آریا بانو - همه والدین در مرحله ای از رشد کودک خود تصور می کنند که کودکشانب اهوش است. بیشتر بچه ها در زمان خاصی از لحاظ یکی دو جنبه از رشد جلوتر از سن خود می افتند ولی برتری در یکی دو زمینه به این معنی نیست که کودک استعداد درخشانی دارد. مشخصه یک کودک باهوش این است که تقریبا از نظر تمام جنبه های پیشرفت و نیز کسب مهارت ها، از سن خود جلوتر است. کودک باهوش معمولا از هر لحاظ پیشرفته تر از کودکان دیگر است...
کودک باهوش در رویارویی با موقعیت ها و اطلاعاتی که غیرمعمول و مبهم اند و در ظاهر تناسبی با یکدیگر ندارند احساس راحتی می کند و به آسانی سازگاری می یابد. او از هرگونه تمرین مغزی و چیستان لذت می برد و حتی برخی از آنها برای او بسیار ساده است. کودک باهوش همیشه به سرعت یاد می گیرد و می تواند آنچه را که یاد گرفته است به طور بسیار وسیعی به کار گیرد.
او اطلاعات را با کارایی ، سرعت و انعطاف پذیری بسیار بالا پردازش می کند و همیشه راهبردها و برنامه ریزی را برای استفاده از اطلاعات به خوبی به کار می گیرد. هرچند استعداد سرشار به خودی خود مشکلی برای کودک باهوش محسوب نمی شود ولی ممکن است واکنش سایرین آن را به یک دردسر تبدیل کند. بعضی والدین کودک خود را درک نمی کنند و برخی از کودکان والدین را و به این ترتیب کودک باهوش ممکن است درونگرا شود.
هرچند این موضوع لزوما نگران کننده نیست ولی اگر یک کودک باهوش تنهایی را ترجیح دهد و بر قوه تخیل خود متکی شود، ممکن است در دوره ای که مشغول خلق و تحلیل اندیشه ها است منزوی شود.

شوق کودکان باهوش برای کسب اطلاعات و یادگیری خیلی زیاد است ولی حتی در این صورت هم لازم است والدین آنها درباره نوع آموزش اختصاصی تر یا جهشی که مورد نیاز آنهاست و اطمینان از حصول آن با معلم کودک گفتگو کنند. شاید لازم باشد مصرانه از طرف کودک خود در این امر مداخله کنید زیرا با وجود آنچه معلمان ممکن است بگویند، بدون شک شما شخصیت کودک خود را بهتر از کسی که فقط روزی چند ساعت و آن هم فقط در محیط مدرسه او را می بیند، می شناسید.
استعداد سرشار شامل قریحه های ویژه استثنایی مانند توانایی های هنری یا موسیقی، توانایی های ویژه ریاضی یا زبان یا توانایی تجسم فضایی است که به کودک شما امکان می دهد که برای مثال در سطح بسیار بالا شطرنج بازی کند، به اضافه بهره هوشی بسیار بالایی دارد. مشکل شما در فراهم کردن محرک های کافی برای کودک پرهوشتان افزایش می یابد، زیرا اکنون ما باهوشی یا استعداد سرشار را چیزی بیش از یک ماهیت منفرد نمی دانیم.

شکی نیست که برنامه های آموزشی جهشی مفید است. کودک باهوش در برخورد با تکالیف کلاسی که برای او بسیار راحت است کسل و سرخورده می شود و در کلاس دردسر ایجاد کند، تنها به این دلیل که دروس معمولی او را برنمی انگیزد. در این صورت ممکن است لازم باشد کودک باهوش شما یک یا چند کلاس را به صورت جهشی طی می کند تا بتواند همراه بچه هایی که از نظر سنی یکی دو سال جلوتر از او هستند روی درس ها کار کند.
ممکن است فعالیت عقلانی به قدری از رشد شخصیتی او جلو افتاده باشد که شما از بابت گذاشتن کودک باهوش خود در کلاس بالاتر برای مثال به دلیل ترس از اینکه کودک از نظر اجتماعی نتواند با محیط سازگار شود، نگران شوید. ولی خیالتان آسوده باشد این مطلب در یک مطالعه حیرت انگیز روی کودکان باهوش که در آن 1500 کودک دارای بهره هوشی بالا از مدارس کالیفرنیا در سال های دهه 1920 تا آخر عمر یعنی سنین شصت، هفتاد و هشتاد سالگی تحت نظر گرفته شدند، رد شده است. محققان در این مطالعه دریافتند که کودکان باهوش غیر از وضعیت درسی، از بسیاری جهات دیگر نیز برتر از همسالان کم استعدادتر خود هستند.
آنها سالم تر بودند. به چیزهای زیادی مانند سرگرمی ها و بازی ها علاقه داشتند و در زندگی آینده نیز موفق بودند. در میان کودکان تحت مطالعه، هم پسرها و هم دخترها تا سطوح خیلی بالاتر از آنچه که معمول کودکان معاصر آنها بود به تحصیل ادامه دادند و در بزرگسالی نیز در زندگی شغلی خود موفق تر بودند.

شواهدی وجود دارد که کودکان پراستعداد در محیط های خانوادگی بار می آیند که تجربه کودک را از زندگی غنا می بخشند و نیز شواهدی وجود دارد که نشان می دهد کودکان خانواده های طبقه متوسط جامعه بیشتر در معرض تحریک اضافی که کودکان باهوش را به کودکان پراستعداد تبدیل می کند، قرار می گیرند. از طرف دیگر هیچ شواهدی وجود ندارد که والدین کودکان پرهوش اشتیاق بیش از حد و آزاردهنده از خود نشان می دهند یا کودکان خود را خلاف میل خودشان مجبور به درس خواندن می کنند.
منبع : روزنامه سلامت