آریا بانو - دوره نوجوانی، دورانی خاص و ویژه است. دورانی سرشار از تغییرات، بحرانها و چالشها. این چالشها فقط منحصر در برخی رفتارهای خاص مثل لجاجت نیست. بلکه گستره‌ای از تحولات، اقدامات و تغییرات است که باید آنها را شناخت و درست عمل کرد. این تغییرات و چالشها هم در عرصه اجتماعی و هم در عرصه زیستی رخ می‌دهد. جنسیت به عنوان عاملی افزون بر دوره نوجوانی، سبب می‌شود نیازها و چالشهای دختران وپسران نوجوان متفاوت باشند.
در این بین، دختر ممکن است آسیب‌پذیرتر باشد. از دیگر سو نسخه‌های پسر با دختر متفات است. بنابراین وقتی حرف از بحرانهای نوجوانی میزنیم، لازم است ضمن توجه به مسائل عمومی، مشخص کنیم نوجوان ما دختر است یا پسر.
در این مقاله می‌خواهیم در مورد نیازهای دختر نوجوان و مراقبتهای لازم از او مطالبی را مطرح کنیم.

10 نکته‌ای که پدران و مادران در مورد دختر نوجوان باید در نظر داشته باشند:
1- رفتارهای عمومی
پیش از هرچیز یادمان باشد، دختر نوجوان ما همان کودک شیرین سالهای پیش است. ذره ای از محبت والدین، مخصوصا پدر نباید دراین دوران کم بشود. بلکه شکل و شمایل محبت کردن تغییر میکند. احترام بیشتر مخصوصا به استقلال او و حمایت از دختر را نباید فراموش کرد.
دختران در این سن، ممکن است خط قرمزی دور خودشان بکشند و حیطه و حریم شخصی برای خود ترسیم کنند. باید به این حریم احترام گذاشت و از دور از آن مراقبت کرد.
ممکن است رفتارهای آنها، کمی توی ذوق والدین بزند. به هیچ وجه نباید آن رفتارها را مورد تحقیر و تخریب قرار داد. بلکه نهایتا موضع سکوت در قبال آنها اتخاد کرد. مادران به این مسئله باید توجه ویژه داشته باشند. رفتارهای درست و خوب دختر نوجوان را مورد تشویق متناسب با سن او قرار دهید. شگفتی خود را در مور آن نشان بدهید و آن را آنگونه تحسین کنید که یک انسان بزرگ را تحسین می‌کنید.
2- پدر و دختر
رابطه پدر و دختر نوجوان یک رابطه بسیار مهم است. این ارتباط پدر و دختری، حتی برای ازدواج او نیز تاثیرگذار خواهد بود. یک پدر از همان دوران کودکی می‌تواند یک ازدواج موفق را برای آینده دخترش رقم بزند. پدر اولین عشق دختر است. یک عشق مقدس و فراتر از آنچه از مفهوم عشق در ذهن ما نقش بسته. اگر پدر دختر خود را از محبت لبریز کند، آن دختر ملاکهای بهتر و دقیق‌تر و سازنده‌تری برای انتخاب همسر خواهد داشت.
در دوران نوجوانی، بهتر است که پدر در برخی امور فاصله خود را با دختر نوجوان بیشتر کند و این فاصله را مادر باید پر کند. دختر نوجوان نزدیک دوران قاعدگی است، تغییرات جنسی او در حال شکل گرفتن است. در این بین پدر باید فقط نشان بدهد که حال دخترش را درک میکند اما بیشتر از آن را به مادر بسپارد.
در عوض، نقش حمایتگری پدر باید بیشتر از همیشه پررنگ باشد. پدر باید وقتهای بیشتری را به گفتگو با دخترش بگذراند. بیرون رفتنهای دونفره به تفریح و پارک و کافی شاپ و خرید، در این دوران ضروری است. توصیه میکنیم که خریدهای خانه، توسط پدر و دختر نوجوان انجام بشود.
