آریا بانو - سس ماهی یک نوع سس جنوبی است که با استفاده از روغن ماهی در صورتی که نسوخته باشد، درست می شود. در تهیه سس ماهی از پیاز، سیب زمینی، رب گوجه فرنگی، آبلیمو، ادویه ماهی، سیر، سماق استفاده می کنیم.
طرز تهیه سس ماهی
مواد لازم جهت تهیه سس ماهی :

پیاز متوسط	1 عدد
سیب زمینی متوسط	1 عدد
سیر	5-6 حبه
رب گوجه فرنگی	1 قاشق غذاخوری
آبلیمو	2 قاشق غذاخوری
ادویه ماهی	1 قاشق مرباخوری
سماق	نصف قاشق چایخوری
نمک و فلفل	به مقدار لازم

طرز تهیه سس ماهی:
برای تهیه ی سس ماهی ابتدا یعنی پیاز و سیب زمینی را نگینی ریز کنید و کنار بگذارید. بعد از اینکه ماهی را سرخ کردید و کنار گذاشتید به شرطی که روغن نسوخته باشد. پیاز را نگینی ریز کنید و در روغن بریزد و تفت بدهید تا سرخ شود.
اکنون سیر را پوست بگیرید یا له کنید یا ریز خرد کنید و به پیاز اضافه کنید و با هم تفت بدهید.
سیب زمینی را اضافه کنید شعله را کم کنید و در ظرف را بگذارید تا سیب زمینی ها بپزند و سرخ شود. در قابلمه را بردارید و ادویه ها را اضافه کنید.
رب گوجه را در نصف لیوان آب حل کنید و به مواد اضافه کنید و هم بزنید. نمک، فلفل، ادویه ماهی، سماق و آبلیمو را هم اضافه کنید و بگذارید تا سس جا بیفتد و غلیظ شود.

ادویه ی مخصوص ماهی
ادویه سس ماهی شامل:
تخم گشنیز، زیره، فلفل سیاه، میخک، مقداری شنبلیله خشک، زیره سبز، دارچین.
نکات تهیه سس ماهی:
• می توانید ماهی را روی این سس بگذارید تا سس به خورد ماهی برود که دراین صورت باید سس رقیق تر باشد.
• یا اینکه سس ماهی می تواند در کنار ماهی سرو شود.
• این سس را خیلی تند درست می کنند که بستگی به ذائقه شما دارد.
• این ماهی و سس با برنج سفید سرو می شود.
طرز تهیه سس مخصوص ماهی:

طرز تهیه سس ماهی با خامه و سبزیجات
مواد لازم برای سس مخصوص ماهی :

ترخون یا شوید خردشده	2 قاشق سوپخوری
تربچه رنده شده	2 قاشق سوپخوری
خامه کم چرب	¼ پیمانه
آب لیموی تازه	2 قاشق سوپخوری
پودر تازه فلفل سیاه	¼ قاشق چایخوری
نمک	½ قاشق چایخوری

دستور تهیه سس مخصوص ماهی :
ترخون یا شوید ریز شده را با تربچه، مقداری نمک، پودر فلفل، آب لیمو و خامه کم چرب با هم مخلوط کنید تا ترکیب شوند. سپس هنگام سرو سس را کنار غذا قرار بدهید.
ماهی پلو با سس مخصوص

طرزتهیه سس ماهی با رب گوجه و رب انار
مواد لازم سس ماهی برای 4 نفر

ماهی قزل آلا	2 عدد
سیر	2 حبه
پیاز	1 عدد
زعفران ساییده شده	به میزان لازم
ادویه ماهی	به میزان لازم
آبلیمو	به میزان لازم
رب انار	3 قاشق غذاخوری
رب گوجه	1 قاشق غذاخوری
پودر آویشن	به مقدار لازم

طرز تهیه ماهی با سس مخصوص :
ابتدا ماهی را داخل آبلیمو زعفران نمک و ادویه ی ماهی بخوابانید.
اکنون برای تهیه ی سس ماهی، ابتدا پیاز نگینی شده را داخل روغن تف بدهید و سیرها را رنده کنید و به پیاز اضافه کنید. 1 قاشق رب گوجه به مواد بزنید بعد از آن رب انار را اضافه کنید.
ادویه ماهی را به همراه زعفران به مواد اضافه کنید. در آخر 2 لیوان آب را به همراه نمک اضافه کنید. زمانی که سس به جوش آمد شعله را کم کنید تا قوام بیاید. اکنون سس را کنار بگذارید.
ماهی ها را داخل تابه سرخ کنید و زمانی که سرخ شد با سس سرو کنید. برای تزیین از پیاز سیب زمینی خیارشور هم می توانید استفاده کنید.
طرز تهیه سس جعفری:

