چاپ

آریا بانو - بیتوته / قهر کودکان، یکی از چالش هایی است که والدین و بیشتر از آن،کودکان را با مشکل مواجه کرده است.امروزه این مشکل در خانواده ها بسیار بیشتر شده است و نگران کننده است؛ زیرا تأثیر بسیار بدی بر سلامت خانواده و همچنین تربیت فرزند دارد. قهر کردن کودکان به صورت مکرر باعث می شود که سرعت سازگاری آنها،با جامعه ای که در آن زندگی و رشد می کنند کاهش پیدا کند،و حتی می تواند باعث بروز افسردگی و کاهش اعتماد به نفس در کودکان شود. قهر کودکان، در سن سه سالگی بیشتر از هر سنی است
قهر کردن کودکان به چه معنی است؟
قهر کردن رفتاری اکتسابی است.یعنی اینکه کودکان آن را می آموزند و سپس در مواردی که ضروری می دانند،از آن به عنوان یک اهرم فشار برای رسیدن به خواسته هایشان استفاده می کنند.
قهر کردن،در واقع یکی از زیر شاخه های خشونت محسوب می شود،و معمولا در کودکانی مشاهده می شود که زود رنج هستند و به گونه ای میزان تحمل آنها پایین است.کودکانی که حساس هستند هم نسبتا در دفعات بیشتری قهر می کنند. قهر کردن در کودکان از سن 3 سالگی می تواند بیشتر هم شود،زیرا کودکان شروع می کنند که از این سن،زندگی اجتماعی را درک کنند و وارد آن شوند.به این دلیل بسیار مهم است که به امر قهر کردن کودکان در این سن حساس،واکنش مناسبی داده شود.
دلیل قهر کردن کودکان
یکی از دلایل مهم در قهر کردن کودکان،اعتماد به نفس پایین آنها می باشد که می تواند به عوامل مختلفی وابسته باشد. یکی از این دلایل برخورد غلط و نادرست خانواده ها با کودکان است.کودکان معمولا در زمانی که توانایی مقابله با فشار محیط را نداشته باشند،و نتوانند در مقابل رفتار و گفتار بزرگتر ها بایستند،قهر می کنند.
در برخی موارد نیز کودکان یاد می گیرند که برای رسیدن به خواسته های خود از قهر کردن استفاده کنند،تا حرف خود را به کرسی بنشانند و والدین خود را،مجبور به انجام خواسته خود کنند.
همانطور که پیش تر گفتیم،قهر کردن یک رفتار آموزش پذیر است،در نتیجه خانواده ها نیز با رفتار نادرست می توانند دلیل قهر کردن فرزند خود باشند.
کودک با قهر کردن سعی می کند توجه اطرافیان را جلب کند
نقش خانواده در قهر کردن کودکان
انسان ها در دوران کودکی، معمولا از بزگتر ها الگو برداری می کنند و تلاش می کنند مانند آنها برخورد کنند ، در نتیجه کانون خانواده نقش مهمی در نحوه برخورد کودک با محیط پیرامون دارد. کودک می تواند از والدین خود ایستادگی در برابر مشکلات را بیاموزد،یا اینکه با قهر کردن تلاش کند با آنها مقابله کند.
کودکان معمولا بعد گذشت مدت کوتاهی از قهر کردن خود ، سریع آشتی می کنند؛این امر در بعضی خانواده ها باعث می شود که والدین به این مسئله مهم واکنشی نشان ندهند،در حالی که می تواند در طولانی مدت باعث مشکلات بزرگی شود.
زمانی که خانواده به کودک قهر کرده خود،توجه بیشتری را نشان می دهند، در واقع به کودک خود یاد می دهند که قهر کردن،راه مناسبی برای جلب توجه اطرافیان است.این مسئله بسیاری از کودکان امروزی را تحت تأثیر قرار داده است و آنها تلاش می کنند با قهر کردن ، توجه خانواده خود را جلب کنند.
خانواده باید قبل از اینکه دست به اصلاح فرزند خود بزنند،باید روی رفتار خودشان کار کنند و اطمینان حاصل کنند که علت قهر فرزندشان،به خودشان بر نمی گردد.
گاهی بی توجهی به قهر کودک واکنش مناسب تری برای او است
کارهایی که در هنگام قهر کودکان باید انجام داد
تلاش کنید کودک خود را سرزنش نکنید و به او یاد آوری کنید که رفتار او،رفتار بسیار بدی است و باعث می شود دوستانش از او دوری کنند.از خوبی های فرزند خود، با او سخن بگویید و به هیچ وجه به نقاط منفی اشاره نکنید.در صورت اینکه خواسته فرزند شما نابجا است،با قاطعیت به آن پاسخ منفی بدهید.