پدران باید بدانند، این نیازهایی که گفته شد مورد انتظار دختر نوجوان است. او از پدرش چنین رفتارها و نگرش‌هایی را انتظار دارد. در زمان مناسب باید از دخترش فاصله بگیرد و در مصادیقی که گفته شد، با دخترش همراه باشد.
3- مادر و دختر
نقش کنترل کنندگی مادر می‌تواند در این دوران بیشتر از پدر باشد. البته بدون زیاده روی. بهتر است آن کسی که قرار است به حریمهای دختر نزدیکتر بشود، مادر باشد. اما در این بین لازم است چند چیز فراموش نشود.
نوازشهای مادرانه، شانه کردن موی دختر نوجوان، مراقبتهای دلسوزانه ذره ای نباید کم بشود. مادر باید وقتهای ویژه‌‌ای برای دختر نوجوانش بگذارد و این تفکر که دیگر بزرگ شده‌ای و به من نیاز نداری را باید کنار گذاشت.
محبتهای مادرانه معجزه‌ای است که در هر برهه‌ای انسان به آن نیاز دارد. در این برهه نوجوانی، ممکن است دختران کمی مغرور باشند و نیاز به محبتهای مادرانه را بیان نکنند؛ اما مادر باید کماکان در این مهم پیش دستی کند. مخصوصا اینکه تغییرات هورمونی و قاعدگی را پیش رو دارند و باید دختر را به نحوی در این دوران تیمار کند.
اما رابطه مادر و دختر در همینجا متوقف نمی‌شود. او نیز باید اقدامات خاصی همانند پدر داشته باشد. از جمله برنامه های ورزشی مشترک. مطالعات بیشتر و گفتگو با دختر در مورد آنها. مادران باید همانند پدر، خود را به روز نگاه دارند.
4- ظاهر
از جمله چالشهای دختران نوجوان، ظاهر آنهاست. تغییرات زیستی ممکن است چهره آنها را دچار تغییرات جدی کند. تا جایی که آنها اعتماد به نفس خود را از دست بدهند. مخصوصا اینکه رسانه‌های اجتماعی الگوهای دروغیینی را در مورد دختر نوجوان زیبا ترسیم میکنند. ممکن است او خود را در مقایسه با آن الگوها، زشت بپندارد.
حفظ روحیه دختر نوجوان تا رسیدن به شرایط ثبات و بازگشت زیبایی ، از وظایف پدر و مادر است. آنها باید در این دوران ضمن تحسین چهره او و زیبایی های او، ارزشهای جدیدی برای او خلق کنند و موفقیت در آن ارزشها را نیز تحسین کنند.
یادگیری مهارتهای جدید، توسعه امور معنوی در خانه، ترویج مفهوم کتاب و تهیه یک کتابخانه به عنوان آرایشگاه ذهن، ترغیب او به یادگیری یک ورزش و… همه و همه می‌توانند ارزشهای جدید خلق کنند.
این ارزشهای جدید به طور غیر مستقیم او را متوجه می‌کنند که آنچه یک انسان را ارزشمند میکند فقط ظواهر نیست.
5- دوستی با جنس موافق
دوستی‌های دختر نوجوان با هم سن و سالانش ممکن است دارای لایه‌هایی باشد که برخی والدین از آنها نگران شوند. ممکن است میان آنها اطلاعاتی رد و بدل بشود، یا اسراری خانوادگی و شخصی را با هم درمیان بگذارند. ممکن است در رفت و آمدهایشان، در بیرون رفتها و گردشها، رفتارهای نامناسبی داشته باشند.
پیش از هرچیز بدانید که بیشتر این‌ها طبیعی است. بسیاری از این رفتارهای ناهنجار پس از مدتی بهبود می‌یابد. اگر رفتار شما در حیطه خانواده با دختر نوجوان مناسب باشد، بسیاری از تهدیدات بی‌اثر خواهند بود.
البته این به معنای عدم مراقبت از دختر نوجوان نیست. ما هیچگاه توصیه نمی‌کنید که هیچ قید و قانونی در خانواده حاکم نباشد. بلکه سخن این است که برخی رفتارها، مخصوصا در دوستی با جنس موافق، در میان نوجوانان مشترک است و دارای تاریخ مصرف.