درست کردن سس جعفری
مواد لازم برای تهیه ی سس جعفری :

شیر	2 لیوان
کره	50 گرم
آرد	4 قاشق غذاخوری
جعفری خرد شده	4 قاشق غذاخوری

طرز تهیه سس جعفری :
برای تهیه ی سس جعفری ابتدا کره را داخل قابلمه بریزید و روی حرارت قرار بدهید، پس از ذوب شدن کره آرد را اضافه و مخلوط کنید تا رنگ آرد طلایی شود دائم هم بزنید (دقت کنید آرد نسوزد).
قابلمه را از روی حرارت بردارید و شیر را کم کم به مخلوط آرد و کره اضافه و مخلوط کنید، بعد از اینکه شیر به خوبی مخلوط شد قابلمه را مجددا روی حرارت قرار بدهید و هم بزنید تا سس به جوش آید.
بعد از اینکه سس به جوش آمد حرارت را کم کنید و چند دقیقه با همان حرارت ملایم هم بزنید تا سس غلیظ شود، پس از غلیظ شدن سس، نمک، فلفل و جعفری خرد شده را به سس اضافه کنید و از روی حرارت بردارید و سرو کنید.
نکته :
این سس را می توانید با انواع غذاهای تهیه شده با گوشت، مرغ، ماهی و … سرو کنید، در صورت تمایل برای طعم و مزه ای قوی تر می توانید 50 گرم پنیر پارمزان رنده شده را همزمان با جعفری به سس اضافه کنید.
این سس پس از سرد شدن غلیظ تر می شود پس به غلظت آن هنگام خاموش کردن دقت کنید.
طرز تهیه سس ماهی با رب انار:

تهیه ی سس ماهی با رب انار و سبزیجات
این روش پخت ماهی با این سس برای افرادی مناسب است که با خوردن ماهی مشکل دارند. این سس ماهی عطر و طعم خاصی به ماهی می دهد که بیظیر است.
مواد لازم سس ماهی با رب انار:

فیله ماهی	6 تکه
رب انار	2 قاشق غذاخوری
تمبر هندی	100 گرم
گردو	50 گرم
شنبلیله و گشنیز	100 گرم
روغن زیتون	3 قاشق
زیتون	50 گرم
سیر	3 حبه
پیاز داغ	2 قاشق غذاخوری
دانه انار	یک فنجان
نمک، فلفل، زردچوبه	به میزان لازم

طرز تهیه سس ماهی با رب انار :
برای تهیه ی این غذا باید از فیله ی یکدست و ضخیم ماهی استفاده شود. به همین منظور ماهی های شیر، سفید، آزاد، سنگسر و سالمون گزینه های خوبی هستند. تکه های ماهی را از قبل با نمک و فلفل مزه دار کنید و کنار بگذارید.
برای تهیه ی سس انار، ابتدا تمبر هندی را در آب جوش خیس کرده و اجازه دهید بماند تا عصاره آن کاملا بیرون بیاید. سپس آن را از صافی عبور بدهید تا آب غلیظ تمبر هندی خارج شود. گردو را ریز خرد کنید. آب تمر هندی را با رب انار و سیر رنده شده و روغن زیتون ترکیب کنید.
هسته ی زیتون ها را خارج کنید و حلقه حلقه برش دهید. سپس شنبلیله و گشنیز شسته شده را خرد کنید. میزان شنبلیله باید بسیار کم باشد زیرا سبب تلخ شدن می شود.
دانه انار، سبزیجات معطر، زیتون و پیاز داغ و نمک و فلفل را با سس مخلوط کرده و کنار بگذارید.
سپس در یک ظرف نسوز، کمی روغن بریزید و ته آن را چرب کنید. ماهی ها را ته ظرف چیده و سس را روی آن بریزید تا روی ماهی ها را بپوشاند. سپس ظرف را در طبقه پایین فر با دمای 180 درجه سانتیگراد به مدت 30 تا 40 دقیقه حرارت دهید. این سس جذب ماهی شده و طعم آن را بسیار مطلوب خواهد کرد. این ماهی را با برنج یا نان و دورچین سبزیجات میل کنید.
گردآوری: بخش آشپزی بیتوته