بزرگنمايي:

آریا بانو - دکتر جعفرصادق تبریزی با اشاره به شعار امسال روز جهانی بهداشت مبنی بر «جهانی عادلانه‌تر و سالم‌تر»، گفت: این شعار برای امسال بسیار مناسب است زیرا در دنیا شاهد هستیم که کشورها در حال دور شدن از عدالت هستند. به عنوان مثال امروز 86 درصد واکسن کرونا دنیا را فقط شش کشور در اختیار دارند و این نشان دهنده چهره کاملا غیر عادلانه دنیا است که نگاه تبعیض آمیزی به واکسن دارند و اگر چنین شعاری محقق شود به ارتقا سلامت جهانی هم کمک خواهد کرد. ‌
1200 مرکز 16 و 24 ساعته ارایه خدمات کرونا در کشور
وی با اشاره به آغاز شیوع کرونا در ایران در اسفند 1398، اظهار کرد: با شروع این اپیدمی در کشور وزارت بهداشت بویژه معاونت بهداشت تغییراتی را در ساختار ارائه خدمات خود اعمال کرد و حدود 1200 مرکز جامع خدمات سلامت را تحت عنوان مراکز منتخب کووید 19 با 16 یا 24 ساعت فعالیت تجهیز کرد و به مردم اعلام کرد که از این مراکز برای علائم کرونا استفاده کنند ما هم در سیستم خود این مراکز را به عنوان سطح ارجاع برای سطوح بالاتر تعیین کردیم.
یک بهورز به ازای هر 700 نفر در 18هزار خانه بهداشت
تبریزی تاکید کرد: حدود 18 هزار خانه بهداشت در سطح کشور داریم که در روستاها در حال خدمت رسانی هستند و به این ترتیب برای هر 700 نفر یک بهورز در روستاها آماده به خدمت است و 5343 پایگاه سلامت شهری و 256 پایگاه سلامت روستایی که خدمات فعال خود را ارائه می‌کنند.
غربالگری تلفنی کرونا از سوی 32 هزار بهورز و 24500 مراقب سلامت
وی ادامه داد: حدود 32 هزار بهورز و 24500 مراقب سلامت از روزهای آغازین کرونا کار غربالگری شفاهی جمعیت تحت پوشش خود را آغاز کردند. این افراد به جمعیت تحت پوشش خود زنگ می‌زنند علائمشان را می‌پرسند، اگر فردی علائم خفیف داشت مورد آموزش قرار می‌گیرد و اگر علائمش شدیدتر بود او را به مراکز منتخب کرونا ارجاع می‌دهند. پس از آن بهورزان و مراقبین سلامت کارهای بعدی پیگیری را انجام می‌دهند.
چهار خدمت مراکز منتخب کووید 19
وی با اشاره به فعالیت حدود 1200 مرکز جامع خدمات سلامت تحت عنوان مراکز منتخب کووید 19، اظهار کرد: این مراکز 4 کار اصلی را انجام می‌دهند، یعنی غربال، ویزیت، دارودرمانی سرپایی و انجام تست تشخیصی کرونا توسط این مراکز صورت می‌گیرد. اگر فردی با علائم شدید بیماری به این مراکز مراجعه کرد نیز به بیمارستان‌های منتخب کووید19 ارجاع داده می‌شود و کسانی که در خانه امکان ایزولاسیون و جداسازی از سایرین را ندارند به اقامت‌گاه‌هایی که برای این منظور در نظر گرفته شده است معرفی می‌شوند.
تبریزی با اشاره به قراگیری کشور در موج چهارم کرونا، ادامه داد: تاکنون 4 گام بسیج ملی مقابله با کووید19 را انجام دادیم که در هر گام ویژگی‌های خاصی به اقدامات ما اضافه می‌شد برای مثال در گام اول غربالگری شفاهی را انجام دادیم و در گام دوم غربالگری آزمایشگاهی به غربالگری شفاهی اضافه شد و در گام سوم ارائه خدمات جا مانده به دو خدمت پیشین اضافه شد و در گام چهارم محله محوری به اقدامات قبل اضافه شد تا خدمات در محل‌ها و بر خانوار متمرکز شود تا افرادِ در معرض تماس نزدیک با بیماران را با تیم‌های رهگیری خود شناسایی کنیم و به کسانی که نباید از منزل و قرنطینه خارج شوند در خانه خدمات ارائه دهیم و حمایت و نظارت لازم را انجام دهیم.
