چاپ

آریا بانو - مجله ایلیاد / محققین در ابر گازی نزدیک به مرکز کهکشان راه‌شیری، مولکولی جدید به نام «پروپارگیلیمین» کشف کرده‌اند. این مولکول کوچک در واقع یک ترکیب ناپایدار است که نمی‌تواند در اتمسفر زمین زیاد دوام بیاورد، ولی چگالی پایین ابرهای میان‌ستاره‌ای محیط مناسبی برای شکل‌گیری آن است.
این مولکول جدید از کربن و نیتروژن ساخته شده است و شباهت‌هایی به آمینواسیدها که بلوک‌های سازنده‌ی پروتئین‌ها هستند، دارد. گزارش این کشف در مجله‌ی Astronomy & Astrophysics شرح داده شده است. دانشمندان در این مطالعه میزان وجود احتمالی پروپارگیلیمین در ابرهای گازی را نیز تخمین زده‌اند.
دکتر «لوکا بیزوچی» از موسسه‌ی ماکس پلانک به‌عنوان نویسنده‌ی اصلی مقاله، می‌گوید: «بخش جالب مولکول کشف شده، پیوند دوگانه‌ای است که بین کربن و نیتروژن آن وجود دارد. وجود این پیوند دوگانه باعث می‌شود واکنش‌پذیری مولکول بسیار بالا باشد. این مولکول با وجود این پیوند دوگانه را می‌توان یکی از اجزای اصلی زنجیره‌های شیمیایی منشعب از مولکول‌های فراوان و ساده‌ی موجود در فضا و حاوی کربن و نیتروژن به حساب آورد. فرمالدهیدها «H2CO» و آمونیوم «NH3» آمینواسیدهای پیچیده‌تر هستند.»
در گذشته آمینواسیدها در فضا کشف شده بودند. به‌عنوان مثال در ماموریت رُوزتا متعلق به آژانس فضایی اروپا، دانشمندان مولکول گلیسین را در دُم دنباله‌دار «چوریوموف-گراسیمنکو» کشف کرده بودند. مولکول‌هایی مانند پروپارگیلیمین معمولاً به‌عنوان حالت واسط در تولید آمینواسیدها مشاهده می‌شوند و به همین خاطر، دانشمندان با روشی به نام طیف‌سنجی مولکولی به دنبال این نوع مولکول‌ها در فضا می‌گردند. زمانی که این مولکول‌ها نوسان می‌کنند یا می‌چرخند، تشعشعات الکترومغناطیسی با طول موج‌های خاص تولید می‌کنند. دانشمندان با ردیابی این امواج و تطبیق آن‌ها با امواج تولید شده توسط مولکول‌های دیگر، به شناسایی مولکول‌های جدید در فضا اقدام می‌کنند.
دکتر «پائولا کاسلی» به‌عنوان همکار این تحقیق، می‌گوید: «هدف گروه ما انجام طیف‌سنجی مولکولی دقیق از امواج دریافتی بود. تنها با این روش، می‌توان فرکانس‌ مولکول‌های میان‌ستاره‌ای را اندازه‌گیری کرد. از این مولکول‌ها می‌توان به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای درک تکامل شیمیایی و فیزیکی ابرهای میان‌ستاره‌ای استفاده کرد.»
از آنجا که پروپارگیلیمین برای اولین بار کشف شده، هنوز در مورد نحوه‌ی شکل‌گیری آن صحبتی نشده است. دانشمندان چند راه محتمل را حدس می‌زنند و در همه‌ی این راه‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که مولکول‌های تولید کننده‌ی پروپارگیلیمین صدها بار بیشتر از خود آن در ابرهای میان‌ستاره‌ای موجود هستند. پروپارگیلیمین فقط یکی از مولکول‌های پیچیده‌ی بر پایه‌ی کربن است که می‌تواند در فضا وجود داشته باشد.