آریا بانو - باشگاه خبرنگاران / یکی از روزهای اردیبهشت ماه در هوای بهاری تهران برای تهیه گزارش راهی لوکیشن «مثل ماه» شدیم و یک ساعت زودتر از شروع برنامه به صحنه و محل اجرا رسیدیم. یکی از سالن های نمایشگاه بین المللی تهران محل ضبط این برنامه است.
از در مجموعه که وارد می‌شوید عوامل برنامه با رعایت دستورالعمل های بهداشتی و با ماسک در پشت صحنه حضور دارند و با یک حساب سر انگشتی می‌توانی تعدادشان را حساب کنی که حدودا پنجاه نفر است.
دو طبقه که در طبقه بالا دکور اصلی و طبقه پایین را اتاق‌های مختلف مانند: اتاق گریم، مهمانان و پذیرایی تشکیل می‌دادند.
راهی دکور اصلی می شویم شاهد دو دکور هستیم. در یکی از دکورها مجری پلاتوی ورودی را می گوید و در دکور اصلی او میزبان مهمانان است. طراحی دکور این برنامه به عهده پیمان قانع است که متفاوت از سال‌های گذشته طراحی کرده است.
باید برای گفت‌وگو به سراغ نفرات اصلی «مثل ماه » برویم. اما همه عوامل مشغول بررسی برنامه هایشان بودند؛
عوامل اصلی برنامه به همراه مهمانان جلسه نهایی را برگزار می‌کنند و بعد از آن نوبت گریم مجری و مهمانان می شود‌. رسالت بوذری اولین نفری است که گریم می شود و از استودیو خارج می‌شود تا پلاتوهای برنامه را تمرین کند. وقتی ساعت به حوالی 19 نزدیک می شود تکاپو عوامل بیشتر و از طرفی استرس‌ها برای آنتن زنده بیشتر می‌شود. یک نفر مشغول هماهنگی بیرون سالن و دیگری مشغول آماده کردن میکروفون برای مهمانان داخل صحنه بود. پس از وصل کردن میکروفون‌ها به رسالت بوذری و مهمانان، به سمت دکور راهی می شویم. همه عوامل در استودیو و در جایگاه‌های مختلف مستقر می‌شوند.

رسالت بوذری پلاتوی اول خود را گفت و با پخش تیتراژ ابتدایی بوذری پلاتو دوم خود را گفت؛ سپس وارد دکور اصلی می شود و با مهمان امروز گفت‌وگوی خود را شروع می کند.
مهمانان «مثل ماه» این روز‌ها در کهریزک زندگی می‌کنند و هر کدام قصه متفاوتی برای رفتن به خانه سالمندان داشته اند. مخاطب را ساعتی به شنیدن اتفاقات تلخ و شیرین زندگی‌شان دعوت کردند.
ناهید انصاری بچه پامنار تهران است و در 21 سالگی همسر خود را از دست می‌دهد و دو فرزند خود را بزرگ می‌کند، اما قصه زندگی او زمانی تلخ می‌شود که با وجود اینکه فرزندانش در آمریکا زندگی می‌کردند، امضای مادرشان را جعل و او را از خانه خود بیرون می‌کنند!
پس از پایان یافتن برنامه و گفتن پلاتوی پایانی توسط رسالت بوذری عوامل پشت صحنه هم مهمانان را برای صرف افطار آماده و آن ها را به محل پذیرایی فراخواندند.
ما هم بعد از افطار در گفت‌وگویی با عوامل درباره جزییات ساخت برنامه مثل ماه جویا شدیم.
بازخوردها از سال گذشته بهتر بود
آشتیانی تهیه کننده مثل ماه درباره تولید این برنامه گفت: تجربه سال گذشته برای ما ارزشمند بود و توانستیم در فضای کار خودمان تغییراتی داشته باشیم. جلسات ما از 6 ماه قبل ماه مبارک رمضان شروع شد. انتخاب سوژه، مصاحبه اولیه با سوژه مورد نقد و بررسی قرار می‌گرفت و نتیجه نهایی اعلام می‌شد. در حوزه‌های مختلفی همچون خانواده، حوزه بین المللی، بحث آزادی زندانیان کار کردیم. تاکنون حدود 10 درصد مهمانان تهرانی بودند، شیوع کرونا کار را سخت‌تر می‌کرد و امکان حضور فیزیکی ما در شهرستان‌ها محدود شده بود، اما تلاش کردیم با بررسی و تحقیق میدانی به سوژه‌های مورد نظر برسیم.
