بزرگنمايي:

آریا بانو-

تا به حال دقت کرده اید وقتی هوا سرد می شود بیشتر میل به ادرار کردن پیدا می کنیم؟ این اتفاق امری کاملاً طبیعی است که برای همه رخ می دهد و توضیحی تقریباً فیزیولوژیکال درباره ی آن وجود دارد.

در ادامه می خواهیم ببینیم چرا در هوای سرد میل به ادرار کردن پیدا می کنیم.

بدن و آب

برای درک این پدیده ی فیزیولوژیکی اولین چیزی که باید بدانید این است که بدن برای حذف مایعات اضافه 2 راه اصلی دارد:

• از طریق عرق: بدن انسان هر روز کارهای مختلفی انجام می دهد. انجام این کارها نیازمند انرژی است که از آن حرارت تولید می شود. علاوه بر این، گرمای هوا و فعالیت بدنی دمای بدن را بالا می برد، بنابراین عرق مثل یک سیستم خنک کننده عمل می کند.
• از طریق ادرار: آبی که می نوشیم توسط دستگاه گوارش جذب می شود و به خون راه پیدا می کند. کلیه ها آب اضافه را می گیرند و به مثانه می برند تا به شکل ادرار دفع شود.

ساده ترین نتیجه گیری که از این مسأله می توان داشت آن است که وقتی هوا سرد می شود، کمتر عرق می کنیم. بنابراین اگر عرقی در کار نباشد، تنها راه بدن برای حذف آب اضافه ی خود ادرار کردن است. این مسأله گرچه درست است، اما توضیحی که در مورد این پدیده وجود دارد اندکی پیچیده تر و به دلیل امری به نام پرپیشابی ناشی از سرما است.

پرپیشابی ناشی از سرما چیست؟

پرپیشابی ناشی از سرما به افزایش تولید ادرار در بدن بر اثر قرار گرفتن در معرض هوای سرد گفته می شود. شاید متوجه شده باشید در هوای گرم بدن پف کرده تر به نظر می رسد که علت آن احتباس مایعات در بدن است. در زمستان عکس این موضوع رخ می دهد: بدن منقبض می شود و معمولاً آب را در خود نگه نمی دارد.

با پایین آمدن دما، بدن کمتر دچار انبساط می شود، منقبض می شود و مایعات کمتری را در خود نگه می دارد، به همین دلیل است که ادرار بیشتری تولید می شود. بدن برای حفظ خود در برابر سرما واکنش نشان می دهد، برای این منظور خون بیشتری به میان تنه می بفرستد که اندام های بدن قرار دارند و از گردش خون در دست ها و پاها را می کاهد.

این امر باعث منقبض شدن عروق خونی و بالا رفتن فشار خون می شود (همان میزان خون در فضایی کمتر). کلیه ها متوجه این افزایش فشار می شوند و حالا وظیفه ی آن ها کاهش فشار خون با حذف مایعات غیر ضروری است که در نهایت تبدیل به ادرار می شوند.

پرپیشابی ناشی از سرما در فعالیت های زیر آبی مثل غواصی کاملاً رایج است چون غواصان علاوه بر مواجهه با دمای پایین، تغییر در فشار محیط را هم تجربه می کنند که به دلیل رفتن به عمق آب رخ می دهد.

چه زمانی باید نگران شد؟

از آنجایی که عوامل زیادی در تعداد دفعات ادرار کردن شما در روز دخیل است، مثل رژیم غذایی، فعالیت فیزیکی یا میزان مصرف مایعات، ممکن نیست به طور دقیق تعیین کرد چند بار ادرار کردن طبیعی محسوب می شود، اما بر اساس ارزیابی ها یک شخص به طور متوسط 6 تا 7 بار در روز و یک بار هم در شب ادرار می کند. اگر متوجه شدید که بیشتر از یک فرد عادی ادرار می کنید، به ویژه در شب ها، باید به پزشک مراجعه کنید تا علت مشکل شمما مشخص شود.

علاوه بر این، چیزی به نام ادرار ناگهانی وجود دارد که با میلی وصف ناپذیر به ادرار کردن خود را نشان می دهد، چیزی که احساسی ناخوشایند در مثانه ایجاد می کند. این مسأله ممکن است به دلیل عفونت مجرای ادرار، عفونت یا التهاب مجرای ادرار، مشکلات عصبی، یبوست یا حتی مصرف کافئین باشد.

اگر علاوه بر مراجعه ی زیاد به دستشویی، علائم دیگری هم داشتید از جمله دشوار شدن ادرار کردن یا احساس درد در هنگام انجام این کار، نداشتن کنترل بر روی مثانه ی خود، یا تغییر رنگ ادرار، باید به پزشک مراجعه کنید.

در مورد کودکان هم باید به تعداد دفعات ادرار کردن آن ها در روز توجه داشت. شاید چند باری خیس کردن رختخواب برای کودکان کم سن و سال امری عادی باشد، اما ممکن است این مسأله نشانه ی بروز مشکلی در مثانه یا کمتر از حد نرمال بودن رشد فیزیکی آن ها باشد.