آریا بانو - آلپرازولام که به اشتباه آلپرازوم خوانده می شود، دارویی است که به عنوان ضد اضطراب برای دوره های کوتاه مدت مصرف میشود و علاوه بر این دارای اثرات ضد افسردگی نیز می باشد.
قرص آلپرازولام برای چه مصرف میشود؟ داروی آلپرازولام معمولا برای تسکین اضطراب، اختلالات خواب و اختلالات هراس تجویز می شود. همچنین با توجه به خواص ضد افسردگی در برخی موارد برای افراد افسرده هم مورد استفاده قرار می گیرد.
این دارو دارای نام های تجاری مختلفی است. ازجملهApo-alperaz ،زانلXanal ،رازو آلپرازولام Razoalperazolam، زنکس (Xanax)، نیراوام (Niravam)، آلپرازولام تی اس (Alprazolam-ts) و آلپرازولام تی دی (Alprazolam-td) است.
اثرات بر روی بدن
آلپرازولام از دسته بنزودیازپین ها است. اثرات بنزودیازپین ها در بدن را می توان به صورت زیر دسته بندی نمود.
1- کاهش اضطراب
در دوزهای پایین، بنزودیازپین ها داروهای ضد اضطراب خوبی هستند. این داروها اثر ضد اضطراب خود را عمدتا از طریق افزایش انتقال گابا و در نتیجه مهار مدارهای عصبی در سیستم لیمبیک مغز اعمال می کنند.
2- اثرات آرام بخش و خواب آور
همه بنزودیازپین ها در دوزهای بالاتر دارای خواص آرام بخش و خواب آور هستند.
3- فراموشی
اختلال موقت حافظه با استفاده از بنزودیازپین ها بسیار شایع است ولی تقریبا همیشه موقت است و با قطع دارو این حالت برطرف می شود.
4- ضد تشنج
بسیاری از بنزودیازپین ها فعالیت ضد تشنجی دارند و برخی از آن ها برای درمان صرع و سایر اختلالات تشنجی استفاده می شود.
5- شل کننده عضلانی
در دوزهای بالا بنزودیازپین ها باعث شل شدن اسپاسم های ماهیچه های اسکلتی می شوند و این اثر را احتمالا با افزایش مهار پیش سیناپس در طناب نخاعی اعمال می کنند.
مقدار مصرف آلپرازولام
0.25-0.5 میلی گرم 3 باردر روز (در سالمندان 0.25 میلی‌گرم 2 تا 3بار در روز) که در صورت نیاز تا حداکثر 3میلی‌گرم در روز افزایش می‌یابد. مصرف آین دارو در کودکان توصیه نمی‌شود.
آلپرازولام
این دارو باید دقیقا طبق دستورالعمل و تجویز پزشک استفاده شود. از مصرف دارو به صورت طولانی مدت و بیشتر از زمان پیشنهادی اجتناب کنید. از جویدن، شکستن و خرد کردن دارو درهنگام مصرف اجتناب کنید. دارو را یکباره ببلعید. این کار باعث می شود که دارو به آرامی درون بدن تجزیه شود و تاثیر خود را بگذارد. فرم مایع دارو را با قاشق های اندازه گیری ویژه استفاده کنید، نه قاشق های معمولی
در صورت مصرف قرص آلپراوزلام با خاصیت رهایش دهانی(قرص نیراوام) موارد زیر را رعایت کنید:
با دستان خشک دارو را ازجعبه خارج کرده و داخل دهان بگذارید. اجازه دهید که قرص درون دهان به آرامی حل شود بدون این که بجوید یا یکباره ببلعید. اگر مایلید بعد از حل شدن کامل دارو، مقداری آب یا سایر مایعات بنوشید. دارو را در محل خشک، بدون رطوبت ، گرما و روشنایی نگهدارید. در صورت فراموش کردن یک دوز مصرف، بلافاصله آن را مصرف کنید. اگر تقریبا نزدیک به زمان مصرف دوز بعدی، دوز فراموش شده را به خاطرآوردید، بهتر است دوز فراموش شده را حذف کنید. از مصرف بیش از اندازه دارو به یکباره حذر کنید.
قرص آلپرازولام برای چه مصرف میشود
قرص آلپرازولام برای اهداف مختلفی استفاده میشود اما باید دقت کنید مقادیر مصرف مناسب الپرازولام برای بیماران مختلف متفاوت خواهد بود. در این صورت در زمان مصرف بهتر است از دستورات و تجویز پزشک پیروی کنید. اطلاعات بعدی شامل مقادیر میانگینی است که می توان از این دارو استفاده کرد. اگر مقدار مصرف شما متفاوت است، مقدار را بدون مشورت با پزشک خود تغییر ندهید.
