقرار خواهند کرد. ولی باید بدانید این تصور غلط است و حتی بعضی اوقات نتیجه ای عکس به همراه دارد.
داشتن نیازهای بی جواب
از دیدگاه روانشناسی، محبت بیش از حد می تواند در بچگی انسان نیز ریشه داشته باشد. هنگامی که فردی در کودکی خود نتواند بعضی از نیازهای خود را رفع کند، در بزرگسالی با مشکلاتی مواجه می شود. مثلا چنانچه کودک احتیاج به محبت و علاقه خود را به خوبی برآورده نکند، امکان دارد در بزرگسالی به نشانه های گوناگونی از جمله داشتن محبت بیش از حد به دیگران نشان داده شود.

علاقه بیش از حد
بعضی وقتها علاقه بیش از حد به طرف روبرو، می تواند یکی از دلایل رفتار غلط ما باشد. زمانی که فردی را بیش از حد دوست داشته باشیم، دلمان می خواهد محبت و اشتیاق خود را به او نشان دهیم. در نتیجه تلاش می کنیم محبتی زیادی نسبت به او داشته باشیم.
ترس از دست دادن
دلیل دیگر می تواند ترس از دست دادن باشد. علاقه بیش از اندازه، فرد را به جایی رسانده است که مرتب نگران از دست دادن عشق خود است. پس تلاش می کند با رفتارهایی مانند محبت بیش از حد، مانع از دست رفتنش شود. این اشخاص تصور می کنند چنانچه عشق زیادی به طرف روبرو بدهند، او اصلا نمی تواند ترکش کند.
فکر کامل بودن
بعضی اشخاص فکر می کنند دست به هر کاری که می زنند، باید بی عیب باشند. این افراد در محبت به دیگران نیز زیاده روی می کنند تا این کار را نیز به طور کامل انجام داده باشند. بعضی وقت ها نیز به این علت بیش از حد محبت می کنند تا جایگاه و احترام خود بی عیب خود را نشان بدهند.
پرهیز کردن از خشونت
بعضی وقتها این تصور اشتباه را داریم که هیچ وقت نباید با فردی بحث کنیم و تلاش می کنیم پاسخ بحث یا خشونت طرف مقابل با مهربانی بدهیم. مثلا کسانی وجود دارند که باور کرده اند اصلا نباید بحثی با همسر خود داشته باشند، چون زندگی زناشویی همیشه باید مسالمت آمیز باشد.
اهمیت داشتن نظر اطرافیان
محبت بیش از اندازه می تواند به علت جلب توجه نیز باشد. بعضی وقتها بعضی افراد برای جلب توجه دیگران دست به مهربانی های بیش از حد می زنند و تلاش می کنند با رفتار خود توجه و محبت آن ها را به خود جلب کنند. اعتماد به نفس پایین نیز می تواند یکی دیگر از دلایل نیاز به جلب توجه باشد. بعضی از افرادی که اعتماد به نفس پایین دارند، می خواهند با مهربانی های بیش از حد خود توجه دیگران را جلب کرده و به این صورت اعتماد به نفسشان را بالا ببرند.

محبت افراطی ممنوع
احساس محبت بدون توقع از طرف ما در نتیجه باعث حس در طرف مقابلمان می شود پس چنانچه یاد بگیریم بی قید و شرط محبت کنیم و بدون سعی برای جلب توجه یا دریافت همان محبت از سوی فردی، کمتر دچار ناراحتی های روحی و حالت های افسردگی می شویم.
بسیاری از الزامات زندگی ایجاب می کند که هر کدوم از ما در موقعیت ها و شرایط زمانی گوناگون با تامل در مسیر زندگی به ارزیابی و بازنگری خودمان و محیط اطرافمان بپردازیم.
همیشه این خطرات و گرفتاری ها به گرفتاری ها و تهدید های عادی و متداول تبدیل نمی شوند، بعضی اوقات این تهدید کننده ها در درون ما هستند و از آنها غافل می مانیم، یکی از خطرات درونی که می تواند هر کدام از ماها را به صورت بسیار جدی تهدید کند، محبت مرضی و عواقب ناشی از آن که در آخر سبب محبت زیادی می شود، هست.
