چاپ

آریا بانو - فارس: موج سواری به سبک‌ «خانه پدری»
٢٤٩
٠
لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد! http://akhr.ir/5752019
-->
فارس / سازندگان فیلم خانه پدری سوار بر مسائل روز کشور شده و به قولی با یک نگرش روشنفکرانه سعی در القای اندیشه‌شان را دارند و یک نوع موج‌سواری برای در اختیار گرفتن گیشه محسوب می‌شود.
وقتی می‌خواهیم درباره جایگاه زن در جامعه کشورمان صحبت کنیم دقیقاً باید چه کسی را ملاک و الگو قرار دهیم تا موضوع برای آنان که دنبال منافع شخصی هستند قابل لمس‌تر شود؟ البته موضوع و جایگاه زن در کشور ما برای مردم و جامعه زنان مثل روز روشن است. اما برای آنان که در آب گل‌آلود دنبال ماهی هستند می‌گویم که نماد و عینیت زن در جامعه ما آن شیر زنی است که به حکم مادر بودنش داغ چند فرزند شهیدش را تا آخرین لحظه عمر در سینه حبس می کند و هروقت درباره رشادت های شهیدانش سخن به میان می آید محکم و دلاورانه می گوید: «فرزندانم را که هیچ، تمام زندگی ام را برای حفظ این خاک فدا می کنم.» این، تصویر زن ایرانی است؛ یعنی در واقع تصویر تعداد زیادی از زنان این آب و خاک؛ زنانی که حتی فراتر از تصور کوته فکران پای ارزش‌های زنانه‌شان ایستاده‌اند. البته این وجه که دقیقاً به جایگاه رفیع زن در جامعه برمی‌گردد چندان موضوع دوری نیست و حتی بسیار قابل‌ لمس است.
کسانی که جامعه ما را می شناسند می دانند که آرمان و خواسته زن مسلمان ایرانی چیزی فراتر از رفتن به استادیوم و موضوعات این چنینی است. آن چیزی که بانوان در جامعه ما به شکل جزئی و کلان به دنبالش می گردند و برایش وقت می گذارند و تلاش می کنند تعالی و تربیت انسانهایی دلاور و اندیشمند برای رشد جامعه است. اما این جایگاه ارزشمند و والا همواره دچار هجمه های مختلف در طول تاریخ کشورمان بوده است که با نگاهی گذرا به جریانهای فمینیسم در قبل و بعد از انقلاب اسلامی با هدف شکستن یکی از ساختارهای مهم و اصلی کشور یعنی «خانواده» ظهور و نمود پیدا می کند. که البته در این بزنگاه ها زن ایرانی همیشه آگاهانه و با علم عملکردی درست و دندان شکن به دشمنان بدخواه نشان داده است.
این روزها موضوع جایگاه زنان در کشورمان توسط رسانه‌های غربی و ضدانقلاب به موضوعی داغ در فضای مجازی و واقعی تبدیل شده است. رسانه‌هایی که با تکیه بر تکنیک‌های رسانه‌ای سعی بر بزرگنمایی و تشویش اذهان عمومی و به خصوص جامعه زنان در کشورمان دارند. آنان با هدف تخریب جایگاه واقعی زنان در کشور تلاش می‌کنند ناآرامی‌هایی را به وجود آورند. رسانه‌هایی که بی‌رحمانه و بدون در نظر گرفتن شرایط و مقتضیات اجتماعی از خلا‌های کم اهمیت استفاده می‌کنند تا به قول خودشان جایگاه واقعی زنان ایرانی و مسلمان را نشانشان دهند. اینجاست که محتوای رسانه‌های داخلی اهمیت زیادی پیدا می‌کند؛ اما متأسفانه تولیدات تلویزیون و به‌ویژه سینما ناامیدکننده است.
بیشتر اوقات سینمایی‌ها به موضوعاتی می‌پردازند که در صحنه‌های مختلف جایگاه زن را در جامعه ضعیف و منزوی نشان می‌دهد که این، برخلاف ساختار جامعه است. باید عبارت متأسفانه را مجدد به کار برد که اکثر تولیدات سینمایی‌ها با ادبیات و اشکال بسیار نامناسب موجودیت زن را به طرز بی انصافانه در جامعه زیر سؤال می‌برند. فیلم توقیفی «رحمان 1400» نمونه بارزی از بداخلاقی در سینما نسبت به جایگاه زن است. گویی سینمای ما در عالم دیگری سیر می‌کند. اما فیلم «خانه پدری» که اکنون اکران می‌شود، 9 سال پیش به دلیل مطرح کردن موضوعات خلاف هنجارهای اجتماعی و غیرواقعی نشان دادن جایگاه زن توقیف شد و حالا دست‌اندرکارانش غبار این سال‌ها را از روی نگاتیوها پاک کرده‌اند و با اصلاحاتی قصد نمایش آن را بر پرده نقره‌ای دارند. داستان فیلم روایت یک خانواده است که دختر به واسطه سوءظن رابطه نامشروع با یک جوان توسط پدر و برادرش در زیرزمین به شکل فجیعی کشته و چال می‌شود و این شروع یک داستان پر پیچ و خم در سه دوره زمانی است. به جز صحنه‌های کشتن و چال کردن دختر، سکانس اطمینان پسرعموی این دختر از قتل که سکانس‌های ابتدایی این فیلم را تشکیل می‌دهد منجر به توقیف آن شده است. در ادامه فیلم، روند پنهان کاری و هزینه‌هایی که تلاش برای پنهان کردن این قتل ناموسی روی دست این خانواده می‌گذارد به تصویر کشیده شده و سایر بخش‌های فیلم با چالش جدی مواجه نیستند؛ اما ساختار فیلم عیاری به گونه‌ای است که حذف سکانس‌هایی ابتدایی، این فیلم را تا حدودی گنگ می‌کند. به عنوان نمونه، توضیح نقش پسرعمو و نحوه اطلاع یافتنش از ماجرا که منجر به باج‌گیری ناموسی می‌شود مبهم جلوه می کند.
مسئله این است که در درجه اول جایگاه واقعی زن در جامعه این‌گونه نیست که قرار باشد این‌گونه پرداخته شود. با تأکید بر این نکته که این سبک برخورد با زن یا دختر در هیچ جایی از تاریخی کهن کشورمان دیده نمی‌شود این فیلم دقیقاً ساختار خانواده و جایگاه زن را هدف گرفته است و حتی اصلاح هم نمی‌تواند کارساز بیان محتوای آن باشد. مگر اینکه به کلی هدف و ساختار فیلم تغییر داده شود که امیدوارم این‌گونه باشد.اما اکنون تنها منطقی که برای اکران دوباره این فیلم برداشت می‌شود این است که سازندگان این فیلم سوار بر مسائل روز کشور شده و به قولی با یک نگرش روشنفکرانه سعی در القای اندیشه‌شان دارند و یک نوع موج‌سواری برای در اختیار گرفتن گیشه محسوب می‌شود.
علی جواهری