بزرگنمايي:
آریا بانو- بسیاری از افراد چند کار را با یکدیگر انجام می دهند و انجام کارهای موازی از ویژگی های اجتناب ناپذیر در زندگی آنهاست. انجام چند کار به صورت همزمان احساس خوشایندی در این افراد به دلیل ترشح زیاد هورمون دوپامین ایجاد می کند و برخلاف باور عموم این کار چندان مفید نیست. برای اینکه بیشتر با مالتی تسکینگ یا مولتی تسکینگ یا چند وظیفه ای و مطالب مربوط به آن آشنا شوید، حتما این بخش از سبک زندگی نمناک را مطالعه نمایید.
مالتی تسکینگ یا چند وظیفه ای چیست؟
مالتی تسکینگ (Multitasking) یا چند وظیفه ای به شرایطی گفته می شود که فرد به طور همزمان دست به انجام چند کار می زند. ممکن است شما با انجام چند کار به صورت همزمان احساس غرور و سرمستی کنید و فکر کنید که چند وظیفه ای هدیه خاص خداوند است که عملکرد شما را تقویت می کند اما اینگونه نیست و انجام چند کار به صورت همزمان در طولانی مدت باعث کاهش کارایی و عملکرد شما می شود. سه نوع چند وظیفه ای وجود دارد :
- چند وظیفه ای (تلاش برای انجام دو یا چند کار به طور همزمان)
- رفت و برگشت بین کارها
- انجام تعدادی از کارها به سرعت و پشت سر هم
آیا چند وظیفه ای باعث بهره وری بیشتر شما می شود؟
لحظه ای وقت بگذارید و به همه کارهایی که اکنون انجام می دهید فکر کنید. بدیهی است زمانی که این مقاله را می خوانید احتمال انجام چندین کار همزمان وجود دارد، شاید در حال گوش دادن به موسیقی، ارسال پیام کوتاه ، چک کردن ایمیل یا انجام بازی رایانه ای باشید. انجام همزمان چندین کار مختلف، همان چیزی است که محققان به آن "چند وظیفه ای یا مالتی تسکینگ " می گویند.
تحقیقات نشان داده است که تغییر از یک کار به کاری دیگر لطمه جدی به بهره وری می زند. چند وظیفه ای بیشتر موجب حواس پرتی می شود و زمانی زیادی را می برد نسبت به اینکه در لحظه یک کار انجام دهید همچنین، انجام چندین کار مختلف همزمان می تواند توانایی شناختی را مختل کند.
اهمیت عملکرد اجرایی
در مغز، چند وظیفه ای توسط عملکردهای اجرایی مدیریت می شود. اینها فرآیندهای شناختی را کنترل، مدیریت و تعیین می کنند که چگونه، چه موقع و به چه ترتیب وظایف خاصی انجام می شود. دو مرحله برای فرآیند کنترل اجرایی وجود دارد که شامل :
تغییر هدف : تصمیم گیری برای انجام یک کار به جای کار دیگر
فعال سازی نقش : تغییر قوانین وظیفه قبلی به قوانینی برای کار جدید
آیا چند وظیفه ای برای مغز مضر است؟
در لحظه ممکن است برای دوست خود پیام کوتاه ارسال کنید، با رایانه کار انجام دهید، به صدای تلویزیون گوش دهید و با تلفن صحبت کنید! وقتی لحظه ای آرام به سراغتان می آید که هیچ چیز توجه تان را جلب نمی کند، ممکن است خودتان نتوانید از حواس پرتی برنامه های مورد علاقه یا سایت های رسانه های اجتماعی جلوگیری کنید.
چند وظیفه ای مطمئنا چیز جدیدی نیست ، اما جریان مداوم اطلاعات از منابع مختلف، ابعاد نسبتاً جدیدی را برای معمای چند وظیفه ای نشان می دهد. در حالی که می دانیم همه اینها برای بهره وری مفید نیست، اما آیا ممکن است برای سلامت مغز مضر باشد؟
حتی افرادی که چند وظیفه ای به حساب می آیند در انجام آن مهارت چندانی ندارند. مطالعه ای نشان داد این افراد در مرتب سازی اطلاعات مربوطه از جزئیات غیرمرتبط خوب عمل نمی کنند و حتی زمانی که روی یک کار واحد متمرکز اند مغز آنها از کارایی کمتری برخوردار است. افراد چند وظیفه ای مزمن مورد مطالعه قرار گرفتند و حتی هنگامی که از آنها نخواستیم چند کار انجام دهند، فرایندهای شناختی آنها مختل و توانایی تمرکز نداشتند.