عاقبت محبت بیش از حد
اختلال به رشد فردی
رشد شخصی یکی از چیزهایی است که شخص در طی دوران زندگی و توسط قدرتمند کردن ذهن و روح و یادگیری همیشگی، به آن می رسند و کاملا شخصی است. ولی هنگامی که به فردی محبت بیش از حد می شود این فرصت از او گرفته خواهد شد یعنی فرد چون مستقل نیست و ضعیف بار می آید پس به اشتباهات خود پی نمی برد و به علت غرور کاذبی که در او به وجود می آید از این رشد عقب می ماند و در آخر چون در هر حالتی در مقابل او از خودگذشتگی و محبت بسیاری نشان داده شده است به رشد و یادگیری او صدمه وارد می شود.
به وجود آمدن احساس نا امنی
بعضی اوقات برخی اشخاص در همان کودکی در محبت زیادی والدین غرق می شوند و شیوه تربیت آنها باعث می سود که از این نظر کاملا ارضاء می شوند و بعضی اوقات در دوران بزرگسالی از سوی دوستان یا همسر از این محبت برخوردار می شوند و این رفتارها سبب به وجود آمدن نوعی احساس نا امنی در شخص می شود و بعضی وقتها چنانچه این محبت تکراری و همیشگی ذره ای کمتر شود؛ شخص حس امنیت نمی کند و این احساس نا امنی شدت می گیرد و بر زندگی اثر مخربی به وجود می آورد.
به وجود آوردن توقع
محبت زیادی به برخی از افرادی که قدرت استقلال یا توانایی تجزیه و تحلیل ندارند به تدریج مثل یک وظیفه نمود می کند یعنی چنانچه شما همیشه به فرد بیش از اندازه محبت داشته باشید این لطف مکرر شما را حق مسلمتان می داند و در حقیقت دچار توقع بی جا می شود.
این کسانی که دچار توقع بی جا می شوند؛ اغلب ظرفیت کمی دارند چون به محض اینکه محبت کمتر یا بیشتری از طرف فرد مد نظر خود دریافت کنند نسبت به او عکس العمل نشان می دهند و دچار نوعی خود شیفتگی می شوند و محبت هایی را که از سوی مقابل می بینند به عنوان حق خودشان می دانند.
به بار آوردن اختلاف
هر فردی درک گوناگونی از محیط خود و اطرافیانش دارد به همین علت بعضی اوقات امکان دارد هنگامی که فردی مورد محبت بسیار قرار می گیرد این کار را به گونه ای دیگر برداشت کند و یا دچار سوء برداشت شود مثلا هنگامی که شما به طور مرتب از راه تلفن های مکرر، پیامک و .. در طول روز احوال همسرتان را می گیرید؛ امکان دارد او به جای برداشت محبت از این کار فکر کند چون موجود ضعیفی است یا به علت اینکه به او شک دارید این کار را انجام می دهید.
البته باید گفت فرد خیلی هم در این کج فهمی ها و سوء برداشت ها مقصر نیست چون زیاده روی در هر چیزی اشتباه است و در آخر این کار ها، اختلافات را بیشتر و بیشتر می کند و رابطه ها را دچار چالش خواهد کرد.

گرفتن آزادی از شخص
محبت بیش از اندازه به یک شخص مثل این است که او را در یک قفس گذاشته باشید و چون هر فردی دوست دارد آزاد باشد و در زما ن های ویژه ای دوست دارد که در تنهایی بگذراند و یا شاید مشکل و موضوعی برایش پیش بیاید که دوست داشته باشد آن را به تنهایی و بدون حضور هیچ فردی حل کند؛ بنابراین در این شرایط چنانچه فردی مرتب دور و بر او باشد و هر مسئله ای را از کوچک تا بزرگ کنترل کند حتما این آزادی فردی از او گرفته می شود و چون او این آزادی را به عنوان یک هویت برای خود می شناسد؛ این رفتارهای طرف مقابلش را علامت محدودیت می داند و به تدریج واکنش نشان می دهد.