آشتیانی عنوان کرد: بازخورد‌های مثبت خوبی از فضا‌های مختلف داشتیم، بازخورد‌ها نسبت به سال گذشته بهتر بوده است. خیلی به دنبال حواشی برنامه نیستیم و حتی در برنامه هم به آن نپرداختیم. ما معتقد هستیم بستر بینندگان ما از فضای مجازی متفاوت است. گرچه معتقدیم که شیطنت رسانه‌ای و غرض ورزی عده‌ای بود که با اهداف مشخص این کار را انجام دادند. متاسفانه هدفشان ضربه زدن به صدا و سیما بود و با انتشار فیلم اصلی خیلی‌ها پست‌های خود را حذف کردند. البته همراهی رسانه‌های غربی با این جریان برای ما جالب بود.
وی درباره انتخاب مجری گفت: انتخاب اول ما در سال گذشته آقای بوذری بود و نتیجه مثبت و خوبی داشت. لزومی نداشت که تغییری ایجاد کنیم. آشتیانی درباره کپی بودن برنامه‌های افطار توضیح داد: بنایی را شبکه سه با برنامه ماه عسل برای افطار گذاشت و دراین حوزه کار کرد. اینکه شبکه‌های دیگر شبیه این برنامه کار کردند جای نقد دارد!

تلاش کردیم ابعاد مختلف قصه را درست روایت کنیم
خندان کارگردان برنامه مثل ماه گفت: تفاوتی که برنامه افطار با سایر برنامه‌ها دارد این است که شما لحظات معنوی و خاص مردم را کنارشان هستید. آن لحظات باید حرفی برای گفتن داشته باشیم که به درد مردم بخورد و تفاوت آن با سایر برنامه‌ها مشخص شود. لزوما اسم آن را نمی‌توان چالش گذاشت، اما این برای شما دغدغه ایجاد می‌کند تا برای آن لحظه مردم چکار کنید تا یک مقدار مثمر ثمر باشد.
وی افزود: امسال ما تمرکز خودمان را برای روایت قصه و بخش‌های جانبی در برنامه‌های گذشته داشتیم که آن‌ها را حذف کردیم تا روی روایت قصه متمرکز باشیم. تلاش کردیم ابعاد مختلف قصه را درست روایت کنیم.
وی افزود: مخاطب ما باید بهتر متوجه شود که چه جریاناتی در قصه وجود داشته است. در پخش زنده همه چیز به لحظه است. شما ماه‌ها وقت گذاشتید برای برنامه آیتم سازی کردید، دکوپاژ کردید تا سوژه را روایت کنید. اما در پخش زنده امکان دارد آن شرایط تغییر کند؛ یا به نفع شما یا برعکس.
خندان عنوان کرد: افراد زیاد و گروه‌های تولید مختلف ما را در تولید آیتم یاری کردند. تیم سردبیری ما هم زحمت کشید و انتخاب افراد ملاک ما برای کیفیت بوده است. در قصه‌ها تلاش کردیم قصه‌های امید بخش و اثر بخشی را انتخاب کنیم و در لحظه افطار به نمایش بگذاریم، اما باید خود مخاطب شبکه سه ما را قضاوت کند که چقدر توانستیم این کار درست انجام دهیم.
اجرا را در سکوت گذراندن کار سختی است
رسالت بوذری مجری برنامه مثل ماه هم در خصوص واکنش‌های مخاطبان درباره این برنامه گفت: واکنش‌ها تا الان به برنامه خوب بوده است و برنامه کم کم به بلوغی می‌رسد که طبیعی است از دو سر طیف موافق و مخالف مخاطب دارد. البته مخالفان آن به موافقین بدل می‌شوند و طبیعی است گذر زمان خیلی چیز‌ها را حل می‌کند.
او درباره تفاوت اجرایش با دیگر برنامه‌ها گفت: در ماهیتی آدمی مثل من که تغییری ایجاد نمی‌شود، اما جنس اجرا تغییر پیدا می‌کند. من در این برنامه بیشتر شنونده هستم سعی می‌کنم، ورودی به قصه‌ها نداشته باشم و مهمان خودش در یک آرامش نسبی قصه اش را روایت کند. خود شنونده بودن و اینکه تو در جایی در عین اینکه می‌توانی حرف بزنی نمی‌زنی، باعث می‌شود مدلت اجرایت یک مقدار تغییر کند.
وی ادامه داد: برای من حضور در برنامه مثل ماه تمرین یک مدل دیگر اجراست. می‌دانید که بازیگران بازی در سکوت را سخت‌تر از بازی با دیالوگ می‌دانند. به نظرم اجرا را در سکوت گذراندن کار سختی است و با این سختی کنار می‌آیم و لذت می‌برم.
بوذری درباره چالش اجرای برنامه دم افطار گفت: می‌توانم بگویم چالش اجرای افطار روزه بودن است که در کنار سختی‌هایی که دارد حال خوبی دارد. حال دم افطار و برنامه زنده را دوست دارم. به نظرم یک ماراتن عجیب است و وقتی وارد آن می‌شوید بدون بازگشت است.
