چاپ

آریا بانو - مجله ایلیاد / آیا ویروس‌ها زنده هستند؟ این پرسشی است که همیشه با شک و تردید دانشمندان همراه بوده است. عقیده‌ی بیشتر دانشمندان این است که ویروس‌ها زنده نیستند و تنها می‌توانند درون بافت‌های میزبان خود تکثیر شوند و اجزایی که بتوان با داشتن آن‌ها ویروس را زنده محسوب کرد وجود ندارند.
یکی از اجزایی که وجود آن برای زنده محسوب کردن ویروس اهمیت بالایی دارد، توانایی تولید انرژی برای ویروس است. معمولاً ویروس‌ها انرژی مورد نیاز برای تکثیر خود را از سلول‌های میزبان خود می‌دزدند و راهی برای تولید انرژی خود ندارند و یا حداقل تا کنون اینگونه تصور می‌شد.
در تحقیقات جدیدی که مجله‌ی bioRxiv منتشر کرده است، دانشمندان موسسه‌ی ملی توسعه‌ی پایدار فرانسه کشف کرده‌اند که برخی از گونه‌های ویروسی می‌توانند انرژی مورد نیاز خود را مستقلاً تولید کنند.
پروفسور «برنارد لااسکولا» به‌عنوان مسئول این تحقیق، می‌گوید: «ما به صورت آزمایشگاهی نشان داده‌ایم که پاندوراویروس دارای اجزای ضروری زنده ماندن بدون سلول میزبان است. این اجزا به ویروس اجازه می‌دهند تا انرژی مورد نیاز خود را تولید کند.»
ویروسی که در مورد آن صحبت می‌کنیم واقعاً خارق‌العاده است، زیرا قطر آن 1 میکرومتر است که خیلی بزرگ محسوب می‌شود و ژنوم عظیم آن نیز شامل 2.5 میلیون ژن است. در واقع پاندوراویروس همه‌ی رکوردها را در سال 2013 که کشف شد، جابه‌جا کرد.
اندازه‌ی بزرگ آن دانشمندان را به شک انداخته بود که این ویروس در حقیقت چیست؟ پاندوراویروس بسیاری از تعاریف‌ ویروس‌ها را در خود نداشت. این ویروس نوعی سیستم ایمنی درون خود دارد و از آن در مقابل ویروس‌های کوچک‌تر محافظت می‌کند. آن‌ها ژن‌هایی دارن که فرآیند تبدیل دی‌ان‌ای به ام‌آران‌ای را نیز ممکن می‌کنند.
دانشمندان با کشف پروتئین‌هایی که در این ویروس بزرگ وجود دارند، ولی در دیگر ویروس‌ها وجود ندارند، تصمیم گرفتند متابولیسم آن‌را مورد بررسی بیشتری قرار دهند. آن‌ها به کمک تکنولوژی‌هایی که تفاوت موجودی انرژی در داخل و خارج از سلول را تشخیص می‌دهند، دریافتند که این اختلاف ولتاژ مخصوصاً در ویروس‌های بالغ وجود دارد و اینگونه نتیجه‌گیری کردند که حتماً منبع تولید انرژی درون ویروس وجود دارد. بررسی‌های بیشتر دانشمندان نشان داد، این ویروس ژن‌های مرتبط با تولید انرژی را نیز در خود دارد.
اگر این نتایج تایید نهایی شوند، به احتمال زیاد دانشمندان باید تعریف خود از ویروس را تغییر دهند و یا پاندوراویروس را ویروس خاصی محسوب کنند. هنوز برخی از ویروس‌شناسان نتایج این تحقیق را با شک می‌نگرند و لازم است مطالعات بیشتری در این زمینه صورت گیرد.