چاپ

آریا بانو - مجله ایلیاد / تیمی از دیرینه‌شناسان با همکاری مهندسان مکانیک، با مقایسه سی‌تی اسکن استخوان‌های فسیل شده‌ی «هادروسار» و دیگر دایناسورها با استخوان پستانداران کنونی و حتی پستانداران منقرض شده، دریافته‌اند که ساختار میله‌ای استخوان دایناسورها بسیار منحصربه‌فرد بوده و می‌توانسته جرم‌های بزرگی تا 47 تُن را حمل کند و در واقع این ساختار متفاوت از پستانداران و پرندگان است.
دایناسورهای بزرگ، موجودات عظیم‌الجثه‌ای بوده‌اند که اسکلت آن‌ها باید وزن زیادی را تحمل می‌کرد. در مطالعات گذشته قدرت استخوان دایناسورها و همچنین خصوصیات بیومکانیکی آن مورد توجه قرار گرفته بود، ولی تا کنون رابطه‌ی بین ساختار میله‌ای استخوان‌های دایناسور و رفتار مکانیکی آن مورد بررسی قرار نگرفته بود.
دکتر «تونی فیوریلو» از دانشگاه متودیست جنوبی، می‌گوید: «ساختار اسفنجی شکل‌دهنده‌ی درون استخوان دایناسورها، منحصربه‌فرد است. در واقع این ساختار اسفنجی توسط یک استخوان میله‌ای محکم پوشانده شده است. برعکس پرندگان و پستانداران که قطر استخوان آن‌ها با افزایش جثه بیشتر می‌شود، در دایناسورها این قضیه صحت ندارد، بلکه در دایناسورها چگالی ساختار اسفنجی درون استخوان با بزرگ شدن جثه‌ی دایناسور بیشتر می‌شود. اگر این سازگاری بین اندازه‌ی جثه و قطر استخوان وجود نداشت، حرکت دایناسورها به شدت مشکل می‌شد.»
دکتر فیوریلیو و همکارانش با روش‌های پیشرفته‌ای سی‌تی‌اسکن‌های استخوان‌های لگن چندین گونه دایناسور را بررسی کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند: «ما از این ابزار برای درک بهتر ساختار استخوان گونه‌های منقرض شده استفاده کردیم و توانستیم ارزیابی خوبی از رابطه‌ی بین ساختار استخوان و نوع حرکت دایناسورها به‌دست بیاوریم.»
محققین در مراحل بعد یافته‌های خود را با اسکن‌های گرفته شده از پستانداران موجود و منقرض شده مانند گوسفند اهلی، گوزن، ببر سیبری، کرگدن سفید، فیل آسیایی و ماموت کلمبیایی مقایسه کردند. دکتر «تروور آگوئیر» از بخش مهندسی مکانیک دانشگاه ایالتی کلرادو، می‌گوید: «درک مکانیک ساختار میله‌ای استخوان دایناسورها به ما کمک می‌کند تا بتوانیم ساختارهای سبک با چگالی بالایی بسازیم که توانایی حمل بارهای بزرگ را داشته باشند.»
نتایج یافته‌های این محققین در مجله‌ی PLoS ONE منتشر شده است.