چرا باید از پلاستیک ها دوری کنیم ؟
پلاستیک ها در اطراف ما وجود دارند و بعد از جنگ جهانی دوم تولید آن ها در کل جهان افزایش پیدا کرد. جالب است بدانید که تا امروز 8300 میلیون تن پلاستیک خالص تولید شده است که رقم بسیار بالایی می باشد. اگرچه که پلاستیک ها اجسامی هستند که استفاده از آن ها راحت است اما تاثیراتی هم روی محیط زیست و سلامت افراد دارند که مضر می باشد بنابراین تا جایی که می توانیم باید از مصرف آن ها دوری کنیم.
اثرات استفاده از پلاستیک روی محیط زیست
از آن جا که پلاستیک ها کاربرد زیادی دارند، بنابراین نمی توان آن ها را دور انداخت. قطعا اثر آن ها روی محیط زیست یک اثر خنثی نیست. پلاستیک ها تا مدت زمان طولانی در محیط زیست باقی می مانند و اثر آن ها طولانی مدت است، زیرا تجزیه نمی شوند. اگرچه که به اعضای کوچکتری تقسیم می شوند اما تجزیه آن ها بسیار طولانی است. مثلاً شاید تجزیه یک پوشک از جنس پلاستیک 450 سال طول بکشد. همه انواع پلاستیک ها از هر نوعی برای تجزیه به 10 الی ده هزار سال زمان نیاز دارند.
در نتیجه میزان بقایای این پلاستیک ها در طبیعت بسیار بالا می رود. حتی وجود آن ها در دریا هم دیده شده است. آلودگی های حاصل از وجود پلاستیک ها اثرات منفی روی جانوران دریایی می گذارد.
بعضی از حیوانات لابلای این پلاستیک ها گیر می کنند و بعضی دیگر پلاستیک ها را می خورند و دچار مشکلات روده ای و سوء تغذیه می شوند و بعضی دیگر هم مشکلات زاد و ولد پیدا می کنند. علت آن هم مواد شیمیایی مخرب در پلاستیک ها است. بقایای پلاستیک همچنین می تواند وارد خاک و گیاهان هم شود.
پلاستیک عامل ایجاد مواد آلوده کننده در هوا به نام کربن دی اکسید هستند که اصلی ترین علت گرمای جهانی است و همچنین عاملی برای سرطان می باشد، هورمون بدن افراد را به هم می ریزد و منجر به ناباروری هم خواهد شد.
مشکلات مربوط به میکرو پلاستیک ها
میکروپلاستیک ها؛ پلاستیک هایی هستند که به اجزای ریزی تبدیل می شوند و بسیاری از آن ها با چشم غیر مسلح قابل رویت نیستند. بعضی از آن ها برای اهداف خاصی طراحی شده اند اما بعضی دیگر محصول جانبی پلاستیک های بزرگتر محسوب می شوند که شکسته شده اند. معمولاً در محل های مختلفی و همچنین لابلای لباس ها، محصولات مراقبتی، آرایشی، لاستیک ها و گرد و غبارهای شهری یافت می شوند.
اثرات منفی و عوارض پلاستیک روی سلامت انسان
فتالات
فتالات گروهی از مواد شیمیایی می باشد که در پلاستیک وجود دارد و باعث نرم شدن و انعطاف پذیر شدن پلاستیک می شود. فتالات سیستم غدد درون ریز را به هم می ریزد و عاملی برای ناباروری هم در مردان و هم در خانم ها است و باعث افزایش به هم ریختگی هورمون ها، چاقی، کاهش سطح ویتامین دی و مشکلات قلبی عروقی خواهد شد. قرار گرفتن کودکان در معرض این ماده، رشد آن ها را به هم می ریزد و خطر بیماری های آلرژیک و آسم را بالا می برد و باعث چاقی و مشکلات رفتاری می شود.
بیسفنول آ
این ماده شیمیایی برای تولید پلاستیک ها و رزین های سفت استفاده می شود. معمولاً در بطری شیشه شیر کودکان، بطری آب و بسته بندی ها، اسباب بازی ها و مواد دیگر هم مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده شیمیایی سیستم غدد درون ریز را به هم می ریزد، تولید استروژن در بدن را می کاهد و یکی از پرکاربردترین مواد شیمیایی در جهان است.
سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری ها به این نتیجه رسیده است که 93 درصد از افراد بالای 6 سال این ماده را در ادرار خود دارند. ماده شیمیایی بیسفنول آ یک برهم زننده هورمون است و خطر ابتلا به سرطان های وابسته به، به هم ریختگی هورمون را مثل سرطان تخمدان پلی کیستیک و ناباروری، بیماری های سوخت و ساز و متابولیک، چاقی، دیابت نوع 2، و بلوغ زودرس افزایش می دهد و تاثیر منفی روی رفتار و ذهن کودک دارد. این ماده همچنین عاملی برای افزایش بیماری های خود ایمنی است.
بیسفنول اس
این ماده خطرات زیادی برای بدن دارد و بیشتر در محصولات مربوط به کودکان استفاده می شود و سیستم غدد درون ریز را به هم می ریزد. قرار گرفتن کودکان در معرض این ماده عاملی برای مشکلات ایمنی و افزایش فشار اکسیداتیو است و همچنین خطر سرطان سینه و مشکلات رشد جنین را در خانم ها بالا می برد.
مواد دیگر موجود در پلاستیک همچنین می تواند عاملی برای بیماری دیابت؛ اختلالات رشدی و رفتاری، عصبی، سرطان، مشکلات باروری و کاهش عملکرد تیروئید باشد؛ مخصوصاً در افرادی که به این ماده حساسیت داشته باشند.
انواع پلاستیک
بعضی از انواع رایج پلاستیک که در محصولات یافت می شوند، شامل موارد زیر هستند:
- پی وی سی
- پلی استر
- اکریلیک
- فوم پلی اورتان
- پلی استیرن
منابع مشهود پلاستیک
بعضی از منابع پلاستیکی که کاملاً برای همه مشهود است، شامل موارد زیر می باشد :
- بسته بندی مواد غذایی
- پوشش های پلاستیکی
- کیسه پلاستیکی و دیگر پوشاننده های مواد غذایی
- غذاهای بسته بندی شده داخل پلاستیک
- بطری آب
- برخی از اسباب بازی ها
- بسته بندی محصولات مراقبتی
- بشقاب های پلاستیکی
- فنجان های پلاستیکی و غیره
منابع ناشناخته پلاستیک و چگونگی دوری از آن ها
بعضی از منابع پلاستیک هستند که مشهود نمی باشند، این منابع پنهانی همان هایی هستند که باید سعی کنیم به آن ها بیشتر توجه کنیم و تا جایی که می شود از آن ها دوری کنیم.
سرپوش فنجان قهوه
این مواد نه تنها از پلاستیک ساخته شده اند، بلکه مایعات داغ داخل آن ها باعث آب شدن ذرات پلاستیک و ریختن آن داخل نوشیدنی می شود و مواد شیمیایی را وارد بدن می کند. بهتر است که این سرپوش ها را روی فنجان قرار ندهید یا سعی کنید از ماگ های سرامیکی استفاده کنید.
قسمت بالای کتری
بسیاری از سَری های کتری از پلاستیک ساخته شده اند و آب جوش موجود در آن ها باعث آب شدن پلاستیک و ریختن آن داخل آب جوش می شود. بهتر است که از کتری های استیل ضد زنگ الکتریکی با در استیل استفاده کنید تا مطمئن تر باشید.
قبض رسید
این کاغذ ها از پلاستیک های مضر ساخته شده اند و از طریق لمس، به سرعت مواد شیمیایی خود را وارد پوست می کنند. بهتر است که به این قبض ها دست نزنید و به جای آن از روش های الکترونیکی استفاده کنید. بعد از استفاده از آن ها حتما دستان خود را بشویید و آن ها را دور بریزید. اگر صندوقدار هستید، حتما از دستکش استفاده کنید.
لباس
بسیاری از لباس ها حاوی پلاستیک و میکروپلاستیک هستند و بعد از شستن هم، مواد مضر آن ها کمی پخش می شوند و حتی عاملی برای آلودگی دریاها و اقیانوس ها می باشند. سعی کنید لباس هایی را خریداری کنید که فیبر و پارچه طبیعی مانند نخ ارگانیک، پشم، بامبو، کنف و کتان در آن به کار رفته باشد.
نمک دریا
مطالعات اخیر نشان می دهد که 90 درصد نمک های دریا حاوی میکروپلاستیک ها هستند. نمکی که از آب دریای تبخیر شده می آید، ممکن است حاوی مواد پلاستیکی در دریاها و اقیانوس ها باشد. بهتر است که از نمک های هیمالیابی استفاده کنید و به طور کل مصرف نمک را در مواد غذایی بکاهید.