بزرگنمايي:

آریا بانو - سیناپرس /محققان کشور در یک مطالعه پژوهشی که به طور خاص روی مواد مخدر تریاک و مورفین انجام داده‌اند، تاثیرات مضر و غیر قابل بازگشت این مواد را بر سیستم قلبی عروقی یادآور شده و بر لزوم توجه دادن بیشتر به عموم تاکید کرده‌اند.
اعتیاد یکــی از بزرگ‌ترین معضــلات جوامــع بشــری است که نه‌تنها موجب اختلالات رفتاری و اجتمـاعی می‌شود، بلکه با تأثیر بر جنبه‌های مختلـف سـلامت جسـمی افراد، خسارات مالی هنگفتی را بر فرد، خانواده و جامعه وارد می‌کند.
تاکنون مـواد اعتیادآور مختلفـی ازجمله الکـل، سیگار، تریاک و غیره در جوامع مختلف گزارش شده‌اند. تعداد زیادی از محققان سراسر دنیا در پی کشـف عواقب مصـرف این مواد بر جنبه‌های مختلف سلامتی انسان بوده‌اند. ازآنجایی‌که بیماری‌های قلبی و عروقی در بین دیگر بیماری‌ها از اولین عوامل مرگ‌ومیر بـه شـمار می‌روند، توجه به تاثیرات مواد مخدر بر آن‌ها همواره از اولویت ویژه ای برخوردار بوده است.
بنا بر نظر متخصصان در مورد اثرات تریاک، افرادی کـه از این ماده مخدر به ویژه به روش تدخینی استفاده می‌کنند بیشتر دچـار پیشـرفت فیبـروز، افــزایش کربوکســی هموگلــوبین و بــه دنبــال آن ایجــاد هیپوکسی یا فقدان اکسیژن کافی در بافت‌های حیاتی خود می‌شوند. به گزارش سناپرس، همچنین مطالعـات اپیـدمیولوژیک ارتباط بین عوامل مختلف با ایجاد بیماری‌های قلبی را نشان داده‌اند که به آن‌ها عوامل خطرزای بیمـاری عـروق کرونـر می‌گویند. این عوامـل شـامل هیپرکلسـترولمی یا کلسترول بالای خون، مصـرف دخانیات، پرفشاری خـون، دیابـت، سـن، جـنس مـذکر، عوامل التهابی رژیم غذایی، افزایش لیپـوپروتئین A و بیماری کرونر هستند.
در این زمینه، یک مطالعه پژوهشی توسط تیمی چهار نفره از محققان کشور از دانشگاه علوم پزشکی لرستان انجام شده است که در آن اعتیاد به مورفین و تریاک و اثرات آن‌ها بر قلب و بیماری‌های مرتبط با آن مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
آن‌ها در این مطالعه که از نوع مروری بوده، از اطلاعات پایگاه‌های اطلاعاتی Iranmedex, SID, Pubmed, ISI و Scopus طی سال‌های 1980 تا 2017 استفاده کرده و نتایج تحقیقات مختلف در این خصوص را به شکل علمی، ارزیابی کرده‌اند.
بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق، اعتیاد به مواد مخدر تریاک و مورفین با اثرات متفاوتی بر چربی خون، قندخون، فشارخون، آترواسکلروز، سایز سکته قلبی و آریتمی ها، و در کل با بیماری‌های قلبی همراه است.
 بنابر گفته پژمان هاشم زاده، پژوهشگر گروه بیوتکنولوژی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی لرستان و همکارانش، «اطلاعات موجود در تحقیقات بررسی شده با تأکید بر مقالات 10 سال اخیر، رابطه مهمی را بین اعتیاد و پراکسیداسیون لیپیدی، چربی و قندخون، آترواسکلروز، سکته قلبی و آریتمی در افراد معتاد به تریاک و مورفین نشان می‌دهند».
آن‌ها می گویند: «البته در مطالعات مختلف اثرهای متفاوتی نیز مشاهده شده است. این تفاوت می‌تواند به علت اثر بیهوشی، دوز دارو، محل اثر در مغز، تغییرات تنفسی و ویژگی گیرنده‌ها باشد».
طبق یافته‌های این تحقیق، در بدن افراد مصرف‌کننده تریاک، بعد از بروز علائم سکته قلبی، آنزیم‌هایی در خون آزاد می‌شوند که به مدت سـه تـا ده روز پایدار باقی می‌مانند. این آنزیم‌های قلبی بعـد از سکته قلبـی سـبب آسیب شدید به بافت قلب می‌شوند.
هاشم زاده و همکارانش اظهار داشته‌اند: «همچنین در بررسی بیشـتر مشـاهده شده است کـه مـواد مخـدر و به طور ویژه، تریاک، به‌مرور باعـث آتروفـی و نارسایی قلب می‌شوند».
بر این اساس، مورفین نیز اثرات مختلفی بر سیستم قلبی عروقـی دارد کــه ازجمله اثــرات مضــر آن باید به آترواســکلروزیس یا سختی دیواره عروق و افــزایش فشارخون اشاره کرد.
 این یافته‌ها که در فصل نامه «یافته» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی لرستان منتشر شده‌اند، بر اثرات مضر و غیر قابل بازگشت مواد مخدر به ویژه تریاک و مورفین در بروز بیماری‌های قلبی عروقی اشاره دارند و لزوم آموزش عمومی بیشتر را در این باره یادآور می‌گردند.