تلاش کنید با ایجاد فضای مثبت در محیط خانه،از شدت ناراحتی کودک خود بکاهید و آن را به انجام فعالیت های مثبت مانند کمک به والدین در کارهای خانه،دعوت کنید.
اگر کودک از رفتار قهر آمیز خود دست بر نداشت،شما نیز بر چیزی که می دانید درست است پافشاری کنید و تسلیم حرف او نشوید.
یکی از کار های اشتباهی که والدین در هنگام قهر کردن کودکان انجام می دهند،قهر کردن متقابل با آنها است؛به گونه ای که حتی اگر کودکان از کار خود پشیمان شوند،والدین آنها را تحویل نمی گیرند.این امر بسیار بر سلامت روان کودکان تاثیر دارد و روشی است که به هیچ وجه برای جلوگیری از قهر کودکان، توصیه نمی شود.
چه عواملی میزان قهر کردن کودک را افزایش می دهند؟
کمبود اعتماد به نفس در کودکان،به خاطر عدم حضور مثبت در اجتماع می تواند این رفتار را در آنها افزایش دهد.هیجانات بیش از حد و همچنین خالی نشدن آنها با روش درست،می تواند باعث قهر کردن های متعدد شود.
تسلیم شدن والدین در برابر خواسته های کودکان می تواند باعث شود که کودکان بیشتر از این رفتار استفاده کنند.در بعضی موارد هم مشاهده می شود که توجه بیش از اندازه به کودکان این رفتار را در آنان تشدید می کند.
راهکارهای بلند مدت برای پیشگیری از قهر کودکان
والدین باید قدرت استفاده از کلمه نه را یاد بگیرند.شاید ساده به نظر برسد،اما بسیاری از والدین نمی توانند این کلمه را در مقابل فرزندان خود به کار بگیرند.نه گفتن یکی از مهمترین بخش های تربیت کودک،به شیوه صحیح و درست است.
نباید تمام سختی های زندگی را از کودکان پنهان کرد،بلکه باید آنها را به ندرت با سختی ها آشنا کرد تا یاد بگیرند که زندگی آنها در آینده،با قهر کردن پیش نخواهد رفت؛و کسی نیست که با قهر کردن آنها،خواسته هایشان را بر آورده کند.
ثبت نام کردن کودکان در باشگاه های ورزشی و یا کانون های اجتماعی و فرهنگی،قهر کردن کودکان را به طرز بسیار مؤثری کاهش می دهد.باشگاه های ورزشی هم می توانند توانایی های اجتماعی و گروهی کودکان را توسعه ببخشند،و هم باعث تخلیه هیجان کودکان می شوند.
همانطور که پیش تر گفته شد،تخلیه درست هیجانات منفی کودک می تواند تأثیر بسزایی در کاهش قهر کردن او داشته باشد.به طور مثال برخی والدین با فرستادن فرزندانشان به باشگاه های رزمی،یا حتی خریدن دستکش و کیسه بکس برای آنها،شرایط مناسب برای تخیله هیجانات منفی آنها را فراهم می کنند.
شاید برایتان جالب باشد،اما تحقیقات نشان می دهند که نقاشی کشیدن هم می تواند بر کاهش این رفتار مؤثر باشد؛ از این رو می توانید کودک خود را به کلاس های نقاشی بفرستید یا حتی او را تشویق به نقاشی کشیدن در خانه بکنید.
نقاشی کشیدن در تخلیه ی هیجانات کودک مؤثراست
سلامت روانی کودکان یکی از مهترین مسائل در تعیین سرنوشت آنهاست. یکی از موضوعات مهم سلامت روانی قهر کردن است که به هیچ وجه نباید در کودکان به یک عادت تبدیل شود.
تلاش کنید برای کودکان خود الگوی مناسبی باشید و به آنها یاد بدهید در مقابل سختی های زندگی ایستادگی کنند.شما حتی می توانید با خواندن داستان هایی برای کودکان که در آنها، قهرمان داستان در برابر سختی ها تسلیم نمی شود و بسیار قوی است،به آنها یاد بدهید که مانند قهرمان ها،در برابر سختی ها مقاوم باشند.
امیدواریم که این مشکل در جامعه برطرف شود و خانواده ها به جای بی توجهی به امر قهر کردن فرزندان،در مورد آن هر چه سریع تر اقدام نمایند.در غیر این صورت مشکلات بزرگی می تواند خانواده و کودکان را درگیر کند.