بزرگنمايي:

آریا بانو - نی نی سایت / بهداشت مادر و کودک یکی از جنبه های مهم و اساسی خدمات بهداشتی است، زیرا مادران و کودکان هر جامعه بیشتر از سایر افراد جامعه در معرض خطرات محیطی قرار دارند و چه بسا عدم رعایت نکات بهداشتی منجر به مرگ این گروه آسیب پذیر شود.
مسائل متعددی در شاخه بهداشت مادر و کودک مطرح است، توجه به دستورات ساده بهداشتی، جهت پیشگیری از مشکلات احتمالی در خلال حاملگی یکی از اساسی ترین و مطمئن‌ترین راههای حفظ سلامت مادر و رشد و نمو جنین و به سلامت به دنیا آمدن نوزاد است.
طب سنتی ایرانی به منظور جلوگیری از عوارض بارداری و مشکلات این دوران در مادر و جنین، در مورد تغذیه، خواب، استحمام، ورزش و فعالیت بدنی و..... توصیه هایی را برای دوران بارداری به صورت دقیق و کاربردی ذکر کرده است.
توصیه های طب سنتی درباره تغذیه در بارداری:
مقدار غذای مادر باردار متوسط باشد تا به راحتی توسط گوارشش هضم شود.
از خوردن غذای زیاد در یک وعده و کلا پرخوری دوری کند.
پرهیز از گرسنه ماندن خانم باردار مدنظر اطبای طب سنتی بوده است.
از مصرف نوشیدنی‌های الکلی، قهوه و چای پرهیز شود.
افراط در خوردن آب برای زن باردار مضر است.
عدم مصرف سرکه و موادی که طبع خیلی سرد یا خیلی گرم دارند مطرح شده است؛ توصیه می‌شود ادویه‌های تند و تلخ مصرف نشود. بهتر است از زیتون خام و فلفل و دارفلفل نیز استفاده نشود.
مصرف گل بنفشه و خطمی در بارداری مطلقا ممنوع است.
از مواد قاعده آور مثل کنجد و نخود و لوبیا به میزان زیاد استفاده نشود.
مصرف سکنجبین ساده در طب سنتی ایرانی در بارداران توصیه شده است.
غذای مناسب نان پاک و سالم و سوپ کمی چرب، است، تا به‌واسطه سوپ چرب از یبوست که مشکل خانم‌های باردار زیادی است، جلوگیری شود.
تخم مرغ عسلی از غذاهایی است که خون خوب تولید می‌کند و مصرف آن به این افراد توصیه می‌شود.
میوه‌های مناسب برای خانم باردار شامل موارد زیر است:
مویز
به شیرین
گلابی شیرین
سیب ترش و شیرین
انار ترش و شیرین
نزدیکی در دوران بارداری:
در اوایل بارداری و به ویژه در بارداری اول بهتر است از نزدیکی زیاد خودداری شود.
حمام:
خانم باردار از ماندن طولانی در حمام باید پرهیز کند، البته نزدیک زایمان حمام مکرر و طولانی برای تسهیل زایمان توصیه می‌شود.
آب حمام بهتر است ولرم باشد.
هیجانات روحی:
از ترس شدید پرهیز کند.
دوری از خوشحالی خیلی زیاد، ناراحتی زیاد، اضطراب شدید، عصبانیت زیاد و ذهن مغشوش توصیه شده است؛ شنیدن داستان‌های محزون و مشاهده افراد صدمه دیده برای این افراد مضر است.
مادر باردار در دوران بارداری، باید همیشه درحال شادکامی باشد. این از جمله توصیه های طب سنتی در بارداری است
فعالیت بدنی و ورزش:
هنگام فعالیت بدنی شرایط زیر باید مدنظر مادر باردار باشد:
دوری از دویدن و پریدن و برداشتن اشیا سنگین.
دوری از کوبیدن اشیا با قدرت، طوری که حرکت بسیار به جنین منتقل شود.
پرهیز از کارهایی که سبب خستگی جسمی و روحی شود.
به شکل منظم ورزش معتدل و پیاده‌روی سبک داشته باشد. بی‌حرکتی و سکون بسیار، مضر است؛ حرکت موجب تحلیل و دفع مواد زاید بدن می‌شود. مدت زمان ورزش بر حسب اشخاص و قوت بدن و عادات متفاوت است، بهتر است در تابستان، صبح و شب و در زمستان، وسط ظهر، پیاده‌روی انجام شود.
ایستادن به مدت طولانی مضر است.
دوری از نشاندن کودک دیگری یا بار سنگینی بر شکم یا پهلو.
خواب:
خواب و استراحت و آسایش در زن باردار باید کمی بیشتر از قبل باشد، ولی از بی‌تحرکی زیاد هم باید پرهیز کند تا فرزند سالم و زایمان راحت‌تری داشته باشد. محل خوابیدن نیز وسیع باشد.
سایر توصیه‌ها:
پرهیز از شنیدن صداهای ترسناک و بلند
دوری از استشمام بوهای تند
از زیرجناغ سینه به پایین با پارچه نرمی پوشانده شود، رسیدن سرما به شکم باردار مضر است.
پوشیدن لباس مناسب طوری که به شکم و سینه‌ها فشار وارد نشود.
مادر بارداراز روغن مالی سرپرهیز کند.
نگهداشتن ادرار در همه حال خصوصا بارداری مضر است.
خانم حامله در همه اوقات در معرض هوای تازه باشد.
قرار گرفتن در هوای بسیار سرد و بسیار گرم برای خانم باردار مضر است.
برخی از روش‌های درمانی طب سنتی مثل فصد یا رگ زدن و حجامت و دادن مسهل به زن حامله ممنوع است مگردر شرایط خیلی خاص و زمان خاص.