بزرگنمايي:

آریا بانو - تابناک با تو / اریخچه کله پاچه به سال ها پیش باز می گردد در تازه ترین کشفیات باستان شناسان در فاصله سه کیلومتری شهر سنخواست واقع در خراسان شمالی منجر به کشف یک دست کله پاچه چهار هزار ساله شد که در کنار قبر باستانی قرار داشت.
گفتنی است که این اخبار طبق اخبار رسیده از هیأت باستان شناسی ایران و ایتالیا می باشد که طی جستجوهای خود در محوطه ای به نام «چلو» به دو قبر برخورد کردند که در هرکدام از این قبور یک سر گوسفند و چهار پاچه قرار داشت.
طبق این شواهد می توان به این نتیجه رسید که کله پاچه غذایی باستانی و همچنین محبوب میان ایرانیان بوده است که سالیان طولانی ایست که طبخ و مصرف می شود.
به طور کلی کله پاچه از پختن سر و پاهای گوسفند تهیه می شود و اجزای دیگرش شامل: بناگوش، زبان، مغز، گوشت صورت و پاچه ها است. آب این غذا بعنوان پیش غذا همراه با نان خورده شده مصرف می شود و همچنین نوع طبخ و پخت کله پاچه نیز به صورت دیزی بوده و زمان بر است. برخی افراد برای هضم راحت تر، کله پاچه را به همراه آبلیمو و دارچین مصرف می کنند. زمان مناسب برای صرف این غذا صبح است و دلیل آن نیز بخاطر کلسترول و چربی زیاد می باشد.
کله پاچه با وجود اینکه سرشار از مواد مغذی و مفید برای بدن میباشد اما دارای کلسترول و چربی فراوانی است به طوری که هر 100 گرم از آن دارای میانگین 150 کالری است و هر 100گرم آن 2000 کیلو کلسترول را دارا میباشد.
افرادی که در گذشته این نوع غذاها را مصرف میکرده اند دارای فعالیت فراوان بودند و در کارهای روزمره خود، تمام کالری و کلسترول این غذاها را میسوزاندند و به همین علت مشکلی برایشان رخ نمی داد. اما متاسفانه امروزه با مشکل بی تحرکی در افراد جامعه مواجه هستیم و مصرف این نوع مواد غذایی مشکلات فراوانی را برای افراد مصرف کننده به وجود خواهد آورد.
شاید دانستن آداب مخصوص خوردن یک غذایی تاریخی و محبوب مثل کله پاچه برایتان جالب باشد، که هنوز برخی از آن آداب در زمان خوردن کله پاچه رعایت می شود.
بهترین زمان مصرف کله پاچه
کله پاچه را برای ناهار یا وعده صبحانه بخورید. اگر برای صبحانه، کله پاچه سرو کردید، بهتر است در وعده ناهار، یک غذای سبک گیاهی بخورید. توجه داشته باشید که کله پاچه را به‌هیچ‌ وجه نباید برای شام، سرو کرد؛ زیرا موجب بی‌خوابی و ناراحتی‌های معده می‌شود. بهترین زمان مصرف کله پاچه در فصول سرد سال است؛ زیرا خوردن آن در روزهای گرم تابستان یا در نواحی گرمسیر، احساس سنگینی بیشتری ایجاد می‌کند و دیرتر هضم می‌شود.
فواید کله پاچه
اجزای مختلف کله پاچه، منبع غنی ویتامین‌های گروه B، روی، آهن و پروتئین هستند. پروتئین موجود در این غذا به رشد و ترمیم بسیاری از بافت‌‌های بدن کمک شایانی می‌کند. خوردن یک وعده کله پاچه در ماه، می‌تواند بخش عمده‌ای از نیاز بدن شما به ویتامین را تامین کند. به‌طور کلی می‌توان گفت که پاچه و زبان، قسمت‌های مفید کله پاچه هستند، در حالی که مغز و چشم، مضرترین بخش‌های کله پاچه به شمار می‌آیند.
بناگوش و مغز: گوشت صورت یا همان بناگوش، دارای پروتئین زیادی است و مغز گوسفند، سرشار از ویتامین B12 است.
زبان گوسفند: زبان گوسفند، منبع غنی ویتامین‌‌های گروه B به‌خصوص ویتامین B12 است و همان طور که می‌دانید این ویتامین‌ها نقش‌های مفید زیادی برای بدن دارند که در میان آن‌ها می‌توان به خون‌سازی و بهبود عملکرد سیستم عصبی اشاره کرد. کالری 100 گرم زبان گوساله حدود 130 کیلوکالری انرژی و 100 گرم زبان گوسفند حدود 260 کیلو کالری انرژی است.
پاچه گوسفند: طبع پاچه گوسفند سرد است و رقیق کنندگی خون، درمان یبوست، التیام زخم‌‌‌های داخلی، ترمیم استخوان‌های شکسته، درمان پوکی استخوان، درمان تب، درمان سستی روده و خونریزی بواسیر و افزایش شیر مادر از جمله خواص آن است.
کله پاچه، حاوی ماده مغذی به نام کوآنزیم Q10 است که در واقع نوعی آنتی‌اکسیدان قوی است. این ماده مغذی از طریق دفع مواد مضر تولید شده در بدن و جلوگیری از آسیب سلول‌ها نقش بسیار مهمی در بدن ‌‌را ایفا می‌کند. استحکام عملکرد سلول، تحریک سیستم ایمنی، بهبودی و کنترل بیماری‌های فشار خون، سکته قلبی، پارکینسون و انواع سرطان از دیگر فواید کوآنزیم Q10 هستند.