وی افزود: این چند سال هم فضای رقابت گونه ایجاد شده که من خیلی به آن اعتقاد ندارم و به جنس این نظر سنجی و آمار‌ها نمی‌توانم اعتماد کرد و باید برنامه را در کف بازار و کف خیابان جامعه سنجید.
وی درباره قصه‌های مثل ماه گفت: هر چه از جنس مردم و برای مردم باشد جذاب‌تر است. هر چه از دل جامعه بر بیاید با مخاطب همراه‌تر خواهیم بود. در طول برنامه امسال نقاط اوج خوبی را با قصه داشتیم که برای من همه قصه‌ها خوب بود. برای من قصه‌ها یک دنیای تازه هستند. امسال به دلیل تجربه سال گذشته و پیش تولیدی که همکاران داشتند خیلی جلوتر از برنامه سال گذشته بودیم.
بوذری درباره اتاق فکر مثل ماه توضیح داد: علی رغم اینکه شاید اختلاف نظر‌هایی داشته باشیم، اما فضای دوستانه‌ای داریم و من با تهیه کننده هادی آشتیانی همکاری بسیاری داشتم و او آدمی نیست که فضای دوستانه را از فضای کار جدا کند. مثل یک خانواده شدیم و علی رغم چالش‌هایی که با هم داریم، اما رفاقت ما خیلی پابرجاست.
وی درباره اینکه از قصه‌های مهمانان خبر ندارد، عنوان کرد: قرار است من نقش آدمی را بازی کنم که خبر ندارم. مستندسازان می‌گویند مثل دوربین مشاهده گر، یک جا‌هایی من نقش همان دوربین را دارم، اما در شب‌هایی هم من دانای کل می‌شوم که نقاط عطف قصه را به یاد مهمان بیاورم تا مطرح کند.
مجری مثل ماه پیرامون کپی بودن برنامه‌های افطار و قصه گویی که در بیشتر برنامه‌ها است، اظهار کرد: آیا قصه گویی شیوه‌ای است که امرور و دیروز باب شده است. از دیرباز قصه گویی مرسوم بود و شیوه آزموده شده و کهنی است. یک برنامه ترکیبی از چه چیزی تشکیل شده است، مجموعه عناصری که کنار هم قرار می‌گیرند تایک پیامی را منتقل کنند. آیا اگر مجموعه عناصر یک زمان با دکوری تعریف شود و چند صندلی در آن قرار گرفته و چند نفر در حال گفتگو هستند و اگر کسی آن را انجام داد و بعد ازآن دوباره کسی این کار را انجام دهد می‌توان گفت که شیوه او بوده! اساسا تلویزیون مال چه کسی بوده است و ما در هر کدام از این مدیوم‌ها گرته برداری کردیم. اساسا قاب تلویزیون یک تعریفی دارد که این تعریفش برای ما نیست.
وی افزود: در مصاحبه‌ای گفتم که از درخت سوال می‌کنند هنرت چیست می‌گوید 50 سال یک جا ایستادم. وقتی شما 13 سال در یک جا می‌ایستید باعث می‌شود که آن زمان خاص را به خودتان اختصاص بدهید و هر کسی بعد از تو بیاید با آن مقایسه شود و ِاین طبیعی است و زمان می‌برد تا یک فاصله گذاری اتفاق بیفتد. کما اینکه قبل از آن برنامه‌هایی مثل کوله پشتی، جزر و مد بوده که کسی از آن‌ها یاد نمی‌کند و آن‌ها در برنامه‌های خودشان موفق بودند. من اساسا به این قیاس‌های زرد توجه نمی‌کنم و برایم اهمیتی ندارد.
وی در خصوص اینکه مثل ماه چه کرده متفاوت از برنامه‌های دیگر باشد، بیان کرد: خود اجرا یک نوع تفاوت است و جهان اجرای من و دنیای اجرای دوستان قبل از من متفاوت است. هر کسی را باید در ظرف خودش با دنیای اجرای خودش و اتمسفری که بر او حاکم است بسنجیم.
بوذری درباره اینکه چرا کمتر اجرا می‌کند توضیح داد: سال‌ها یک کار نمایشی با نام فصل شیدایی را انجام می‌دادم که با همکارانم کار می‌کردیم وقبل از کرونا بخشی از دغدغه من فصل شیدایی بود و من بیشتر می‌نویسم و کارم تحقیقاتی است. ب ه نظرم زیاد دیده شدن حسن نیست و البته که اجرا را عاشقانه دوست دارم بیشتر از مخاطب خاص هم دوست ندارم اجرا کنم. حتی برنامه سیاه پوش و چراغانی هم خیلی کم اجرا کردم. پیشنهاد اجرای برنامه بوده، اما من از اینکه زیاد دیده شوم لذت نمی‌برم. دیده شدن زیادی خوب نیست.