بزرگنمايي:
آریا بانو-
سال 99 برای صنعت پتروشیمی سال افتتاح‌های کوچک و بزرگ است. در سال جاری بر اساس پیش‌بینی‌ها، قرار است 17 طرح پتروشیمی به بهره‌برداری برسد که تا کنون 6 طرح افتتاح شده که 10 میلیون تن به ظرفیت پتروشیمی ایران افزوده است.
حالا در سی و هشتمین هفته از پویش ملی تدبیر و امید 3 طرح پتروشیمی با حضور رئیس‌جمهوری به صورت ویدئو کنفرانس افتتاح می‌شود که در مجموع 900 هزار تن به ظرفیت تولید سالانه پتروشیمی اضافه خواهد کرد.
تبلور دانش ایرانی در فاز دوم پتروشیمی ایلام
فاز دوم پتروشیمی ایلام اولین طرحی است که فردا به بهره برداری می رسد که با همت متخصصان ایرانی ساخته شده است. این فاز که شامل الفین و واحد شیرین‌سازی است فردا به صورت ویدیو کنفرانس توسط رئیس جمهوری افتتاح خواهد شد.
با راه‌اندازی واحد الفین 750 هزار تن محصول شامل اتیلن، پروپیلن، بنزین پیرولیز و سوخت مایع در سال تولید می‌شود. نکته مهم آن است که این پروژه با تکیه بر توان و دانش بومی در سال جهش تولید افتتاح خواهد شد.
پروژه الفین ایلام بدون حضور لایسنسور خارجی راه‌اندازی می‌شود. با افتتاح الفین نیاز مجتمع پتروشیمی ایلام به خوراک خط لوله غرب مرتفع و فلر پالایشگاه گاز ایلام قطع می‌شود.
مجتمع پتروشیمی ایلام دارای 4 واحد فرآیندی گوگردزدایی خوراک (SRU)، الفین، پلی اتیلن سنگین و سرویس‌های جانبی است که واحدهای فرآیندی پلی اتیلن سنگین و سرویس‌های جانبی در قالب فاز اول در اردیبهشت ماه سال 1393 با حضور حسن روحانی رییس جمهوری، مورد افتتاح رسمی و بهره‌برداری قرار گرفته است و دو واحد گوگردزادیی خوراک و الفین نیز آماده افتتاح رسمی است که فردا به بهره‌برداری می‌رسد.
واحد گوگردزادیی وظیفه شیرین‌سازی خوراک ورودی الفین را بر عهده دارد و خوراک شیرین شده به سمت واحد الفین ارسال می‌شود تا محصولات اتیلن، پروپیلن، بنزین پیرولیز و سوخت مایع تولید شوند. از محصولات تولیدی واحد الفین، محصول اتیلن آن به عنوان خوراک واحد پلی‌اتیلن سنگین استفاده شده و سایر محصولات نیز به فروش خواهند رسید.
در حال حاضر خوراک واحد پلی اتیلن سنگین از طریق خط اتیلن غرب تامین می‌شود و با 35 درصد ظرفیت اسمی در مدار تولید قرار دارد که با بهره‌برداری از واحد الفین پتروشیمی ایلام با ظرفیت 60 تا 70 درصد، خوراک واحد پلی اتیلن سنگین نیز به 100 درصد اسمی خواهد رسید و تنگنای تامین خوراک آن رفع خواهد شد.
همچنین در صورت تامین خوراک کافی، ظرفیت الفین به 100 درصد رسیده و علاوه بر تامین خوراک کافی پلی اتیلن سنگین، به میزان 153 هزارتن اتیلن اضافی نیز به خط اتیلن غرب کشور تزریق خواهد شد که باعث ایجاد ارزش افزوده و سودآوری بیشتر در صنعت پتروشیمی می‌شود.
