گزارش عملکرد شرکت مترو در 3 سال گذشته
حرکت با نگاه به چشمانداز 20 سال آینده
شهرداری تهران
بزرگنمايي:
آریا بانو - شرکت مترو تهران در راستای شفاف سازی فعالیتها و اطلاع رسانی عملکرد خود در دوره کنونی مدیریت شهری، اقدام به انتشار گزارش عملکرد 3 سال گذشته خود کرد. این گزارش البته شامل اهم فعالیتهای اجرایی و زیرساختی بوده و با نگاهی به چشمانداز 20 سال آینده تنظیم شده است.
از آبان ماه سال 1396 که متعاقب تغییرات کلان مدیریت شهری پایتحت، مدیرعامل جدیدی برای شرکت راهآهن شهری تهران و حومه (مترو) منصوب شد، 3 سال میگذرد؛ در این 36 ماه تلاش فراوانی صورت پذیرفت تا ضمن تکمیل شبکه راهآهن ریلی زیرزمینی و رفع نواقص موجود، با نگاه به افق سال 1420 نقشه راه درست و قابل اجرایی برای ادامه روند ساخت و سازها تدوین شود.
خوشبختانه به موجب بازنگری صورت گرفته در طرح جامع حمل و نقل ریلی شهر تهران که در روزهای پایانی بهمن ماه سال 1398 به سرانجام رسید، حالا شبکه مترو پایتخت برای حداقل 20 سال آینده خود، برنامه و آدرس مشخصی در اختیار دارد که در صورت تامین منابع مالی و در اولویت قرار گرفتن این ماموریت ملی، امکان اجرایی شدن صددرصدی آن وجود دارد.
اما فارغ از طرحهای مطالعاتی و یا مصوب پیشرو، اینکه متروی تهران در 36 ماه گذشته چه کارنامهای از خود برجای گذاشته است، مطلبی است که در ادامه اجمالاً به آن پرداخته خواهد شد تا خود معیاری باشد برای قضاوت عمومی و شفاف سازی عملکرد مدیریت شهری پایتخت در این حوزه عملیاتی.
احداث (24+) 17 ایستگاه جدید
شرکت مترو با باور اثرگذاری ماموریتهای خود بر بهبود شاخصهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی پایتخت، ضمن اهتمام به طراحی توسعه خطوط موجود و مطالعه ایجاد 4 خط جدید (8 تا11) و 2 خط اکسپرس، نه تنها موضوع تکمیل خطوط حومهای (که اجرای آنها بر عهده دولت است) را نیز همواره مدنظر قرار داده بلکه تلاش کرده است ظرفیت خطوط هفتگانه را افزایش دهد و در کنار آن به تکمیل زیر ساختهای لازم بپردازد. به طور مثال در سالهای 1397 و 1398 تنها برای تامین ایمنی خط 7 بیش از یک هزار میلیارد تومان هزینه صرف شد تا نواقص خط برطرف شود.
از طرفی علیرغم تشدید فشار تحریمها و اوضاع اقتصادی ناگوار کشور، تکمیل ایستگاههای باقی مانده (خصوصاً در خطوط6 و 7 ) در دستور کار قرار گرفت تا بتوان از قابلیتهای بالقوه شبکه احداث شده، استفاده حداکثری برد. در این زمینه طی3 سال گذشته 32 کیلومتر مسیر و 17 ایستگاه به شبکه مترو افزوده شده و انشاا... ایستگاه برج میلاد نیز بزودی (درآبان ماه سال جاری) در اختیار شهروندان قرار میگیرد. این در حالی است که طبق برنامه، قرار شده در نیمه دوم سال 1399 تعداد 12 ایستگاه به بهرهبرداری برسد و در نیمه اول سال 1400 نیز حدوداً همین تعداد ایستگاه دیگر افتتاح خواهد شد.
ورودیهای جدید، پست برق، سامانههای زیرساختی و ....
به منظور تسهیل دسترسی شهروندان به شبکه مترو، در 3 سال گذشته 7 ورودی جدید در ایستگاههایی از قبیل استاد معین، میدان شهدا، دروازه شمیران، مهدیه و ... احداث شد و پیشبینی میشود طی یک سال آینده، 8 ورودی جدید دیگر نیز ساخته شود.
ساخت 3 پست برق جدید که کمک فراوانی به حفظ ایمنی تردد قطارها کرده و ضریب اطمینان مناسبی برای تامین نیروی محرکه واگنها به شمار میآید، در کنار ایجاد 50 سامانه مرتبط با تکمیل هواکشهای میان تونلی، آسانسورها و پلههای برقی برای خطوط بهرهبرداری شده قبلی، از جمله اقدامات زیرساختی مترو در مدت یاد شده بوده است. ضمن اینکه 2 پست برق دیگر نیز در آستانه بهرهبرداری است و با این اوصاف، تعداد پستهای برق شبکه مترو از 10 پست تا قبل از دوره کنونی مدیریت شهری به 15 پست برق فشار قوی افزایش مییابد.
