بزرگنمايي:

آریا بانو - مجله افق کوروش / اگر به تازگی متوجه شده‌اید که باردار هستید، انجام دادن چند تست غربالگری برای اطمینان از سلامت نوزاد اهمیت زیاد برای شما دارد. یکی از اسکن‌های ضروری که در سه ماهه اول بارداری و بین هفته 11 تا 14 انجام می‌شود، و ربطی به سونوگرافی تعیین جنسیت جنین ندارد، سونوگرافی NT یا Nuchal translucency است. اهمیت سونوگرافی NT به این علت است که به مادر این اطمینان را می‌دهد که نوزاد در سلامت کامل به سر می‌برد و احتمال بروز برخی بیماری‌های خاص در او وجود ندارد. در واقع مهم‌ترین علت انجام سونوگرافی NT نشان دادن اختلالات مربوط به کروموزوم‌ها در جنین است. در این این مقاله می‌توانید درباره اهمیت سونوگرافی NT و طریقه انجام این تست غربالگری از سایت babycentre را بخوانید.
در سونوگرافی NT چه چیزهایی مشخص می‌شود؟
همه خانم‌های باردار باید برای اطمینان از سلامت نوزاد و ارزیابی این موضوع که آیا جنین به سندرم داون مبتلا است یا نه، سونوگرافی NT را بین هفته 11 تا 14 بارداری انجام دهند. معمولاً وراثت و افزایش سن خطر ابتلای جنین به سندرم داون را افزایش می‌دهد. انجام سونوگرافی NT می‌تواند تا حدود زیادی احتمال بروز چنین مشکلی در نوزاد را مشخص کند.
آمارها نشان داده است که از هر 1000 نوزاد یک نفر به سندرم داون مبتلا می‌شوند. بعد از انجام این سونوگرافی در صورت بروز علائم مشکوک معمولاً آزمایش‌های تشخیصی انجام می‌شود. آزمایش‌هایی مثل نمونه‌برداری از پرزهای جفتی (CVS) و آمنیوسنتز می‌تواند به طور قطعی نشان دهد که آیا کودک به سندرم داون مبتلا است یا خیر. معمولاً خطر این آزمایش‌های تشخیصی برای نوزاد زیاد است و امکان سقط وجود دارد. از همین رو اهمیت سونوگرافی NT برای مادران بسیار زیاد است.
پس در دوران بارداری به جز سونوگرافی تعیین جنسیت جنین، آزمایش غربالگری سونوگرافی NT در کنار آزمایش خون و شرایط مادر همگی در کنار هم برای تشخیص سلامت نوزاد در نظر گرفته می‌شوند. این تست به گونه‌ای طراحی شده است که هر چه اطلاعات بیشتری در اختیار قرار بگیرد، نتیجه روشن‌تری خواهد داشت.
بهترین زمان برای انجام سونوگرافی NT و تفسیر آن
سونوگرافی NT باید حتماً در زمان مشخصی از بارداری انجام شود. درست بین هفته 11 تا 13 بهترین زمان برای انجام آن است و باید قبل از تمام شدن هفته 14 باشد. زمانی که این آزمایش انجام می‌شود، طول جنین باید بین 45 میلی‌ متر تا 84 میلی متر باشد. توجه داشته باشید که انجام سونوگرافی NT قبل از هفته 11 نیز دشوار است و کودک هنوز به اندازه مورد نظر نرسیده و برای همین باید این غربالگری حتماً در زمان مشخص شده انجام شود. از طرف دیگر انجام آزمایش بعد از هفته 14 به دلیل رشد سیستم لنفاوی بسیار دیر خواهد بود.