لازم به ذکر است واحد الفین پتروشیمی ایلام موسوم به الفین سیزدهم تنها واحد الفین در غرب کشور است که با سرمایه‌گذاری866 میلیون یورو شامل 810 میلیون یورو سرمایه‌گذاری الفین و 56 میلیون یورو سرمایه‌گذاری واحد گوگردزدایی به بهره‌برداری می‌رسد.
در 71 درصد ساخت این واحد، شامل مهندسی، ساختمان، نصب و ساخت تجهیزات از توان داخل کشور استفاده شده است.
کل ارزش تولیدات این پتروشیمی 439 میلیون دلار در سال خواهد بود. 305 هزارتن از اتیلن تولیدی واحد الفین در واحد پلی اتیلن سنگین مصرف می‌شود و فروش اتیلن مازاد 153 هزارتن است. ارزش فروش مازاد نیز 235 میلیون دلار در سال برآورد می‌شود.
درآمد 25 میلیون دلاری با بهره‌برداری از طرح سولفات پتاسیم ارومیه
دومین واحد پتروشیمی که فردا به بهره‌برداری می‌رسد، طرح سولفات پتاسیم پتروشیمی ارومیه است که با همت متخصصان ایرانی ساخته شد.
طرح سولفات پتاسیم در راستای تکمیل زنجیره ارزش و توسعه صنایع پایین‌دستی در مدت کمتر از 24 ماه تکمیل و به بهره‌برداری می‌رسد.
با توجه به اینکه اصلی‌ترین محصول تولیدی در پتروشیمی ارومیه اسید سولفوریک است، برای تبدیل آن به یک محصول با ارزش دیگر، این طرح در سال 97 آغاز شد.
این طرح، با توجه به شرایط تحریم ظالمانه و عدم حضور کارشناسان خارجی تماما به دست متخصصان داخلی راه‌اندازی شد.
لازم به یاد آوری است بیش از 95 درصد از نیروهای شاغل در این طرح، بومی هستند.
این طرح شامل 4 کوره مانهایم، 2 خط جذب اسید کلدریک و سیستم‌های انتقال و بسته‌بندی و گرانول‌سازی است.
حجم سرمایه‌گذاری انجام شده 585 میلیارد ریال است. طرح سولفات پتاسیم پتروشیمی ارومیه با دریافت 32.2 هزار تن خوراک اسید سولفوریک و 38 هزار تن کلرید پتاسیم ناخالص، در مجموع 40 هزار تن کود سولفات پتاسیم و 50 هزار تن اسید کلریدریک در سال تولید خواهد کرد.
میزان اشتغال این طرح 50 نفر است و در ساخت آن از 30 درصد ظرفیت شرکت‌های داخلی و 70 درصد شرکت‌های خارجی استفاده شده است.
بر اساس پیش‌بینی‌ها در مجموع این طرح سالانه 25.2 میلیون دلار درآمدزایی برای کشور به همراه خواهد داشت.
آغاز تولید گریدهای مورد نیاز پزشکی در پتروشیمی هگمتانه
پتروشیمی هگمتانه به عنوان سومین طرحی که فردا توسط رئیس‌جمهوری به بهره‌برداری می‌رسد، 45 هزار تن به ظرفیت تولید پتروشیمی کشور اضافه خواهد کرد.
این پتروشیمی با سرمایه‌گذاری 29 میلیون دلار، ارزی و 221 میلیارد تومان، ریالی ساخته شده و محصول نهایی آن تولید پی وی سی گرید پزشکی و گرانول گرید پزشکی خواهد بود.
در ساخت این پتروشیمی سهم ساخت داخل 20 درصد است و 80 درصد مابقی که بیشتر مربوط به ماشین‌آلات و تجهیزات می‌شود از خارج کشور تامین شده است.
اجزای پتروشیمی هگمتانه شامل واحد پلیمریزاسیون، واحد خشک‌کن و واحد تولید گرانول است و در مجموع سالانه 8 هزار و 828 میلیارد ریال درآمد برای کشور ایجاد خواهد کرد.
