آریا بانو - آنا / آیا می‌توانید تصور کنید ماشین‌ها احساسات داشته باشند؟ این همان «هوش مصنوعی حس‌شناختی» (Emotional AI) است. آینده چندان دور نیست جایی که دستگاه‌های اطراف شما احساساتتان را درک کرده و پاسخ‌ها و واکنش‌هایشان را بر اساس رفتار شما تغییر دهند. این جدیدترین فناوری در «یادگیری ماشین» محسوب می‌شود و شاید این‌گونه به نظر برسد که از یک فیلم علمی-تخیلی بیرون آمده باشد.
هوش مصنوعی حس‌شناختی توسط توسعه‌دهندگان ماشین استفاده می‌شود تا آن سیستم را قادر به خواندن، تفسیر و پاسخ به رفتارهای انسانی کرده و حتی بر آن تأثیر بگذارد؛ درست مانند احساسات مختلفی که ما هر روز تجربه می‌کنیم. همه اینها برای ایجاد تعامل طبیعی‌تر ماشین‌ها با انسان است.
جان بخشیدن به ماشین‌های هوشمند با احساسات
شرکت‌ها در حال به‌کارگیری این روند هوش هیجانی و احساسی هستند و برای آن از هیچ اقدامی فروگذار نمی‌کنند. این فناوری به آنها کمک می‌کند تا با مخاطبان هدف خود ارتباط معناداری برقرار کنند. برنامه‌نویسان نیز همچنین به دنبال راه‌هایی برای استفاده از هوش احساسی (عاطفی) در دستیاران مجازی، سیستم‌های کامپیوتری و چت‌بات‌ها هستند، که یکی از بزرگ‌ترین منابع مورداستفاده در «پلتفرم‌های تجارت الکترونیک» و شیوه‌های «درمان از راه دور» است.
کدام صنایع از هوش مصنوعی حس‌شناختی استفاده می‌کنند؟
ازآنجاکه جهان اطراف ما به‌طور فزاینده‌ای به هوش مصنوعی وابسته است، این پیشرفت در فناوری هوش مصنوعی صنایع را متحول می‌کند.
تبلیغات: تجزیه‌وتحلیل آنچه مشتریان نیاز دارند و نحوه واکنش آنها به تبلیغات، هسته اصلی صنعت تبلیغات است. هوش مصنوعی حس‌شناختی می‌تواند به شرکت‌ها در انجام تحقیقات کمک کند و مخاطبان را با تبلیغات تأثیرگذار دقیق هدف قرار دهد. «افکتیو» (Affective) یک شرکت فعال در حوزه هوش مصنوعی حس‌شناختی مستقر در بوستون است. این شرکت در زمینه هوش مصنوعی خودرو و تحقیقات تبلیغاتی برای بسیاری از شرکت‌های معتبر فعالیت می‌کند. به گفته رانا الکالیوبی یکی از بنیان‌گذاران این شرکت؛ «فناوری ما این واکنش‌های ناخودآگاه غریزی را نشان می‌دهد، و از این طریق ما متوجه شدیم با رفتار واقعی مصرف‌کنندگان، مانند به اشتراک‌گذاری تبلیغات یا خرید واقعی محصول ارتباط زیادی دارد».
مراقبت‌های بهداشت و درمان: هوش مصنوعی حس‌شناختی به این صنعت در تشخیص بیماری‌ها و مراقبت از بیمار کمک می‌کند. این فناوری می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری‌هایی مانند افسردگی و زوال عقل با استفاده از تجزیه‌وتحلیل صدا و روبات‌های عاطفی مجهز به هوش مصنوعی کمک کند. این روبات می‌تواند برنامه‌های دارویی طولانی‌مدت بیماران را به آنها یادآوری کند و همچنین برای آگاهی از رفاه آنها با آنها به تعامل بپردازد.
خودروسازی: متخصصان مسئول ایمنی خودرو می‌توانند از فناوری «بینایی رایانه‌ای» که مجهز به هوش مصنوعی حس‌شناختی است، برای نظارت بر وضعیت عاطفی راننده استفاده کرده و در صورت احساس خواب‌آلودگی یا اضطراب در راننده هشدار دهند. از آنجایی که «خودروهای خودران» آینده صنعت خودروسازی را تشکیل می‌دهند، تولیدکنندگان در حال آماده‌سازی سنسورها، دوربین‌ها و میکروفون‌هایی هستند که می‌توانند بر اتفاقات خودرو نظارت داشته و تجربه کلی رانندگی را درک کنند.

صنعت خرده‌فروشی: خرده‌فروشان می‌توانند در فروشگاه‌ها از فناوری بینایی رایانه‌ای مبتنی بر هوش مصنوعی، برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات جمعیت‌شناسی و واکنش‌های خلقی استفاده کنند.
خدمات عمومی: ارائه‌دهندگان دوربین‌های مداربسته با شرکت‌های فناوری هوش مصنوعی حس‌شناختی همکاری می‌کنند تا دوربین‌هایی بسازند که بتوانند حالات چهره افراد را تشخیص داده و خلق‌وخوی مردم را درک کنند. برای مثال در حال حاضر، این کار توسط وزارت سعادت امارات متحده عربی انجام می‌شود. درواقع هدف اصلی این وزارت هماهنگی همه طرح‌ها، برنامه‌ها و سیاست‌های دولت برای تحقق سعادت جامعه است.
مراکز تماس: کارمندان مرکز تماس همواره باید با بسیاری از مشتریان شاکی و عصبانی تعامل کنند. با استفاده از فناوری هوش مصنوعی حس‌شناختی، متخصصان می‌توانند یک مشتری عصبانی را در مرحله اولیه تماس تشخیص دهند و او را مجدداً به یک نماینده آموزش‌دیده و ماهر هدایت کنند.
آموزش و پرورش: یادگیری مطالب آموزشی از طریق نرم‌افزاری که به این فناوری مجهز شده، باعث می‌شود احساسات کودک با آن سازگار شده و یک تجربه دلپذیر و چالش‌برانگیز را تجربه کند. برای مثال هنگامی‌که کودک درماندگی و عجز خود را نشان می‌دهد، برنامه با سرعت یادگیری کودک سازگار می‌شود.
هوش مصنوعی حس‌شناختی کمک بزرگی برای مشاغلی است که حول تجربه مشتری می‌چرخد. مانند هر فناوری دیگری، گمانه‌زنی‌هایی در مورد تهدیدی که برای مشاغل و حریم خصوصی افراد ایجاد می‌کند وجود دارد، اما در حال حاضر مزایای آن بیشتر از شبهات است. درواقع می‌توان گفت آینده انسان‌ها در برابر ماشین‌ها نیست، بلکه ترکیب انسان-ماشین و هوش مصنوعی است که به قوی‌تر شدن ارتباط کمک می‌کند.