مقدار دارویی که شما مصرف می کنید به قدرت دارو بستگی دارد. با این حال دفعات مصرف روزانه، زمان مجاز میان هر بار مصرف و طول مدتی که از دارو استفاده می کنید به بیماری ای که دارو را برای آن مصرف می کنید بستگی دارد.
مصرف قرص آلپرازولام برای اضطراب
شکل های مصرف دهانی (محلول ها، قرص ها یا قرص های زیرزبانی):
بزرگسالان: در ابتدا 0.25 تا قرص آلپرازولام 0.5 میلی گرم و 3 بار در روز. پزشک شما ممکن است بر حسب نیاز مقدار بیشتری را تجویز کند. با این حال، مقدار تجویز شده به طور معمول بیشتر از 4 میلی گرم در روز نمی شود.
بزرگسالان پیرتر: در ابتدا 0.25 میلی گرم و 2 تا 3 بار در روز. پزشک شما ممکن است بر حسب نیاز مقدار بیشتری را تجویز کند.
کودکان: مقدار و استفاده از آن باید توسط پزشک تعیین شود.
الپروزولام برای اختلالات پانیک(عصبی)
شکل های مصرف دهانی (قرص های با انتشار طولانی مدت در بدن)
بزرگسالان: در ابتدا آلپرازولام 0.5 تا 1 میلی گرم و 1 بار در صبح. پزشک شما ممکن است بر حسب نیاز مقدار بیشتری را به نسبت قرص الپرازولام یک میلی تجویز کند. با این حال، مقدار تجویز شده به طور معمول بیشتر از 10 میلی گرم در روز نمی شود.
بزرگسالان پیرتر: در ابتدا قرص آلپرازولام 0.5 میلی گرم و 1 بار در صبح. پزشک شما ممکن است بر حسب نیاز مقدار بیشتری را تجویز کند.
کودکان: مقدار و استفاده از آن باید توسط پزشک تعیین شود.
شکل های مصرف دهانی (محلول ها، قرص ها یا قرص های زیرزبانی)
بزرگسالان: در ابتدا قرص آلپرازولام 0.5 میلی گرم و 3 بار در روز. پزشک شما ممکن است بر حسب نیاز مقدار بیشتری را تجویز کند. با این حال، مقدار تجویز شده به طور معمول بیشتر از 10 میلی گرم در روز نمی شود.
بزرگسالان پیرتر: در ابتدا الپرازولام 0.25 میلی گرم و 2 تا 3 بار در روز. پزشک شما ممکن است بر حسب نیاز مقدار بیشتری را تجویز کند.
کودکان: مقدار و استفاده از آن باید توسط پزشک تعیین شود.
موارد هشدار مصرف آلپرازولام
– در صورت مصرف بیش از اندازه دارو ، سریعا به اورژانس خبر دهید زیرا کشنده است.
– علائم ناشی از مصرف زیاد دارو عبارتند از گیجی، خواب آلودگی، ضعف ماهیچه ای، از دست دادن تعادل، احساس سبک سری، غش و کما.
– از مصرف میوه یا آب میوه گریپ فروت (دارابی) همزمان با مصرف این دارو اجتناب کنید. زیرا عوارض خطرناکی دارد.
– مصرف دارو را یکباره و بدون مشورت با پزشک قطع نکنید. شاید لازم باشد که ترک دارو به آرامی و با کاهش گام به گام میزان مصرف صورت بگیرد.
– علائم بیماری بعد از توقف مصرف دارو ممکن است بازگشت کند. همچنین علائم خاص ترک دارو ممکن است مشاهده شود. مثل تاری دید، مشکل تمرکز ، از دست دادن اشتها، اسهال، درد، کرختی و سوزن سوزن شدن ماهیچه ها، افزایش هیجان و شور.
– مصرف‌کننده آلپرازولام نباید نوشیدنی های الکلی یا دیگر داروهای خواب آور استفاده کند. این کار، خواب آلودگی را افزایش و سطح هشیاری را کاهش می‌دهد.
