آریا بانو - برترین ها / 10 بازیگر برتر سینمای ایران را فهرست کرده‌ایم، کمی شاید سلیقه هم در این فهرست دخیل باشد. این قسمت مردانه‌ی ماجراست، به زودی فهرست زن‌های بازیگر را هم در یک مطلب ارائه خواهیم کرد. اگر در نظرات با ما همراهی کنید، این ارائه، جذاب‌تر خواهد شد.
عزت الله انتظامی
بی تردید «آقای بازیگر» تئاتر و سینمای ایران است. انتظامی همیشه قادر بود به هر نقشی جان ببخشد. 25 ساله بود که نخستین بار در فیلم «واریته بهاری» به کارگردانی پرویز خطیبی نقش گرفت، ولی تئاتر را رها نکرد. 45 ساله بود که به دانشگاه هنر‌های زیبا رفت و با اینکه کارشناسان او را «دانش‌آموخته عملی» می‌دانستند، تحصیل کرد و سه سال بعد رشته نمایش و هنرپیشگی را با پایان‌نامه‌ای درباره پیش‌پرده‌خوانی در ایران و هنر نمایشنامه‌نویس آلمانی هاینریش فُن کلایست به پایان رساند.
بازی‌های درخشان:
مش حسن در گاو

شاید ماندگارترین نقش او در فیلم گاو مهرجویی در نقش مردی روستایی به نام «مش حسن» باشد که در فراق گاو خود دچار جنون می‌شود و خود را در او و او را در خود می‌بیند.
اکبرآقا سوپر گوشت در اجاره نشین‌ها

اجاره‌نشین‌ها یکی دیگر از همکاری های درخشان انتظامی با داریوش مهرجویی است. انتظامی در این اثر کمدی توانایی‌های بازیگری خود را به بهترین وجه به نمایش گذاشته است. او به خاطر درخشش در این فیلم نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد در پنجمین دوره از جشنواره فیلم فجر بود.
رسول رحمانی در روسری آبی

پیچیده‌ترین و بهترین تلفیق از دو وجه بازیگری شخصیتی زنده دل و از سویی پخته و پیر را می‌توان در بازی او دید.
خسرو شکیبایی
خسرو شکیبایی با آن صدای گرم دلنشین بازیگر قدر و دوست‌داشتنی سینمای ایران که رفتنش از آن مرگ‌های باورنکردنی بود. شکیبایی را می‌توان مهم‌ترین بازیگر بعد از انقلاب اسلامی دانست که کارش را بعد از انقلاب شروع کرده است.
بازی‌های درخشان:
حمید هامون در هامون

اولین فیلم مهم داریوش مهرجویی بعد از انقلاب که تأثیر عمیقی روی جامعه روشنفکری دهه شصت و طبقه متوسط گذاشت. این فیلمی است که خسرو شکیبایی با آن تبدیل به ستاره توانای سینمای ایران شد. بازی درخشانش در نقش هامون اوج کمال بازیگری بود.
رضا در کیمیا

همسر رضا باردار است، وسط بمباران او را به بیمارستان می‌رساند، اما همسرش در حین جراحی می‌میرد. خسرو شکیبایی با بازی درونگرا و متفاوت توانست دومین سیمرغ بلورین را برای فیلم کیمیا به دست آورد.
رحیم در اتوبوس شب

در نقش عمورحیم کل فیلم را تحت تاثیر حضور خود قرار داد. بهترین لحظه‌های «اتوبوس شب» با بازی شکیبایی رقم خورد.
شهاب حسینی
شهاب حسینی یکی از بازیگران برجسته است که جز هنرپیشگی در سینما و تلویزیون، سابقه کارگردانی، مجری‌گری، گویندگی و بازیگری تئاتر هم دارد.
بازی‌های درخشان:
احمد در درباره الی

نقش فرعی احمد فرصت مناسبی برایش به وجود آورد تا بتواند آنچه را به بازی باورپذیر، طبیعی و زیرپوستی شهرت دارد انجام بدهد.
حجت در جدایی نادر از سیمین