قطار ملی متولد میشود
توسعه ناوگان حمل و نقلی ریلی، یکی از دغدغههای همیشگی مدیریت شهریپایتخت در این سالها بوده است تا ضمن کاهش سرفاصله حرکتی قطارها، آسایش بیشتری برای مسافران فراهم شده و از ازدحام جمعیت در واگنها تا سرحد امکان جلوگیری به عمل آید. به همین خاطر و با وجود مشکلات متعدد موجود، در 3 سال اخیر 133 واگن به ناوگان مترو افزوده شد. از طرفی برای کاهش وابستگی به شرکتهای واگنساز خارجی و صرفهجویی در خروج ارز از کشور، پروژه ساخت قطار ملی با تکیه بر توان متخصصان داخلی آغاز شد تا طی همکاری مشترک با معاونت علمی و فناوری نهاد ریاست جمهوری، اولین نمونه از یک رام قطار ساخت داخل به مرحله تولید برسد؛ این مهم انشاا ... تا ایام دهه فجر امسال به بار خواهد نشست. از طرفی قرارداد ساخت 104 دستگاه واگن با شرکت واگن سازی تهران نیز در دست انعقاد میباشد تا به دنبال رونمایی از نمونه نخست قطار ملی، از تجربه آن به نحو مقتضی در ساخت واگنهای مزبور استفاده لازم به عمل آید.
حرکت به سمت بومی سازی تجهیزات مترو
حمایت از تشکیل کمیته ساخت داخل برای بومی سازی تجهیزات مترو، از ابتدای سال 1398 و با هدف تکیه بر توانمندی شرکتهای داخلی جهت تامین نیازهای خطوط و ایستگاهها محقق شد. وظیفه اصلی این کمیته، شناخت و انتخاب سازندگان واجد شرایطی است که ضمن رعایت استانداردهای بینالمللی و مورد تایید شرکت مترو، تجهیزاتی از قبیل قطعات واگن، ریل، آسانسور، پلهبرقی، سامانههای تهویه، سامانههای تامین و توزیع نیروی برق و سایر اقلام ویژه را با بهترین کیفیت ممکن و البته هزینه قابل قبول و منطقی، تولید کنند.
از سوی دیگر سامانه تامین کنندگان تایید شده آنلاین شرکت مترو (AVL) برای نخستین بار در متروی تهران طراحی و راهاندازی شد. هدف از ایجاد این سامانه، افزایش رقابت بین شرکتهای تولید کننده داخلی و به تبع آن بهبود کیفیت تولیدات مورد نیاز مترو است که بالطبع شفافیت مالی و ممانعت از اتلاف وقت را نیز به دنبال خواهد داشت. در سامانه مذکور تمام الزامات، استانداردهای مورد تایید، تجهیزات و قطعات مورد نیاز شرکت مترو به صورت به روز شده درج شده است.
طرح جامع بهبود عملکرد مترو
مطالعه و اجرای طرح جامع بهبود عملکرد مترو، نشانگر نوع نگاه شرکت در سالهای اخیر به مقولههای نرم افزاری و زیرساختی است تا بتوان از ظرفیتها و توانمندیهای موجود، بهترین راندمان و بازدهی را حاصل کرد و برنامهریزی بهتری برای توسعه شبکه مترو در سالهای آتی داشت.
ناگفته پر واضح است که شناخت گلوگاهها و اولویتبندی درست برنامهها، در سایه اجرای طرحهای بهبود عملکرد هر مجموعه میسر میشود تا با صرف هزینه، انرژی و وقت مقرون بهصرفه، نتایج بهتری گرفت و در رسیدن به اهداف برنامههای میان مدت و طولانی مدت، با درصد خطای زمانی کمتری عمل کرد. در قالب این طرح، چشمانداز و استراتژیهای شرکت مترو تدوین و به تصویب رسیده و برنامههای عملیاتی مربوطه در این راستا در حال پیگیری است.
ساخت پایانه و پارکینگ برای قطارها
احداث پارکینگ و پایانه برای خطوط مترو، شاید در نگاه اول چندان مهم به نظر نرسد اما واقعیت آن است که این موارد یکی از الزامات ضروری در بهرهبرداری از خطوط مترو به شمار آمده و تاثیر بسزایی در کاهش سرفاصله حرکتی قطارها، امکان افزایش ناوگان و تعداد جابجایی مسافر و همچنین رسیدگی به وضعیت سرویس و نگهداری واگنها دارد.
خوشبختانه بهرهبرداری از فاز نخست پایانه اکباتان به عنوان نخستین پایانه زیرزمینی مترو کشور در برنامه سال جاری شرکت مترو قرار دارد که ثمرات پرشمار آن شامل حال مسافران خط 4 مترو خواهد شد. ضمن اینکه برنامه مفصلی برای محوطه روی این پایانه دیده شده است تا به یک فضای عمومی مدرن شهری تبدیل شود.
