آریا بانو - فرهیختگان / دیگر دوره گفتن و پذیرفتن دیگران گذشته است. دوره مونولوگ گذشته و باید با تمام وجود به آغوش گفت‌وگو برویم. چاره‌ای جز این نداریم و رسانه ملی هم باید فضای عادلانه‌ای در اختیار گروه‌های مختلف
سیاسی و فکری قرار دهد و این باب را بازتر کند و آن را پرورش دهد.
سه سال از انقلاب می‌گذشت و دانشگاه‌ها تبدیل به بستری برای مباحثات و درگیری‌های فیزیکی شده بودند. گروه‌های متعدد
سیاسی با تمام وجود برای تبیین انقلاب و ترسیم نقشه راه جمهوری
اسلامی به میدان آمده بودند و افراد
مذهبی و دانشگاهی هم وارد این چالش شده بودند؛ مناظره ضبط‌شده «آزادی، هرج و مرج، زورمداری» در سال 1360 با حضور آیت‌الله بهشتی، نورالدین کیانوری، احسان طبری و آیت‌الله مصباح یزدی.
مناظره‌ای که به‌گفته محمد هاشمی، رئیس وقت صداوسیما بدون سانسور از تلویزیون پخش شد و در زمان خودش بسیار دیده شد و اثرات مثبت فراوانی برای انقلاب داشت. البته مناظرات دیگری در این راستا برگزار شد که جالب‌ترین آنها مناظره‌ای بود که سروش و آیت‌الله مصباح یزدی در یک سمت مناظره و هم‌نظر بودند. در اواسط دهه70 و دوره اصلاحات بازار مناظرات داغ بود. قرار بود مناظراتی بین سروش و مرحوم آیت‌الله مصباح برگزار شود که بنا به دلایلی این اتفاق نیفتاد. حتی قرار بود مهاجرانی، وزیر وقت فرهنگ و ارشاد هم با مرحوم مصباح مناظره‌ای در باب
خشونت و آزادی برگزار کند که البته آن‌هم باوجود تمایل طرفین رخ نداد.
مشهورترین روز مناظره تاریخ جمهوری
اسلامی تاکنون بی‌شک متعلق به 13 خرداد 1388 و میان میرحسین موسوی و محمود احمدی‌نژاد بود؛ مناظره‌ای بین نخست‌وزیر سابق و رئیس‌جمهور وقت. این مناظره آمار شگفت‌انگیزی داشت؛ از 30 میلیون بیننده برای آن گفته شد تا 50 میلیون. اعدادی که هیچ‌وقت به‌طور رسمی اعلام نشد. اصطلاحات و تکیه‌کلام‌های آن مناظرات هنوز هم استفاده می‌شود و بخش‌هایی از آن گفت‌وگو، به‌عنوان دیالوگ یا ضرب‌المثل هم به‌کار می‌رود. البته اثرات آن مناظره چندروز و حتی ماه‌ها بعد خودش را نشان داد، اما اتفاق مهم و خجسته‌ای بود که افتاد و سطح توقع مخاطب از رسانه را بالا برد. پس از آن مناظرات دیگری در برنامه «دیروز، امروز، فردا» هم برگزار شد که همان حال‌وهوای 88 را داشت.