گام پنجم بسیج ملی مقابله با کرونا؛ بزودی
وی افزود: گام اول با مشارکت بسیج مستضعفین و گام چهارم ما با مشارکت بسیج و سازمان هلال احمر و برخی سفیران سلامت داوطلب ما صورت گرفت. با تشدید گام چهارم از 18 اسفندماه 1399 تا 18 فروردین 1400 این گام به مرحله پایانی خود رسید که با تغییر چهره بیماری در کشور در شرف اجرای گام پنجم هستیم که به زودی اخبار آن منتشر می‌شود. علاوه بر تشدید شناسایی بیماران در تماس نزدیک و رهگیری آنها قرار است واکسیناسیون عمومی هم به عنوان یک فعالیت محوری به گام پنجم اضافه کنیم.
تست رایگان کرونا در مراکز جامع خدمات سلامت و خانه‌های بهداشت
رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت درباره اخذ تست کرونا در مراکز جامع خدمات سلامت و خانه‌های بهداشت، تصریح کرد: در نظام سلامت و مراقبت بهداشتی درمانی اولیه کلیه تست‌ها رایگان بوده و همچنان هم رایگان خواهد ماند و این در حالی است که ما در نظام سلامت در طول یکسال گذشته با مشکلات مالی و تحریم‌های ظالمانه روبرو بودیم. از اواسط فروردین ماه سال 1399 تست فقط در مراکز منتخب کووید19 انجام شد زیرا با محدودیت کیت مواجه بودیم اما پس از تولید کیت‌های داخلی تست در مراکز به وفور انجام پذیرفت. با شروع طرح محله محور مقابله با کرونا مزین به نام سردار شهید حاج قاسم سلیمانی انجام تست کرونا به تیم‌های رهگیری و مراقبت در منزل هم توسعه یافت و این کار با استفاده از تست‌های سریع تشخیصی کرونای تولید ایران صورت گرفت.
پاسخدهی 15 دقیقه ای در تست‌های سریع کرونا
وی افزود: کل تست‌های PCR انجام شده در مراکز منتخب ما از فرودین سال قبل تاکنون حدود 4 میلیون است اما از شروع طرح شهید سلیمانی و گام چهارم مقابله با کرونا تا 18 فرودین ماه حدود 5 میلیون و 678 هزار تست در سیستم انجام دادیم که از این تعداد 2 میلون و 600 هزار تست PCR بوده و 3 میلیون و 73 هزار تست سریع است که ظرف 15 دقیقه در همان جا پاسخ آن به فرد اعلام می‌شود. از حدود 3 میلیون و 73 هزار تست حدود 2 میلیون و 240 هزار تست توسط تیم‌های رهگیری و مراقبت در منزل ما انجام شد. سیاست محوری ما این بود که روستاییان عزیز برای انجام تست مجبور به خروج از روستاها نباشند تا در راه فرد دیگری را به بیماری مبتلا نکنند. بنابراین تمام مراکز روستایی ما در کل کشور به تست سریع تجهیز کردیم.
چگونگی رهگیری بیمار کرونا مثبت در مراکز منتخب
وی افزود: زمانی که مراکز منتخب تشخیص قطعی دادند که فردی بیمار است در وهله اول داروی «کلروکین» به او می‌دهند که به مدت 5 روز استفاده کند و سپس در صورت نیاز بیمار را به بیمارستان یا اقامت‌گاه‌ها ارجاع می‌دهند. پس از این مراحل مسئولیت فرد بیمار با خانه‌های بهداشت و پایگاه سلامت است. آنها به مدت 10 روز 6 بار با آنها تماس تلفنی برقرار کرده و جویای احوال و شدت و ضعف بیماری از آنها می‌شوند. علاوه بر آن همکاران مراقب سلامت ما باید افرادی که تماس نزدیک با فرد مثبت داشته را شناسایی کنند که معمولا می‌گوییم 6.5 نفر (فرد نزدیک) به ازای هر یک بیمار بررسی و غربالگری شود.
خانه‌های بهداشت؛ ایمن در برابر کرونا
رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت درباره سایر مراقبت‌های روتینی که باید از سوی خانه‌های بهداشت ارائه شود، بیان کرد: ما سعی کردیم خانه‌های بهداشت و پایگاه‌های سلامت محل رفت و آمد افراد مشکوک یا محتمل کووید19 نباشد و از طریق سامانه‌های اطلاع رسانی 190 و 4030 مراکز ارائه خدمت کرونا را معرفی کردیم تا به این طریق خانه‌های بهداشت و پایگاه سلامت امن بمانند و آلوده نشوند اما در بررسی که در اردیبهشت 1399 انجام دادیم مشخص شد تقریبا بین 30 تا 10 درصد بسته به نوع خدمت افت ارائه خدمت را در مقایسه با سال قبل داشته‌ایم که حاکی از آن بود که یا مردم از ترس کووید19 به ما مراجعه نمی‌کنند و یا خودشان مبتلا به بیماری هستند.