از طرف دیگر عملیات اجرایی ساخت پایانه 50 هکتاری آزادگان که مربوط به خط 3 مترو میشود نیز در آبان ماه امسال آغاز خواهد شد تا فاز نخست آن در صورت تامین به موقع منابع مالی، سال 1400 به بهرهبرداری برسد.
تصویب طرح جامع حمل و نقل ریلی تهران
اقدامات موثر و پیگیریهای متعددی صورت پذیرفت تا بازنگری طرح جامع حمل و نقل ریلی تهران به سرانجام برسد که خوشبختانه این مهم بهطور کامل، برای اولین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی در روزهای پایانی بهمن ماه سال 1398 محقق شد. براساس این طرح 4 خط جدید و 2 خط اکسپرس به همراه طرحهای توسعه بخش شرقی خط 4، توسعه بخش شمالغربی خط 7 و نیز توسعه بخش جنوبی خط 6 مصوب و در دستور کار قرار گرفت. با اجرای کامل طرح جامع جدید، دسترسی شهروندان تهرانی به ایستگاههای مترو چنان تسهیل خواهد شد که با طی مسیری حداکثر 800 متری از درب منزل، میتوانند به یکی از وسایل نقلیه شبکه حمل و نقل عمومی دست پیدا کنند.
آغاز عملیات اجرایی احداث خط 10 و توسعه شمالی خط 7
آغاز عملیات اجرایی پروژه احداث خط 10 که همزمان با توسعه شمالی خط 7 در شهریور ماه امسال رقم خورد، خبر بسیار خوبی برای شهروندان پایتخت بود. با احداث خط 10 که یک کریدور شرقی-غربی به طول 43 کیلومتر میباشد و قرار است در 5 فاز تکمیل شود، مناطق 1 تا 5 و همچنین منطقه 22 که مناطقی محروم و یا کم بهره از شبکه حمل و نقل ریلی به شمار میآیند، شرایط جدیدی را تجربه خواهند کرد. ضمن اینکه مطالعه به منظور احداث خطوط 8 و 9 و 11 نیز به عنوان اولویتهای اجرایی بعدی مترو در دستور کار است تا شبکه فعلی از حالت مرکزگرا به شکل شبکه کامل و فراگیر درآید.
البته در کنار تمام این اقدامات، توسعه خطوط درحال بهرهبرداری نیز ادامه دارد و بهطور مثال عملیات حفاری مکانیزه مسیر توسعه جنوبی خط 6 با دستگاه حفار تمام مقطع (TBM)، انشاا... تا قبل از پایان سال جاری تکمیل خواهد شد.
تعریف منابع مالی جدید و پایدار
در پایان این گزارش عملکرد 3 ساله که مروری بر اهم فعالیتهای شرکت مترو در دوره کنونی مدیریت شهری داشته و از پرداختن به جزئیات در آن پرهیز شده بود، نیم نگاهی به اقدامات انجام شده در حوزه تامین هرچه مطمئنتر منابع مالی خواهیم داشت.
بهرهمندی از منابع مالی جدید از قبیل اوراق مشارکت، احیا مجدد شرکت مجتمعهای ایستگاهی، تبصره 37 بودجه سال 1398 شهرداری تهران (معروف به تبصره TOD)، استفاده از ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر و... پیگیریهای مجدانه و مستمری را به همراه داشت تا در نهایت محقق شوند.
خوشبختانه در 3 سال گذشته مبلغ 2000 میلیارد تومان منابع مالی ناشی از انتشار اوراق مشارکت سالهای 1396 و 1397 به شبکه مترو تزریق شد و این امر برای سالهای 1398 و 1399 نیز در حال پیگیری و انجام است. تخصیص منابع حاصل از صدور پروانه ساخت در شعاع 300 متری ایستگاههای مترو برای توسعه حمل و نقل عمومی، فروش مجتمعهای ایستگاهی و همچنین بهرهمندی از منابع دولتی مرتبط با کاهش آلایندههای زیست محیطی و صرفهجویی در مصرف سوخت، از جمله مواردی است که نتایج امیدوار کنندهای در برداشته و با به ثمر نشستن صد در صدی آنها که البته زمان خاص خود را میطلبد، درآمدهای پایداری نصیب شبکه مترو تهران خواهد شد تا با فراغت نسبی از دغدغه همیشگی تامین منابع مالی، گامهای محکمتری برای رسیدن به سرمنزل مقصود برداشته شود.
-
دوشنبه ۱۹ آبان ۱۳۹۹ - ۲۰:۵۲:۰۷
-
۲۰ بازديد
-
-
آریا بانو
لینک کوتاه:
https://www.aryabanoo.ir/Fa/News/448953/