عوارض و ابعاد منفی مولتی تسکینگ یا چند وظیفه ای
بالا رفتن احتمال اشتباه
از آنجا که چند وظیفه ای توجه و تمرکز ما را کمرنگ می کند، احتمال ارتکاب اشتباه در آن بیشتراست و هنگام انجام آن بی احتیاطی می کنیم به همین دلیل از کیفیت کار ما کاسته و بیشتر مستعد اشتباه می شویم و هرچه تعداد کارها پیچیده تر و بیشتر باشد، اشتباهات بیشتر رخ می دهد.
چند بار شنیده اید که کسی بگوید به دلیل کار زیاد استرس دارد؟ چند وظیفه ای باعث استرس می شود زیرا بیش از توانایی مغز از آن طلب می کنیم و اگر کنترل و بررسی نشود، مغز تحت فشار بیش از حد و تولید هورمون های استرس قرار می گیرد.
مضر برای حافظه
وقتی همزمان چندین کار را انجام می دهیم ، توجه و تمرکز ما کم می شود و این امر باعث آسیب حافظه می شود خصوصاً هرچه سن ما بالاتر می رود ، این بدان معناست که تجربه و هر آنچه را که از آن آموخته ایم کمتر به یاد خواهیم آورد.
از دست دادن زندگی
وقتی چند کار را همزمان انجام می دهیم واقعاً از زندگی لذت نمی بریم مثلا اگر هنگام صرف شام با دوست خود صحبت یا تلفن همراه را بررسی می کنیم واقعاً به طور کامل متوجه کارخود نخواهیم شد.
مانع خلاقیت
خلاقیت نیاز به تمرکز دارد و هنگام انجام چند کار زمان را از دست می دهیم و نمی توانیم خلاق باشیم در این مواقع هرگز به خودمان اجازه نمی دهیم که مسیر را پیدا کنیم زیرا تمرکز مان پراکنده است.
کاهش ضریب هوشی
مطالعات نشان می دهد مالتی تسکینگ علاوه بر کاهش قدرت حافظه ،ضریب هوشی را پایین می آورد و این بدان معنی است که بر توانایی ما در یادگیری تأثیر منفی می گذارد مثلا اگر در حین خواندن کتاب، فیس بوک یا ایمیل را بررسی کنیم کمتر یاد می گیریم و به خاطر می آوریم.
آسیب به روابط
یکی از مضرترین رفتارهای آسیب زا بر روابط کم توجهی است. وقتی به شخصی توجه کامل نداشته باشیم، سیگنالی را به شما ارسال می کند که آنها شایسته توجه نیستند . در عصر اطلاعات امروز، افراد به جای توجه کامل به کاری که انجام می دهند به بررسی تلفن همراه، پاسخگویی به ایمیل، تماشای تلویزیون و یا خواندن اخبار و سایر عوامل حواس پرتی می پردازند، این در بدترین حالت ممکن است مضر باشد و در بهترین حالت رفتار بی ادبانه است.
نداشتن احساس لذت
وقتی دائماً از کاری به کار دیگر می پریم ، تمرکزمان کم رنگ می شود و به جای لذت بردن از زندگی همزمان کارهایی را انجام می دهیم که حواسمان پرت می شود. مالتی تسکینگ باعث کاهش توانایی ما در لذت بردن از کاری می شود که انجام می دهیم و در واقع تک وظیفه ای با ذهن آگاهی شباهت های بسیاری دارد.
در دنیای مدرن امروز ، جلوگیری از مالتی تسکینگ به طور کلی غیرممکن است و مواقعی پیش می آید که مجبور می شویم به دلیل ضرورت آن را انجام دهیم با این حال، حتی اگر آن را 50٪ کاهش دهیم، بیشتر می آموزیم و به موفقیت بیشتری دست می یابیم و کیفیت کارها را بهبود می بخشیم و روابط بهتری برقرار می کنیم.
راه به حداقل رساندن پیامدهای منفی چند وظیفه ای
آیا آسیب ناشی از چند وظیفه دائمی است یا خاتمه دادن به چند وظیفه ای صدمات را خنثی می کند؟ اگرچه تحقیقات بیشتری لازم است، اما شواهد موجود نشان می دهد افرادی که چند وظیفه ای را کنار می گذارند، می توانند عملکرد بهتری داشته باشند.
روش های ترک و رهایی از مالتی تسکینگ را میتوانید در مطلب " چند وظیفه ای بودن را با این روش ها راحت ترک کنید! " به طور کامل مشاهده کنید. علاوه بر آن برای جلوگیری از تأثیر سو احتمالی چند وظیفه ای باید:
- تعداد کارهایی را که در زمان مشخصی انجام می دهید، فقط به دو کار محدود کنید.
- از "قانون 20 دقیقه ای" استفاده کنید و به جای جابجایی مداوم بین کارها، سعی کنید قبل از انجام کار دیگر، به مدت 20 دقیقه توجه خود را کاملاً به یک کار اختصاص دهید.