آریا بانو - هنگامی که نوزاد تازه متولد شده خود را در آغوش می‌گیرید، تصور شش ماهگی او، یعنی زمانی که به یک موجود قوی تبدیل شده برایتان غیر ممکن است. اما طولی نمی‌کشد که کودک روی صندلی بلند مخصوص خود می‌نشیند و غذایش را به اطراف می‌پاشد و با اعضای خانواده ارتباط برقرار می‌کند. این همه تغییر چگونه در طی زمانی کوتاه برای کودک اتفاق می‌افتد؟
در طی یک سلسله مقالات رشد گام به گام نوزاد در هر ماه را باهم بررسی می‌کنیم. در این مقاله با ویژگی‌های رشدی نوزاد در بدو تولد آشنا شوید.

رشد ذهنی نوزاد تازه متولد شده
نوزاد تازه متولد شده شما از بدو تولد شروع به فهمیدن می‌کند.
روز اول گوش می‌کند و هشیار است. روز سوم هنگامی که با او صحبت می‌کنید، واکنش نشان می‌دهد و نگاه او عمدی است. روز نهم چشمانش به سمت صدا حرکت می‌کنند. روز چهاردهم مادر خود را می‌شناسد. روز هجدهم صدا در می‌آورد و سرش را به طرف صدا می‌چرخاند. روز بیست و چهارم او دارای واژگان صوتی است و وقتی مادرش صحبت می‌کند، دهان خود را تغییر شکل می‌دهد. چگونه می‌توانید به او کمک کنید
به تمامی علایم و صدا‌های کودک پاسخ دهید. اجازه بدهید حرکت دهانتان را ببیند. سر و بدن خود را به نشانه سلام، زیاد حرکت دهید. کودک فاصله 20 – 25 سانتی متری را به وضوح می‌بیند، بنابراین صورت خود، اشیا رنگی، یا انگشتان در حال حرکت خود را در حدود همین فاصله برای او قرار دهید.

حواس او را تحریک کنید
با کودک صحبت کنید و برای او آواز بخوانید. او را نزدیک خود بگیرید و تکان دهید. اشیا را از فاصله کاملا نزدیک صورتش به او نشان دهید، طوری که آن‌ها را ببیند. رشد حرکتی نوزاد تازه متولد شده
نوزادان تازه متولد شده نوعا وضعیت‌های بدنی مشابهی به خود می‌گیرند. نوزاد سرش را به یک سمت که ترجیح می‌دهد برمیگرداند. خواه به پشت خوابیده باشد و خواه روی شکم، و دست‌ها و پاهایش را به داخل بدنش جمع می‌کند.
چگونه می‌توانید به او کمک کنید
برای اینکه کودک خود را قادر سازید وضعیت‌های رشد یافته تری به خود بگیرد، تمرینات ملایم پا را که شامل خم و راست کردن پا می‌شود، انجام دهید. بزرگی نسبی سر کودک شما، که تقریبا یک چهارم تمام طول بدن او است، سنگین‌تر از آن است که عضلات پشت و گردنش قادر به بلند کردن آن باشند. روزی دو یا سه بار او را طوری نگه دارید که صورتش رو به پایین باشد تا عضلاتش قوی شوند و گردنش محکم شود. به آرامی او را از وضعیت‌ جنینی خارج کنید
موقع عوض کردن کهنه بچه، تمرینات ملایم خم و راست کردن پا‌ها را که موجب می‌شوند کودک شما زودتر وضعیت‌های غیر جنینی را به خود بگیرد، انجام دهید. رشد مهارت‌های دستی نوزاد تازه متولد شده
کودک شما بیشتر اوقات دست‌های خود را محکم بسته نگه می‌دارد و به علت بازتاب “چنگ زدن” او انگشت شما را محکم می‌گیرد. اما وقتی یک صدای بلند ناگهانی یا حرکت شدید او را بترساند، انگشتان خود را در اثر بازتاب “یکه خوردن” باز می‌کند.