نادیده گرفتن خود
شخصی که به طرف مقابلش به هر علتی مثل خوب نشان دادن خود، به طور عمدی و یا بر اثر شخصیت خوبش؛ محبت بسیار می کند در مرحله اول این شخص خودش را نادیده گرفته است و از ارزش و احترام خود کم می کند زیرا با فرصت و انرژی که برای دیگران و در خدمت افراد دیگر صرف می کند زمانی برای رسیدن به برنامه های شخصی خود و دنبال کردن علایق خود را ندارد به همین علت به نوعی خودش هم دچار محدودیت می شود و آزادی اش هم گرفته می شود.
پس هر وقت که محبت بسیار یا خوب بودن بیش از اندازه را از سوی فردی در نزدیک خود دیدید به احتمال زیاد رابطه شما دچار آسیب می شود و برای برطرف کردن و جلوگیری از این وضعیت باید در هر نوع رابطه ای فاصله را تشخیص دهیم و آنها را بشناسیم تا دچار صدمه نشویم.
نشان ندادن احساسات خود
شاید شما نیز از خودگذشتگی بیش از اندازه و محبت زیادی بعضی از افراد را در روابط عادی یا در زندگی مشترک دیده باشید این افراد در زمانهایی که ناراحت یا خشمگین هستند یا احساسات منفی دارند آن را نشان نمی دهند و همه این رفتار ها را در پشت ماسک زیبایی که ساخته اند مخفی می کنند که شاید بعدها تلنبار کردن این احساسات اصلا به سود نباشد و کنترل آنها بعضی اوقات دشوار می شود.
پس محبت زیادی گاها زمان ابراز احساسات را از شخص می گیرد در حالی که روانشناسان تاکید می کنند خودتان را نادیده نگیرید و هر جایی که لازم است یا ضرورت می بینید احساسات خود را تخلیه کنید و برای اینکه به مشکل روحی برخورد نکنید؛ احساسات خود را قربانی نکنید و تلاش کنید بیشتر خود حقیقی تان باشید.
سوء استفاده دیگران
پس از مدتی دریافت محبت زیادی در این زمینه به صورت آگاهانه یا ناخودآگاه سمت مقابل از این موضع سوءاستفاده می کند و حتی بعضی اوقات پیش آمده است که این اشخاص کارها و امور شخصی خود را هم بر عهده طرف مقابل می گذارند بنابراین چنانچه شما هم جزو کسانی هستید دیگران از محبتتان سوء استفاده می کنند بهتر است اوضاع و شرایطی که در آن هستید را بررسی کنید و مجددا آنها را مرور کنید و با پیدا کردن علت این رفتار، محبت خود را به شکل سالم و میانه نشان دهید.
هماهنگ کردن روابط
هنگامی که در زندگی مشترک یا در هر رابطه ای محبت بسیار می بینید یا آن را دریافت می کنید اولا به ریشه رابطه خود ضربه میزند و در ثانی نه فقط طرف مقابلتان میلی به شما و در کنار شما بودن ندارد بلکه خودتان هم حس بدی به خود پیدا می کنید چون رابطه میان شما همیشه یکنواخت و تکراری است و رنگ و بوی تازگی هرگز در آن دیده نمی شود و زندگی نیز خسته کننده شده و در آخر فراز و نشیب هایی که می توانند ارتباطات را جذاب کنند ناپدید می شوند و رابطه تکراری می شود و لذت آن را می گیرد.
ضرب المثل محبت بیش از حد
خوبی که از حد بگذرد نادان خیال بد کند. این ضرب المثل هم درباره محبت بیش از حد است. چنانچه قصد دارید به کسی خوبی و محبت کنید برای آن حتما حد و حدودی در نظر بگیرید.
هیچ زمان بدون حساب و کتاب به فردی محبت و خوبی نکنید. این مسئله حتی برای عزیزترین افراد زندگیت نیز درست نیست. خوبی ما به دیگران ، گذشت و فداکاری فقط سبب یک عادت بد و اشتباه دراطرافیانمان می شود که ما را تنها به آن صورت قبول می کنند.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته