چاپ

آریا بانو-ایرنا - اتصال روستاها به شبکه ملی اطلاعات و پوشش سراسری تلفن همراه از برنامه های مهم دولت تدبیر و امید بود که با مشارکت بخش خصوصی سرمایه‌گذاری 68هزار میلیاردی، در این حوزه انجام گرفت.

بحث راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات در کشور، 15 سال قبل برای نخستین مرتبه مطرح شد. شبکه‌ای که از منظر فنی و تکنیکی برداشت‌های متفاوتی از آن وجود دارد. اما ساده‌ترین تعریف از شبکه ملی اطلاعات این است که دسترسی به محتوا، خدمات و دیتای مورد نیاز از طریق ترافیک داخلی صورت بگیرد و نیاز به استفاده از اینترنت جهانی نباشد.

شبکه ملی اطلاعات طی این سال‌ها با عناوین مختلف مطرح شده و به دلیل فهم غیرمشترکی که از معنای آن وجود دارد، توسعه این شبکه با چالش مواجه شده است. وزیر ارتباطات می‌گوید 80درصد وظایفی که بر اساس «سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات» برعهده این وزارتخانه گذاشته شده را انجام داده، مسوولان شورای عالی فضای مجازی اما اعتقاد دارند این‌طور نیست و توسعه این شبکه سرعت خوبی نداشته است. به همین دلیل در آخرین جلساتی که در این خصوص تشکیل دادند، وزارت ارتباطات موظف شد معماری شبکه ملی اطلاعات را هر چه زودتر به شورای عالی فضای مجازی تحویل دهد.

با تمام تاکیداتی که بر توسعه شبکه ملی اطلاعات وجود دارد، بر اساس آمار ارائه شده از شرح عملکرد وزارت ارتباطات، روستاهای متصل به شبکه ملی اطلاعات در ابتدای دولت یازدهم صفر درصد بوده که در ابتدای دولت دوازدهم به18هزار و 100رسیده و هم اکنون 30هزار و 779 روستا به شبکه ملی اطلاعات متصل شده‌اند. این تعداد 78 درصد کل روستاهای کشور را تشکیل می‌دهد.

تعداد روستاهای تحت پوشش تلفن همراه در ابتدای دولت یازدهم عدد 4500 بود که با ارتقای ده هزار پله‌ در ابتدای دولت دوازهم به 15هزار روستا رسید. در وضعیت فعلی 34 هزار و 90روستا (86درصدکل روستاهای کشور) تحت پوشش تلفن همراه هستند.

برنامه توسعه پوشش همراه در کشور بر اساس الویت استان‌های محروم پیش می‌رود. بر این اساس 294 برنامه در استان سیستان و بلوچستان، 236 برنامه در کرمان، 218 برنامه در آذربایجان شرقی، 198برنامه در کردستان در حال اجرایی شدن است، تا توسعه پوشش تلفن همراه در روستاها بیش از گذشته سرعت بگیرد.

گزارش عملکرد وزارت ارتباطات نشان می‌دهد در روستاهای قم هیچ برنامه‌ای برای توسعه پوشش تلفن همراه وجود ندارد و تعداد برنامه‌ برای توسعه در شهرهایی مانند تهران، سمنان، مرکزی و یزد از تعداد انگشتان یک دست هم کمتر است.

طی دو سال گذشته درصد مصرف شبکه ملی اطلاعات رشد 4برابری را تجربه کرده است. استان کهکیلویه و بویر احمد، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، فارس و ایلام رشد بالای 400 درصد داشته‌اند و استان‌های البرز، هرمزگان، بوشهر، اصفهان، مرکزی، خراسان شمالی، کرمانشاه، آذربایجان غربی و شرقی، چهار محال بختیاری، قم، خوزستان، تهران، گلستان و برخی شهرهای دیگر به رشد بالای 300 درصد رسیده‌اند. در این آمار کردستان و اردبیل با رشد بالای 200درصد کمترین میزان رشد را به خود اختصاص داده‌اند.

توسعه 68 هزار میلیارد ریالی

از ابتدای دولت روحانی برای توسعه ارتباطات روستایی سرمایه‌گذاری‌ 68هزار میلیاردی انجام شده که از این مقدار 54.780 هزار میلیارد ریال سهم شرکت‌های خصوصی بوده و وزارت ارتباطات چیزی حدود 13.560هزار میلیارد ریال برای آن هزینه کرده است. سرمایه‌گذاری‌های این حوزه با هدف ارایه خدمات ایجاد و توسعه تلفن خانگی، توسعه پوشش همراه، توسعه شبکه ملی اطلاعات در روستاها و توسعه بانکداری الکترونیک صورت گرفته است.

عدم اتصال حدود 4هزار مدرسه به شبکه ملی اطلاعات

اتصال مدارس به شبکه ملی اطلاعات و به تبع آن هوشمندسازی مدارس از مسائلی بود که وزیر ارتباطات و سرپرست آموزش و پرورش در نمایشگاه الکامپ امسال ضمن تاکید بر آن، تفاهم‌نامه‌هایی نیز در راستای رسیدن به این هدف امضا کردند.

با توجه به این که حدود یک و نیم ماه به پایان سال 98 باقی مانده است، گزارش عملکرد وزارت ارتباطات نشان می‌دهد هم اکنون سه هزار و 825 مدرسه فاقد سرویس شبکه ملی اطلاعات و 19هزار و 250 مدرسه دارای سرویس هستند. ضمن این که دسترسی خانه‌های بهداشت به سرویس‌های شبکه ملی اطلاعات عدد هفده هزار و 492 را نشان می‌دهد و 891 خانه بهداشت نیز هنوز به سرویس متصل نشده‌اند.

مهاجرت معکوس با اقتصاد دیجیتال

شب گذشته، «محمد جواد آذری جهرمی» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد در جلسه شورای عالی فضای مجازی مصوب شده که تا سال 1404 ‫اقتصاد دیجیتال ایران، 10درصد کل اقتصاد کشور را به خود اختصاص دهد. از ضروریات عملی شدن این رویکرد توسعه اینترنت و پوشش تلفن همراه است. خصوصا در روستاها که اتصال اینترنت منجر به ایجاد استارتاپ‌های موفقی هم‌چون کشمون (استارتاپ فروش زعفران) و با سلام (بازار کسب و کارهای خانگی و محلی) شده و نشان داده اگر بتوان از این طریق ایجاد کسب و کار کرد، موفقیت بسیار نزدیک خواهد بود. کسب‌وکارهایی که در برخی مواقع توانسته‌اند به مهاجرت برعکس از شهر به روستا منجر شوند و کسانی که به بهانه بیکاری در روستا به شهرها مهاجرت کرده‌اند را یک‌بار دیگر به محل تولدشان برگرداند تا کسب و کار اینترنتی خود را راه بیندازند.

خدمات خرده بانکداری

نصب و راه اندازی 2140 باجه خدمات بانکی و خودپرداز در 2140 روستای کشور از طریق شبکه بانکی پست بانک در راستای توسعه کسب و کارها صورت گرفته و تعداد تراکنش‌های روزانه را به بیش از 276 هزار تراکنش رسانده است. در سال 1392 تعداد باجه‌های خدمات بانکی و خودپرداز در روستاها صفر بود. نصب خودپرداز و باجه‌های خدمات بانکی سال 94 با هزار عدد آغاز شد.

در انتهای گزارش عملکرد وزارتخانه ارتباطات در بخش توسعه پوشش روستایی مقایسه‌ای بین پوشش نسل چهار تلفن همراه (LTE) در ایران و برخی از دیگر کشورهای دنیا انجام شده که نشان می‌دهد ایران نسبت به کشورهای هم‌جوار خود در وضعیت مطلوبی قرار دارد و در صدر این لیست نشسته است.

از جمعیت 79 میلیون نفری ایران،71 میلیون نفر تحت پوشش نسل چهارم تلفن همراه (LTE) هستند که چیزی حدود 90 درصد از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند در حالی که پوشش نسل چهارم تلفن همراه در کشورهای ترکیه 87 درصد، هند و عربستان 84 درصد، آذربایجان 79 درصد و ارمنستان 50 درصد است.