به گزارش ایرنا، بهره‌برداری از 6 طرح پتروشیمی از ابتدای 99 تاکنون، ظرفیت تولید سالانه این صنعت را با حدود 10 میلیون تن افزایش از 66 به 76 میلیون تن رسانده است که با تداوم روند توسعه و براساس برنامه، بی‌سابقه‌ترین افزایش تولید در تاریخ صنعت پتروشیمی کشور امسال محقق می‌شود.
جلوگیری از خام‌فروشی، افزایش سهم صادرات غیرنفتی و درآمد ارزی کشور، تکمیل زنجیره ارزش در صنایع پایین‌دست و ایجاد ارزش افزوده و اشتغال بیشتر، توسعه اقتصاد کشور و بهبود معیشت مردم بارها و بارها به‌عنوان نقش‌های اثرگذار صنعت پتروشیمی در کشور تکرار شده‌اند و بر کسی پوشیده نیست بنابراین توسعه این صنعت، همسو با اجرای اهداف اقتصاد مقاومتی، ضرورتی انکارناپذیر است.
برنامه جهش دوم صنعت پتروشیمی در سال 97 بر اساس طرح‌هایی که از گذشته آغاز شده بود، مدون شد تا این طرح‌ها تا سال 1400 به بهره‌برداری برسند و ظرفیت تولید در این صنعت تا 100 میلون تن در سال افزایش پیدا کند.
اما از آنجا که از 27 طرح تعریف شده در جهش دوم صنعت پتروشیمی، 17 طرح در سال 99 به بهره‌برداری می‌رسد، این سال به عنوان سال طلایی صنعت پتروشیمی نام‌گذاری شده است البته به دلیل مسائل ناشی از کرونا ممکن است بهره‌برداری از برخی از طرح‌ها به ابتدای سال بعد منتقل شود.
با بهره‌برداری از این 17 طرح، ظرفیت صنعت پتروشیمی از 66 میلیون تن فعلی به 90 میلیون تن در ابتدای سال آینده افزایش پیدا خواهد کرد.
10 طرح نیز تا پایان سال 1400 به بهره‌برداری می‌رسد تا در مجموع ظرفیت پتروشیمی ایران در پایان این سال به 100 میلیون تن در سال افزایش پیدا کند. همچنین درآمد صنعت که در حال حاضر 15 میلیارد دلار است در انتهای 1400 به 25 میلیارد دلار افزایش می‌یابد.
از سوی دیگر، 28 طرح برای جهش سوم پیش‌بینی شده که کار اجرایی بسیاری از این طرح‌ها آغاز و حتی برخی تا 30 درصد پیشرفت کار دارند.
با تحقق طرح‌های جهش سوم تا سال 1404 ظرفیت صنعت پتروشیمی از 100 میلیون تن در پایان سال 1400 به 133 میلیون تن در سال 1404 افزایش پیدا می‌کند و در آمد صنعت نیز از 25 میلیارد دلار بر اساس قیمت‌های پایه سال 95 به 37 میلیارد دلار در سال 1404 افزایش می‌رسد.
در حال حاضر 333 گرید محصول پلیمری و 40 نوع محصول شیمیایی در صنعت پتروشیمی ایران تولید می‌شود. در جهش دوم پتروشیمی علاوه بر افزایش گریدهای پلیمری، 15 نوع محصول شیمیایی به سبد پتروشیمی ایران اضافه می‌شود.
در جهش سوم نیز عدد 55 نوع محصول شیمیایی به 68 نوع ارتقا پیدا می‌کند و محصولات پلیمری نیز متنوع‌تر خواهد شد.
نکته مهم آن است که افزایش ظرفیت در صنعت پتروشیمی در حالی محقق می‌شود که بیژن زنگنه وزیر نفت همواره از سوی منتقدان به حمایت از خام فروشی در صنعت نفت محکوم شده است.