وی ادامه داد: بنابراین در گام سوم بسیج ملی مقابله با کووید19 ارائه خدمات جامانده را هدف خود قرار دادیم و در طول اردیبهشت و خرداد ماه سال قبل تمامی بسته‌های خدمتی مراکز را بازنگری کرده و به دو گروه تقسیم بندی کردیم، خدماتی که باید به شکل حضوری ارائه شود و خدماتی که می‌توان به شکل غیر خضوری ارائه کرد. به حدود 8 میلیون و 500 هزار نفر وقت دادیم و به حدود 18 میلیون و 700 هزار نفر هم خدمات غیرحضوری ارائه کردیم و این کار استمرار یافت و همچنان هم ادامه خواهد یافت. به عنوان مثال در مورد مادران باردار خدمات ارائه شد و ضریب دریافت خدمتشان به 104 درصد رسید.
واکسیناسیون کرونا در مراکز بهداشتی طبق اولویت بندی
تبریزی درباره اقدامات وزارت بهداشت برای ارائه واکسن در قالب شبکه‌ بهداشت کشور نیز گفت: هم واکسن وارداتی در راه است و هم واکسن ایرانی از پایان خرداد ماه به سیستم اضافه خواهد شد و امیدواریم با سرعت بالا این اتفاق بیفتد. سند ملی واکسیناسیون کووید19 مصوب ستاد ملی کرونا مبنای اقدامات ما است که در آن به 4 فاز تقسیم بندی شده و بر آن اساس واکسن تزریق می‌شود. ما پیش‌بینی می‌کنیم در فاز اول 1.5 تا 2 میلیون نفر و در فاز دوم 8.5 تا 9 میلیون نفر و در فاز سوم حدود 4 میلیون نفر نیاز به واکسن داشته باشند. برای این افراد بر اساس اولویت بندی سند ملی واکسیسیون اقدام خواهیم کرد. ما سامانه‌های سطح یک را داریم که هر فردی پرونده الکترونیک خود را دارد و خدماتی که می‌گیرد در آنجا ثبت می‌شود و می‌توانیم بر اساس سن و بیماری‌های زمینه‌ای افراد و ...‌. مطابق با اولویت بندی‌ها افراد را تفکیک کنیم و با آنها تماس گرفته و آنها برای واکسیناسیون مراجعه کنند.
حجم واکسیناسیون از تیرماه بالا می‌رود
وی افزود: چون حجم واکسیناسیون ما از تیرماه بسیار بالا خواهد رفت از تیرماه فضاهای دیگری را به فضاهای موجود نظام بهداشتی اضافه خواهیم کرد تا بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته افراد بیشتری برای دریافت واکسن نزد ما بیایند. برنامه‌ریزی و زمان بندی برای این گام انجام شده است. آنچه که دولت برای واکسیناسیون انجام خواهد داد. بر اساس سند ملی واکسیناسیون است که اولویت بندی تزریق هم بر اساس میزان احتمال ابتلا به بیماری انجام شده است. افرد مسن و کادر بهداشت و درمان میزان مرگ و میر بالایی داشتند و ما باید از کسانی مراقبت کنیم که احتمال مرگشان بالا است و یا برای مراقبت از دیگران به آنها نیازمندیم، مثل کادر درمان، سالمندان، بیماران زمینه‌ای و...
تبریزی ادامه داد: در واکسیناسیون، سالمندان را به 5 دسته تقسیم کردیم که دو گروه سالمندان پر خطر و بسیار پرخطر که 30 درصد را شامل می‌شوند در اولویت اول قرار دادیم. اگر بخش خصوصی واکسن وارد کند آن شیوه واکسیناسیون هم در محل‌هایی که اعلام خواهد شد زیر نظر ما انجام می‌گیرد.
برای واکسیناسیون کرونا، پرونده الکترونیک سلامت خود را کامل کنید
رییس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت درباره افرادی که اطلاعاتشان در پرونده الکترونیک سلامت نیست و به عبارتی پرونده الکترونیک سلامت ندارند، گفت: شاید اطلاعات 10 درصد از جمعیت را نداشته باشیم که برای جمع آوری این اطلاعات هم اپلیکیشنی طراحی کردیم که افراد مشخصات خود را وارد کنند و پس از راستی‌آزمایی برای واکسیناسیون اقدام کنند. از طرفی احتمالا در روزهای آتی پیامکی برای مردم ارسال شود که به نزدیک‌ترین خانه بهداشت خود مراجعه کنند و کسانی که پرونده الکترونیک سلامت ندارند، اطلاعات خود را تکمیل کنند.