مضرات کله پاچه
* ویتامین‌های گروه B حلال در چربی هستند و جذب آن‌ها در کبد انجام می‌شود. به همین دلیل، مصرف بیش از حد کله پاچه، خطرات زیادی برای کبد دارد.
* چربی موجود در چشم از نوع چربی ترانس است و برای بدن بسیار مضر است.
* چربی کله پاچه بسیار بالا است و بهتر است افرادی مبتلا به مشکلات قلبی عروقی یا افراد چاق از زیاده‌روی در خوردن این غذا اجتناب کنند.
* کله پاچه با وجود دارا بودن پروتئین و ویتامین‌ها، کالری بسیار زیادی دارد و به همین علت نباید در مصرف آن زیاده‌روی کرد. دو ساعت پیاده‌روی پس از خوردن کله پاچه یا ورزش و تحرک زیاد کمک می‌کنند تا این غذا بهتر هضم شود.
* کله پاچه سرشار از کلسترول و اسیدهای چرب مضر است. همان طور که می‌دانید کلسترول، یک نوع چربی است که در عروق خونی بدن، رسوب می‌کند و در نهایت منجر به انسداد و گرفتگی رگ می‌شود. بنابراین مصرف زیاد کله پاچه، خطر بروز بیماری‌های قلبی عروقی، سکته و دیگر بیماری‌های مزمن را به‌همراه دارد.
* مغز گوسفند، بیشترین محتوای کلسترول در کله پاچه را دارد. جالب است بدانید که کلسترول مغز گوسفند، معادل 8 زرده تخم‌مرغ است و غذایی بسیار چرب به شمار می‌آید. پس اگر مشکل چربی خون، کلسترول یا اسید اوریک بالا دارید یا مبتلا به نقرس یا ناراحتی کلیوی هستید، در خوردن این غذا زیاده‌روی نکنید.
* بسیاری فکر می‌کنند که کله پاچه برای ناراحتی‌‌‌های مفصلی و آرتریت، مفید است؛ اما این یک باور غلط است و محتوای بالای چربی‌‌های اشباع و ترانس موجود در کله پاچه، التهاب را تشدید می‌کند و به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
* کله پاچه در بارداری: در صورت مصرف کله پاچه در سه ماهه اول و دوم بارداری، ذائقه بانوان به‌سمت غذاهای چرب و پرکالری می‌رود و در نتیجه آن‌ها دچار اضافه وزن می‌شوند که مشکلات زیادی را در بارداری به وجود می آورد. افزایش استرس، به خطر انداختن سلامت جنین و دیرهضم بودن از دیگر مضرات کله پاچه در این دوران است.
ما در ادامه این مطلب برای شما طرز تهیه کله پاچه را آورده ایم:
چی لازم دارم:
کله پاچه 1 دست
پیاز بزرگ 2 عدد
نمک و فلفل سیاه و زردچوبه به مقدار لازم
سیر 2-3 حبه
چوب دارچین 1 تکه
نخود در صورت تمایل نصف پیمانه
چطور بپزم:
برای پخت کله پاچه ابتدا آن را به روشی که در مقاله ی روش تمیز کردن کله پاچه در خانه آموزش داده ایم بشویید و تمیز کنید. سپس آن را داخل قابلمه ای بزرگ قرار بدهید و روی آن بریزید زمانی که آب جوشید آب آن را خالی کنید و بعد داخل قابلمه یک عدد پیاز بزرگ را ریز خرد کنید و با کمی روغن تفت بدهید تا پیازها سبک شوند. سپس سیر رنده شده را به آن اضافه کنید و تفت بدهید و سپس کله پاچه را به آن اضافه کنید و هم بزنید.
اجازه بدهید آب آن بجوش بیاید و بعد کف آن را بگیرید و دور بریزید مقداری فلفل سیاه و زردچوبه به آن اضافه کنید و بگذارید با شعله ی ملایم بپزد. حدودا 1 ساعت پایانی پخت مقداری نمک به آن اضافه کنید تا با جوشیدن نمک به خورد کله پاچه برود و خوشمزه شود. در پایان بچشید اگر نمک و یا فلفل آن کم بود به آن اضافه کنید.
می توانید در مرحله ی آخر مقداری از روغن کله پاچه را بگیرید و داخل تابه ای بریزید و 1 تکه چوب دارچین به آن اضافه کنید و خوب تفت بدهید تا مقداری سرخ شوند. و در پایان روی کله پاچه بریزید.
نکاتی برای تهیه کله پاچه :
• دقت کنید زمان خرید کله پاچه از کله ی بره و تازه باشد.
• ریختن دارچین داخل کله پاچه کاملا اختیاری است و می توانید آن را حذف کنید.
• بعضی ها داخل کله پاچه مقداری نخود هم می ریزند که در این صورت باید نخودها را از شب قبل خیس کنید و همان ابتدای کار به همراه کله پاچه آن را بپزید.
• اگر نمک ابتدای کار اضافه شود کله پاچه ی شما دیر می پزد و اگر خیلی دیر اضافه کنید گوشت های آن بی نمک و بی مزه می شوند. بنابراین 1 ساعت قبل از پایان پخت اضافه کنید تا به خورد گوشت ها برود و خوشمزه شود.
• در زمان پخت کله پاچه از آب لیموی تازه استفاده کنید تا مقداری از چربی آن را از بین ببرد.