سونوگرافی NT از طریق شکم و به وسیله تجهیزات سونوگرافی معمول انجام می‌شود. شخصی که سونوگرافی را انجام می‌دهد مقداری ژل مخصوص روی شکم می‌ریزد. سپس با قرار دادن دستگاه روی پوست، تصویر نوزاد را روی صفحه مانیتور مشاهده می‌کند. گاهی اوقات شرایط مادر به گونه‌ای است که امکان مشاهده کودک از طریق شکم وجود ندارد. در این زمان پزشک از اسکن واژن استفاده می‌کند. معمولاً افرادی که با مشکلات مربوط به رحم و یا اضافه وزن روبرو هستند، ممکن است چنین شرایطی را داشته باشند. از طرف دیگر اهمیت سونوگرافی NT برای تعیین زمان دقیق بارداری نیز لازم است. برای این کار باید مایع نخاعی در پشت گردن نوزاد اندازه گرفته شود.
در این سونوگرافی امکان مشاهده اندام‌های بدن جنین مثل سر، ستون فقرات، اندام‌ها، دست‌ها و پاهای کودک وجود دارد. پزشک با مشاهده سونوگرافی می‌تواند به وجود ناهنجاری‌ها در کودک نیز پی ببرد. برای مشاهده دقیق ناهنجاری‌های کودک بهتر است اسکن دقیق در هفته 18 تا 21 بارداری انجام شود و روند رشد کودک و سلامت اندام‌ها توسط پزشک بررسی شود.
میزان دقت سونوگرافی NT چقدر است؟
به طور معمولاً سونوگرافی NT می‌تواند تا 77 درصد احتمال ابتلای نوزاد به سندرم داون را مشخص کند. حتی اگر احتمال بروز این مشکل در نوزاد بسیار کم باشد، جواب این آزمایش به صورت مثبت کاذب نشان داده می‌شود. این موضوع تقریباً برای 5 درصد از افراد اتفاق می‌افتد. ممکن است برای هر 20 نفر یک نفر با جواب آزمایش مثبت کاذب روبرو شود. معمولاً ترکیب سونوگرافی NT با آزمایش خون نتایج دقیق‌تری خواهد داشت. آزمایش خون با نشان دادن سطح هورمون‌ها می‌تواند بروز علائم سندرم داون در نوزاد را نشان دهد. میزان دقت سونوگرافی NT در ترکیب با آزمایش خون حدود 90 درصد است و به صورت ترکیبی انجام می‌شود.
چه زمانی نتیجه سونوگرافی NT طبیعی است؟
هنگامی که سونوگرافی NT در زمان دقیق که جنین بین 45 تا 84 میلی متر است، انجام شود و مقدار NT کمتر از 5/3 باشد، آزمایش طبیعی و بدون مشکل است. توجه داشته باشید که مقدار و عدد نرمال nt با رشد کودک بیشتر می‌شود. زمانی که اندازه NT بیشتر از 5/3 باشد، احتمال بروز ناهنجاری‌های کروموزومی و مشکلات قلبی در نوزاد بیشتر است. با این حال این آزمایش باید در کنار آزمایش‌های تکمیلی انجام شود تا پزشک اطلاعات دقیق‌تری به دست بیاورد.
اگر شانس بالایی برای به دنیا آوردن کودک با سندرم داون داشته باشیم، چه می‌شود؟
معمولاً از هر 150 نفر یک نفر شانس بیشتری برای به دنیا آوردن نوزاد با سندرم داون دارد. اگر در گروه افرادی هستید که شانس زیادی برای این موضوع دارید، بعد از انجام آزمایشات اولیه به تیم‌های تخصصی ارجاع می‌شوید. در این مرحله آزمایشات دقیق و اسکن‌های مختلفی روی شما انجام می‌شود. تنها راه برای اطمینان از ابتلای قطعی نوزاد به سندرم داون انجام آزمایش تشخیصی CVS یا آمنیوسنتز است. از آنجایی که آزمایش برای سلامت نوزاد مضر است و احتمال سقط جنین را زیاد می‌کند، معمولاً در مراحل آخر انجام می‌شود. این آزمایش معمولاً در هفته 15 انجام می‌شود. این شرایط کمک می‌کند تا اگر در مورد ناهنجاری جنین اطمینانی وجود ندارد، خطری سلامت او را تهدید نکند.