بزرگنمايي:

آریا بانو - حامی هنر زندگی / مکانیسم دفاعی پسرفت چیست و چه کارکردی دارد؟ پسرفت یا واپس روی که در اصطلاح تخصصی regression نام دارد، به معنای بازگشت به مراحل ابتدایی‌تر رشد، برای فرار از احساس تنش و اضطراب موجود در وضعیت فعلی است. در این شرایط فرد اغلب رفتارهایی از خود نشان می‌دهد که نسبت به سن خود و همسالانش ناپخته محسوب می‌شود. در ادامه این مقاله در مورد مکانیسم دفاعی پسرفت توضیحات جامع‌تری را ارائه کرده‌ایم. پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
مکانیسم دفاعی پسرفت ؛ آشنایی با مکانیسم های دفاعی
مکانیسم‌های دفاعی مفاهیمی هستند که اولین بار در نظریه روان کاوی فروید مطرح شدند. فروید بر این باور بود که ذهن ناخودآگاه از طریق راهبردهای مختلف از انسان در برابر تنش‌ها و اضطراب‌های گوناگون محافظت می‌کند. 
مکانیسم‌های دفاعی در حقیقت انواع مختلفی از این راهبردها هستند که اجازه نمی‌دهند امیال، خواسته‌ها و احساسات آزار دهنده به حوزه خودآگاهی راه پیدا کنند. ساز و کارهای دفاعی انواع مختلف و گوناگونی دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به مکانیسم پسرفت یا regression اشاره کرد.
مکانیسم دفاعی پسرفت چیست؟
مکانیسم دفاعی پسرفت یا واپس روی که در اصطلاح تخصصی با نام regression از آن یاد می شود به معنای بازگشت به مراحل ابتدایی‌تر رشد است. این بازگشت در حقیقت نوعی فرار ناخودآگاه محسوب می‌شود که فرد را از مواجهه با موقعیت تنش زا و اضطراب آور فعلی دور نگه می‌دارد و باعث می‌شود که او به دوران بدون استرس گذشته پناه ببرد. مکانیسم پسرفت هم در کودکان و هم در بزرگسالان دیده می‌شود و در نتیجه به بازه سنی خاصی محدود نخواهد بود.
مثال هایی از مکانیسم دفاعی پسرفت
همه افراد تا به حال با نمونه‌هایی از مکانیسم دفاعی پسرفت در رفتار خود یا دیگران مواجه شده‌اند. برای مثال اگر دقت کنید اکثر کودکان زمانی که خواهر یا برادر کوچک‌تر آن‌ها به دنیا می‌آید، مقداری تنش و اضطراب را تجربه می‌کنند. آن‌ها در حقیقت نگران از دست دادن توجه و محبت والدین خود هستند، با این حال این نگرانی خود را به طور ناخودآگاه با انجام دادن رفتارهای نامناسب ابراز می‌کنند. در واقع بچه‌ها در این شرایط اغلب برای مدتی به مراحل ابتدایی‌تر رشد خود باز می‌گردند. مثلا ممکن است آموزش‌های مرتبط با دستشویی را نادیده بگیرند، از شما درخواست دادن شیشه شیر کنند یا بخواهند همانند نوزاد دائما آن‌ها را در آغوش بگیرید.
همه این رفتارها نشان می‌دهد که فرزند شما به طور موقتی به کمک مکانیسم دفاعی پسرفت می‌خواهد خود را آرام نگه دارد. در این موقعیت اطمینان بخشی به کودک در مورد حفظ محبت و خودداری از بدرفتاری به او کمک می‌کند تا از این مکانیسم دفاعی دست بردارد و بتواند به شیوه‌ای سالم‌تر و پخته‌تر با چالش جدیدی که در زندگی‌اش ایجاد شده مواجه گردد. با شرکت در جلسات روان درمانی می‌توانید برای تغییر هرکدام از این رفتارها قدم بردارید.
ارتباط مکانیسم دفاعی پسرفت و تثبیت
مکانیسم دفاعی پسرفت و تثبیت ارتباط زیادی با یکدیگر دارند. به طوری که پسرفت در بسیاری از موارد مقدمه تثبیت محسوب می‌شود. به عبارت دیگر اگر فرد پس از بازگشت به مراحل ابتدایی‌تر رشد نتواند تعارضات درونی خود را حل کند و با تنش‌های موجود کنار نیاید، دچار واکنش دفاعی تثبیت می‌شود. یعنی انرژی روانی او در یک مرحله خاص از متمرکز شده و فرد نمی‌تواند بلوغ و پختگی بیشتر را تجربه نماید. 
سخن آخر
همانند همه مکانیسم‌های دفاعی استفاده از ساز و کار پسرفت در حالت عادی می‌تواند به فرد در کنار آمدن با موقعیت‌های تنش زا کمک کند. با این حال استفاده افراطی از آن برای سلامت روان ضرر دارد و می‌تواند زمینه ساز بروز انواع مشکلات روان رنجوری و اختلالات روان شناختی شود. در این شرایط برای بهبود اوضاع لازم است به یک روانشناس متخصص در حیطه روانکاوی یا روان تحلیل گری مراجعه کنید. درمانگر در طول جلسات درمانی به شما کمک می‌کند تا در مورد رفتارهای ناخودآگاهتان بینش بیشتری کسب کنید و به این ترتیب بتوانید از راه‌های سالم‌تر با تعارضات و اضطراب‌های موجود در زندگی کنار بیایید.
سوالات متداول
- آیا مکانیسم دفاعی پسرفت و واپس روی یکی هستند؟
بله، هردوی این‌ها ترجمه اصطلاح تخصصی regression بوده و به معنای بازگشت به مراحل ابتدایی‌تر رشد هستند.
- آیا تمایل به خوابیدن در موقعیت های استرس زا واکنش دفاعی پسرفت محسوب می‌شود؟
بله، طبق نظر متخصصان انجام رفتارهایی نظیر پناه بردن به رخت خواب، غذا خوردن یا خوابیدن در موقعیت‌های پر تنش نشانه‌هایی از به کار بردن ناخودآگاه مکانیسم دفاعی واپس روی هستند.