6- دوستی با جنس مخالف
دوستی با جنس مخالف نیز از جمله دوستی‌های دوران نوجوانی است که می‌تواند آسیبهای خودش را داشته باشد. از آسیبهای فرهنگی گرفته تا آسیبهای جنسی.
هرچه رابطه پدر و دختر عمیقتر و محبت آمیزتر باشد، احتمال وقوع چنین رفاقتی ضعیفتر است. چراکه بسیاری از دوستی‌های دوران نوجوانی با جنس مخالف به خاطر خلاء های عاطفی است و نه الزاما نیازهای جنسی.
در این بین موضوع عشق در دوران نوجوانی هم محتمل است که باید این مسئله نیز مورد توجه جدی قرار بگیرد که در مقاله‌ی دیگری به آن پرداخته‌ایم.
7- امنیت خانوادگی
امنیت خانوادگی از رابطه خوب میان پدر و مادر شروع می‌شود. اگر دختر نوجوان خود را دوست دارید، اختلافات میان خود را مدیریت کنید و بروز آنها را به حداقل برسانید. هرچه عشق و محبت میان شما بیشتر باشد، دختر شما احساس امنیت بیشتری خواهد کرد.
ممکن است اختلافات ریشه‌ای از گذشته تا به امروز داشته باشید یا اینکه میزان علاقه شما به یکدیگر، کم شده باشد. البته این مسئله تاسف بار است و باید با مراجعه به مشاور و کمی گذشت و خویشتنداری، حل بشود. حل چنین مشکلی اول از همه به خاطر خود شما باید باشد و بعد به خاطر دختر نوجوان شما. اما اگر برای حل مسئله انگیزه‌ی کافی ندارید، به خاطر فرزند یا فرزندانتان هم که شده، به دوران با شکوه عاشقی برگردید.
8- وقتگذاری خانوادگی
زمانهای بیشتری را به دورهمی خانوادگی اختصاص دهید. حداقل در هفته سه شب دور هم شام بخورید. روزهای جمعه با همراهی دختر نوجوان خود، به امور منزل یا تفریح یا هر کار اشتراکی دیگر بپردازید. اینکه روزهای جمعه از صبح تا شب هرکسی دنبال کار خودش باشد، پدیده خوبی نیست.
در مورد مشکلات و مسائل با هم حرف بزنید. اگر تا امروز زیاد با هم حرف نمیزدید، این کار را تمرین کنید. اگر دختر نوجوان شما برایتان اهمیت دارد، هرگونه “نمی‌شود” و “نمی‌توانم” را کنار بگذارید.
9- مسئولیت و مشورت
به دختر عزیزتان مسئولیتهای خانوادگی بدهید. هفته ای یک روز درست کردن غذا با او باشد. و البته بد نیست هفته‌ای یک روز هم، پدر غذا درست کند.
با دختر نوجوان خود مشورت کنید. مطمئنا او نظرات خوب و سازنده‌ای در خیلی امور خواهد داشت. گاهی طبق نظر او عمل کنید حتی اگر با نظر او موافق نیستید. به او بفهمانید که نظر شما چیز دیگری است اما حالا دارید بر مبنای مشورتی که با او کرده‌اید عمل می‌کنید.
10- هدیه
چندی یکبار برای دختر نوجوان خود هدیه بخرید. مخصوصا پدر. لازم نیست کالای گران قیمتی باشد اما لازم است کادو و بسته بندی زیبایی داشته باشد. چه خوب است روی آن هدیه یک شاخه گل باشد. گلی که می‌دانید دخترتان آن را دوست دارد.
برای هدیه دادن الزاما دنبال مناسبت خاص نباشید. روز تولد، اعیاد و روزهای خاص به جای خود. اما هدیه دادنهای بی‌مناسبت، (و البته بی‌تکلف و ساده) اثری شگرف در وجود دختر شما می‌گذارد.
با این کار به او می‌فهمانید که دوستش دارید. با این هدیه دادنهای غیرمستقیم، به او می‌گوئید که وجودش برایتان مهم است. او درک می‌کند که به او توجه دارید.