حجت مردی است که فرزندش را از دست داده و همسرش کار کردنش را از او پنهان کرده، بازی برونگرایانه شهاب حسینی به خصوص در سکانس‌های دادگاه و صحنه عصبی داخل خانه تحسین خیلی‌ها را برانگیخت.
عماد در فروشنده

عماد هنرمند روشنفکری است که بین غیرت و زندگی متمدنانه باید تعادل برقرار کند. شهاب حسینی به شدت بازی درونگرایانه‌ای دارد و همین امر است که بازی او را تحسین‌برانگیز می‌کند.
اکبر عبدی
«اکبر عبدی» یکی از شمایل تکرار نشدنی سینمای ایران که نقش‌های زیادی در حافظه سینمادوستان به یادگار گذاشته است.
بازی‌های درخشان:
آقای قندی در اجاره‌نشین‌ها

آقای قندی در «اجاره‌نشین‌ها» همچون آینه‌ای است در برابر عباس آقا سوپر گوشت (عزت‌الله انتظامی). قدم‌به‌قدم با او پیش می‌رود و همین همگامی به بازی عبدی هم می‌رسد که از انتظامی جا نمی‌ماند.
غلامرضا در مادر

غلامرضا، کوچک‌ترین فرزند خانواده با مشکلات روانی و عقلی که دارد، در میان خواهر‌ها و برادر‌ها انگار غریب است. عبدی در نقش غلامرضا، از دنیای بازیگری همیشگی‌اش فاصله می‌گیرد. اکبر عبدی برای این نقش، جایزه سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم مرد را از هشتمین جشنواره فیلم فجر دریافت کرد.
درنا، عباس در آدم برفی
عبدی با جسارت، ظاهرش را به شکل یک زن درمی‌آورد و بازی‌اش را اصلاح می‌کند تا کاراکتر درنا را جان ببخشد. همین نکته باعث شد که در زمان اکران، فیلم از پرده به پایین کشیده شود. از سوی دیگر، وقتی لباس مردانه به تن می‌کند، یکسره عباس است.
علی نصیریان
علی نصیریان که در میان اهالی سینما و مطبوعات به عالیجناب شهرت دارد از جمله نوادر بازیگری سینمای ایران به شمار می‌آید که در هر سه عرصه تئاتر، سینما و تلویزیون آثار فاخر و ماندگاری خلق کرده‌است.
بازی‌های درخشان:
آقای هالو در آقای هالو

آقای هالو درباره آدم ساده‌ای است که از شهرستان عازم تهران می‌شود تا همسر مناسبی اختیار کند. کاراکتر آقای هالو به لحاظ شخصیت ساده‌اش با گذشت سال‌ها هنوز به یادماندنی است.
میرزا نوروز در کفش‌های میرزا نوروز

میرزا نوروز عطاری است که حاضر نیست کفش‌های کهنه و پر از وصلهٔ خود را دور بیندازد و کفش‌هایی نو بخرد و همین امر سبب می‌شود تا مردم شهر او را دست بیندازند. نصیریان چندان نقش کمدی در کارنامه ندارد، اما یکی از نمونه‌های معدود در این زمینه است.
دایی غفور در بوی پیراهن یوسف

ایمان دایی غفور به بازگشت پسرش یوسف، چشم انتظاری او را بیمه می‌کند، آن هم باوجود حرف دیگران و نشانه ظاهرا متقنی، چون یک سنگ قبر در مزار شهدا. نصیریان به‌قدری این انتظار و ایمان را درخشان بازی کرده که تصور بازیگر دیگری به جای او در این نقش بعید است.
رضا کیانیان
کیانیان هنوز هم می‌تواند در ظاهری عجیب و غیرقابل‌شناسایی ظاهر شود و هنوز هم می‌تواند با بازی در هر فیلمی به یک کاندید جدی برای سیمرغ تبدیل شود.
بازی‌های درخشان:
سلحشور در آژانس شیشه‌ای

کیانیان در یک نقش خاکستری، در مقابل پرویز پرستویی ظاهر می‌شود. او باسیاست و زیرک است، خوب می‌تواند با کلمات بازی کند و گرچه در مقابل حاج کاظم ایستاده است، اما معلوم نیست که خودش دقیقاً متعلق به کدام جبهه است. همین ویژگی‌هاست که سلحشور را به شاه نقش کارنامه کاری کیانیان تبدیل می‌کند.
دکتر رضا سپیدبخت در خانه‌ای روی آب