– مصرف همزمان آلپرازولام و داروهایی نظیر (استامینوفن، کتوکانازول، آسپرین ) باعث ایجاد تداخل شدید دارویی خواهد شد. لذا قبل از مصرف حتماً با پزشک خود در موارد تداخل دارویی مشورت کنید
– مصرف بیش از 2 میلی گرم آلپرازولام در اوایل دوره درمان (هفته اول) باعث سرکوب خفیف سیستم تنفسی و در بیماران دچار آپنه خواب باعث تنگی نفس در خواب و یا قطع کامل تنفس خواهد شد.
– با توجه به مصرف خودسرانه آلپرازولام در ایران، در صورتی که دچار مشکل بی خوابی شدید هستید ابتدا با روانپزشک خود مشورت کنید سپس اقدام به استفاده بنزودیازپین ها کنید. موارد جایگزین مانند زولپیدم (Ambien) توسط روانپزشک تجویز خواهد شد. در موارد شدید تر استفاده از کلونازپام و لورازپام الزامی است. لذا از مصرف خودسرانه آلپرازولام برای خواب جدا خودداری فرمایید.
مصرف همزمان آلپرازولام و پروپرانول
برای سال های متمادی پروپرانول برای مقابله با اضطراب تجویز شده است. این دارو می تواند برای انواع متفاوتی از اضطراب مفید باشد و مزایای آن به نشانه هایی بستگی دارد که شما برای از بین بردن آنها تلاش می کنید.
پروپرانول و آلپرازولام ممکن است آثار تلفیقی در کاهش فشار خون شما داشته باشند. در این صورت ممکن است احساس سردرد، بی حالی، سبکی سر، بی هوش شدن و یا تغییرات ضربان یا تپش قلب را تجربه کنید. این آثار جانبی در آغاز درمان، پس از افزایش میزان مصرف یا زمانی که درمان پس از یک دوره توقف آغاز می شود بیشتر رایج هستند.
در صورت مصرف همزمان آلپرازولام و پروپرانول و مشاهده این عوارض و عدم توقف آنها پس از چند روز یا مشکل ساز شدن آنها پزشک خود را مطلع کنید. در چنین شرایطی از رانندگی یا استفاده از ماشین آلات پرخطر خودداری کنید و این کار را تا زمانی که از نحوه اثرگذاری دارو بر خود مطلع شوید ادامه دهید، همچنین در زمان بلند شدن از موقعیت های دراز کشیده یا نشسته احتیاط کنید.
عوارض کوتاه مدت آلپرازولام
زمانی که کاربران به مصرف آلپرازولام می پردازند، عوارض کوتاه مدت دارو می تواند به آنها احساس آرامش کامل، سرخوشی و دوری از هر گونه نگرانی بدهد. این دارو برای بیمارانی که از اضطراب و اختلالات پانیک رنج می برند مفید است، زیرا این دارو آنها را از شر احساسات اضطرابی خلاص می کند و ذهن آنها به فاصله کوتاهی بعد از مصرف دارو به حالت طبیعی باز می گردد.
در مقایسه با داروهای مشابه دیگر، آلپرازولام به واسطه اثرگذاری سریع خود معروف است. اثر این دارو در فاصله 30 دقیقه ای پس از مصرف احساس می شود و می تواند برای شش ساعت ادامه پیدا کند. اگر از مقدار زیاد این دارو استفاده شود، آثار افسرده کننده دارو قوی تر خواهند بود و می تواند موجب ایجاد اختلال حافظه شود.
به طور معمول آثار جانبی ای که بر اثر مصرف این دارو رخ می دهند اغلب نیاز به مراجعه مجدد به پزشک ندارند، این آثار جانبی عبارتند از:
دوره های قاعدگی کم شده، از دست رفته یا نامنظم کاهش اشتها کاهش علاقه به رابطه جنسی کاهش عملکرد جنسی یا میل به انزال غیرطبیعی دشوار شدن دفع مدفوع (جابجایی در روده) ناتوانی در ایجاد یا حفظ نعوظ افزایش اشتها افزایش وزن کاهش در عملکرد، میل، تحریک پذیری یا قابلیت جنسی توقف خون ریزی در قاعدگی افزایش خیسی در دهان کاهش وزن عوارض آلپرازولام
عوارض قرص آلپرازولام می تواند موارد متعددی باشد. بیشتر عوارض الپرازولام تهدید آمیز نیستند و خطرات چندانی برای بدن ایجاد نمی کنند، اما بعضی از این عوارض نیازمند مراجعه به پزشکان هستند:
فراموش کار شدن تغییر در الگوها و ریتم حرف زدن حواس پرتی یا ناپایداری مشکل در جهت یابی دلسردی خواب آلودگی احساس ناراحتی یا خالی بودن زود رنج بودن کاهش اشتها سبک سر بودن کاهش علاقه یا لذت آرامش و راحت بودن لرزیدن و ناپایدار راه رفتن بی خوابی یا خواب آلودگی غیرعادی صحبت کردن سهل انگارانه خستگی مشکل تمرکز سختی در انجام فعالیت های روتین مشکل در خوابیدن
عوارض قرص الپرازولام در بلند مدت
یکی از عوارض قرص آلپرازولام در بلند مدت امکان (ممکن است اتفاق نیافتد) وابستگی و اعتیاد بدنی به دارو است. شما ممکن است به آثار آرام بخش این دارو در مدت کوتاهی وابسته شوید. همچنین باید توجه داشته باشید که با استفاده مستمر از دارو بدن به سرعت در برابر اثرگذاری دارو مقاوم خواهد شد. مسمومیت با الپرازولام زمانی اتفاق خواهد افتاد که بیمار بدون تجویز پزشک اقدام به استفاده از این دارو نماید. در برخی موارد نیز استفاده همزمان این قرص با سایر قرص ها ممکن است فرد را دچار مسمومیت نماید. پس حتما با پزشک خود در این باره مشورت نمایید.
