آریا بانو - مهر / مسئولیت صدور گواهی انحصار وراثت به سازمان ثبت‌احوال سپرده شده و این گواهی با استفاده از داده‌های پایگاه خانواده و بدون نیاز به مراجعه حضوری صادر می‌شود.
از ابتدای مردادماه 1404، براساس بند (ث) ماده 113 قانون برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، مسئولیت صدور گواهی انحصار وراثت از قوه قضائیه به سازمان ثبت احوال کشور واگذار شد تا این سازمان با بهره‌گیری از داده‌های پایگاه سببی و نسبی یا همان پایگاه خانواده و اطلاعات دریافتی از سایر دستگاه‌های ذیربط، فرآیند صدور گواهی حصر وراثت را انجام دهد.
بازار 
گواهی انحصار وراثت یک سند رسمی در فرآیند تقسیم ارث محسوب می‌گردد، که طی سالیان گذشته صدور آن از طریق قوه قضائیه و شوراهای حل اختلاف صورت می‌گرفت و وراث و ذینفعان پس از ثبت فوت، باید با مراجعه حضوری به محاکم قضایی، نسبت به ثبت درخواست و طی مراحل اداری آن اقدام می‌نمودند، فرآیندی که باید به صورت حضوری و با صرف هزینه و وقت صورت می‌گرفت.
پایگاه اطلاعات سازمان ثبت احوال کشور به عنوان زیرساخت و مرجع اصلی اطلاعات هویتی ایرانیان سراسر کشور، دارای حجم عظیمی از داده‌های هویتی و روابط خانواده افراد است و روزانه به صورت برخط ضمن ثبت و دریافت اطلاعات وقایع حیاتی کشور، سالانه پاسخگوی میلیاردها استعلام هویتی دستگاه‌های اجرایی و بانک‌ها است و این امر موجب شده است این سازمان را به سازمانی توانمند در زمینه ارائه خدمات الکترونیک هویتی تبدیل نماید.
این سازمان با ارائه اطلاعات هویتی ایرانیان به سایر دستگاه‌های اجرایی، زمینه احراز هویت الکترونیک را در کمترین زمان فراهم آورده و موجب افزایش دسترسی شهروندان به خدمات دولتی و بهبود ارائه خدمات و کارآیی دولت در فرایندهای مدیریتی و اجرایی شده است.
گام‌های بزرگ سازمان ثبت‌احوال به سمت ثبت احوال هوشمند، در راستای ایجاد زیرساخت‌های دولت الکترونیک در کشور، باعث توسعه سامانه‌های برخط و تسریع در ارائه خدمات به شهروندان گردیده است و توانسته روند خدمات‌رسانی به ایرانیان را در تمامی زمینه‌ها سرعت بخشد.
در همین راستا و با تکیه بر پایگاه جامع و دقیق سازمان ثبت احوال کشور و دارا بودن داده‌های روابط سببی و نسبی اشخاص و بهره گیری از اطلاعات دریافتی از سایر دستگاه‌ها، با توافق قوه قضائیه، وزارت دادگستری و سازمان ثبت احوال کشور در برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، وظیفه صدور گواهی انحصار وراثت به سازمان ثبت احوال محول شد و گام بزرگی در راستای ارائه خدمات سریع و آسان به متقاضیان برداشته شد و از سوم مرداد 1403 با ثبت واقعه فوت روند صدور گواهی انحصار وراثت به طور خودکار آغاز و ظرف مدت 20 روز گواهی صادر و به وراث و ذینفعان ابلاغ می‌گردد.