حضور کیانیان در «خانه‌ای روی آب» نقطه عطف مهم دیگری در کارنامه کیانیان است. او بار دیگر فرصت می‌یابد تا یک کاراکتر چندبعدی و پیچیده را به تصویر درآورد.
پیرمرد در یک تکه نان

همکاری باکمال تبریزی برای کیانیان همیشه به معنای آفرینش نقشی متفاوت بوده است. او در قامت یک روحانی پیر ظاهر می‌شود و بازهم با گریمی سنگین تقریباً غیرقابل‌شناسایی است.
پرویز پرستویی
پرویز پرستویی از بازیگران با استعداد و خوش قریحه با حس دوگانه از طنز و جدی است.
بازی‌های درخشان:
حاج کاظم در آژانس شیشه‌ای

پرویز پرستویی برای بازی در فیلم «آژانس شیشه‌ای» در نقش حاج کاظم سیمرغ بلورین بهترین به دست آورد. شخصیت حاج کاظم به لطف بازی درخشان پرستویی و پرداخت خوب و دقیق حاتمی کیا، نه به مرز افراط می‌رسد نه در سطح احساس‌گرایی باقی می‌ماند و به یکی از یادماندتی‌ترین کاراکتر‌های سینمای ایران تبدیل می‌شود.
رضا مارمولک در مارمولک

مارمولک فیلمی جنجالی و پرطرفدار که البته با واکنش‌های تندی هم رو به رو شد، اما فارغ از تمامی این مسایل پرستویی با بازی نقش رضا مارمولک شمه‌ای دیگر از خود را در کمدی به نمایش گذاشت. بازی ماندگار او در این فیلم جایزه ویژه هیئت‌داوران جشنواره فیلم فجر 1382 و تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد هشتمین جشن خانه سینما 1383 را برای او به ارمغان آورد.
یوسف در بید مجنون

«بید مجنون» اثری متفاوت از مجید مجیدی و با بنیان‌های عرفانی و اجتماعی اش بازگشت پرستویی به نقش‌های دراماتیک و جدی‌تر و یکی از موفق‌ترین آن‌ها بود. بازی جنون زده پرستویی، به همراه کارگردانی نرم و دقیق و دور از افراط مجیدی، این فیلم را در یاد‌ها حک می‌کند.
حامد بهداد
حامد بهداد را می‌توان یکی از با استعدادترین بازیگران نسل سوم سینمای ایران بعد از انقلاب دانست. بازیگری که در سال‌های جوانی با شور فراوانی کار خود را شروع کرد و از هر حرکت عجیب و غریبش می‌شد فهمید که چقدر عاشق کارش است.
بازی‌های درخشان:
مهرداد در بوتیک

حامد بهداد در نقش یک معتاد متفاوت در یک سکانس کوتاه. مهرداد دیالوگ‌هایش را با حالت عصبی می‌گوید و در عین حال چنان همدلی‌برانگیز است که یکی از کاراکتر‌های محبوب فیلم می‌شود. حامد بهداد برای بازی در این فیلم نامزد تندیس بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از هشتمین جشن خانه سینما شد و از طرف منتقدان و نویسندگان سینمایی هم تقدیر شد.
نادر در کسی از گربه‌های ایرانی خبر نداره
کاراکتر حامد بهداد و شیوه بازیگری اش از نکات تأمل برانگیز فیلم است. نادر در گذر زمان و بصورت ناخودآگاه به بزهکاری اجتماعی تبدیل شده است و درحالیکه به محدودیت‌ها خو گرفته راهکار‌های قانون گریزی را به خوبی می‌شناسد.
جلال در قصر شیرین

مردی که زندگی و شخصیت چند لایه دارد و در نهایت تحول و تغییر او عیان می‌شود. کار مهم بهداد این است که پرداخت شخصیت بسیار تدریجی و ظریف انجام می‌شود. حامد بهداد می‌تواند تنش درونی کاراکتر را به تصویر بکشد.