جایگزین آلپرازولام
زولپیدم با نام تجاری آمبین خواص یکسانی مانند آلپرازولام دارد. مشخصه آن برای کمک به خواب است. در موارد شدید تر استفاده از کلونازپام و لورازپام توصیه می شود.
چگونه قرص الپرازولام را ترک کنیم؟
افرادی که برای مدت طولانی بنزودیازپین هایی مثل زاناکس مصرف می کنند به طور فیزیکی به این دارو وابسته می شوند. زمانی که این افراد تلاش می کنند که این دارو را قطع کنند ممکن است علائمی از جمله روان پریشی(سایکوز)،اضطراب و حتی حملات صرع را تجربه کنند.
دکتر زهرا کلاهدوز، داروساز در این باره به نبض ما می گوید: افرادی که وابسته به زاناکس هستند با یک پزشک جهت کاهش دوز تدریجی آن طی یک برنامه مطمئن مشورت کنند. نحوه صحیح کاهش دوز و طول دوره پروسه کاهش دوز، کاملا وابسته به این است که فرد چه مدت و چه مقدار زاناکس مصرف کرده و زاناکس چه عوارضی برای او در پی داشته است.
نکات مهم در زمان ترک آلپروزولام
به گفته دکتر کلاهدوز افراد باید این نکات را در زمان ترک رعایت کنند:
فرد از نظر مایعات تامین باشد و بسیار اهمیت دارد.کم آبی(دهیدراتاسیون) به طور جدی علائم ترک را بدتر می کند. از مصرف محرک هایی مثل کافئین باید اجتناب شود، چرا که موجب تشدید علائم ترک می شود. از مصرف الکل هم باید شدیدا اجتناب شود. به علت احتمال بروز تهوع در افرادی که در حال گذراندن دوره ترک دارو هستند، مصرف غذاهای کم ادویه یا بی ادویه توصیه می شود. غذاهای با پروتئین بالا می تواند باعث افزایش قدرت بیمار شود و انرژی کافی برای او تامین کند.
وی می گوید: اولین قدم برای کاهش دوز دارو این است که تصمیم گرفته شود با چه دوزی شروع شود. این امر نیاز به نظارت پزشکی دارد که دوز مصرفی بیمار و طول دوره مصرف دارو برای بیمار را در نظر بگیرد.
دکتر کلاهدوز با اشاره به اینکه هیچ محلول خوراکی برای علائم ترک ناشی از بنزودیازپین ها وجود ندارد، می گوید: داروها و نوشیدنی های خوراکی که ادعا می شود برای ترک و سم زدایی موثر هستند، طبق مطالعات علمی اثر به اثبات رسیده ای ندارند و نباید همراه با سایر داروهایی که برای سم زدایی مصرف شوند. مصرف توام این دارو با هم به دو دلیل توصیه نمی شود و از نظر علمی، اطلاعات محدود درباره آنها وجود دارد و دیگر اینکه احتمال تداخلات خطرناکی برای آنها متصور است.
اگر در حال ترک آلپرازولام هستید بهتر است مقاله چگونه آلپرازولام را ترک کنیم؟ را نیز مطالعه کنید.
شما می توانید سوالات خود را از طریق لینک پرسش از دکتر با پزشکان ما مطرح نمایید.