چگونه می‌توانید به او کمک کنید
کودک شما برای اینکه بتواند چیزی را به طور ارادی بگیرد، باید قبلا بازتاب چنگ زدن را از دست داده باشد. شما می‌توانید با دادن انگشتان اشاره خود به دست او و اینکه ببینید تا چقدر می‌توانید آن‌ها را بکشید، از بین رفتن این بازتاب را بیازمایید. بازتاب چنگ زدن ظرف چند هفته اول ضعیف می‌شود.
رشد اجتماعی نوزاد تازه متولد شده
کودک شما دوست دارد وقتی با او صحبت می‌کنید به شما گوش بدهد، نگاه کند و پاسخ دهد. او سر خود را بالا و پایین تکان می‌دهد، دهانش را حرکت می‌دهد، زبانش را بیرون می‌آورد و بدنش را تکان می‌دهد.
چگونه می‌توانید به او کمک کنید
کاری کنید که کودکتان مکرر با شما تماس پوستی داشته باشد، زیرا این کار برای برقراری پیوند اجتماعی ضروری است. با پاسخ دادن به تمامی واکنش‌های او یک گفتگوی دوطرفه را ترتیب دهید. این کار او را به صحبت کردن متقابل تشویق می‌کند. با کودک ارتباط برقرار کنید
نوزاد از ابتدا به ابراز محبت پاسخ می‌دهد. ایجاد پیوند اجتماعی بستگی به تماس چشم با چشم و پوست با پوست دارد.
10 بازی با نوزاد تازه متولد شده
اگر فکر می‌کنید، نوزاد تازه متولد شده شما فقط باید شیر بخورد و بخوابد، بهتر است نظر خود را عوض کنید. بازی‌ها و کار‌های سرگرم کننده‌ای می‌توانید با نوزاد تازه متولد شده‌تان داشته باشید.

1. با نوزادتان بیرون بروید
نیاز نیست به مکانی دور و خیلی خاص بروید. پارک یا مکانی طبیعی نزدیک خانه‌تان را انتخاب کنید، تا نوزادتان هوای تازه و محیط سبز اطرافش را تجربه کند.
2. موسیقی درمانی
تمام نوزادان به موسیقی علاقه دارند. موسیقی اثر آرامش بخشی روی نوزادان دارد و بر حافظه و توانایی‌های ذهنی شان تاثیر مثبت می‌گذارد.
3. از حرکات نوزادتان فیلم و عکس بگیرید
هر حرکت نوزاد تازه متولد شده شما خاص و ویژه است و ممکن است دیگر تکرار نشود. پس بهتر است این خاطرات را ثبت و ضبط کنید. مشاهده این عکس‌ها وقتی که کودکتان بزرگ شود، شما را غرق در لذت و خوشی خواهد کرد.
4. شکلک در آورید
بهترین بازی برای نوزاد تازه متولد شده شکلک درآوردن است. نوزاد را وقتی کاملا هشیار است در آغوش گرفته و نزدیک به صورت خود بگیرید. حالات اغراق شده به چهره خود بگیرید و ادا درآورید. صدا‌های مضحک در آورید. دلقک شوید! این بازی کمک به رشد زبانی کودک می‌کند.
5. قایم باشک بازی کنید
صورتتان را پشت دستانتان یا یک پارچه پنهان کنید. نوزاد را صدا بزنید تا متوجه شما شود. سپس صورت خود را به او نشان دهید. این بازی به برقراری ارتباط احساسی شما و نوزادتان کمک شایانی می‌کند.
6. فعالیت‌های هماهنگ کننده
اسباب بازی‌های رنگارنگ به کودک نشان دهید. آن‌ها را بالای تخت یا گهواره کودک آویزان کنید. نوزاد شما به زودی هماهنگی بین دست‌ها و چشمانش را یاد می‌گیرد و آن‌ها را لمس می‌کند.
7. حواس نوزاد را فعال کنید
هنگام حمام کردن، بگذارید با آب بازی کند. هنگام شیر خوردن بگذارید شما یا شیشه شیر را لمس کند. این فعالیت‌ها موجب گسترش حواس نوزاد تازه متولد شده می‌شود.
8. چیز‌های جدید را به نوزاد معرفی کنید
کودک را اطراف خانه بچرخانید و اشیا و افراد را به او معرفی کنید. اجازه دهید اطراف را ببیند و اشیا را لمس کند.
9. داستان بگویید
درست است که نوزاد شما چیزی از داستانی که می‌گویید نمی‌فهمد، اما به مرور زمان، بیشتر و بیشتر با آن ارتباط برقرار می‌کند.
10. برقصید
کودک را در آغوش بگیرید و با یک آهنگ شاد و ملایم با او برقصید. مراقب سر و گردن نوزاد باشید!
انجام این فعالیت‌ها با نوزاد تازه متولد شده موجب یادگیری بیشتر و سریعتر او و همچنین موجب شادی و روحیه بیشتر شما می‌شود.
اگر نوزاد تازه متولد شده‌تان به هیچ یک از تحریکات محیطی پاسخ نمی‌دهد و یا بیش از حد گریه و بی قراری می‌کند، حتما با پزشک در میان بگذارید.