بزرگنمايي:

آریا بانو - شهر: بهبود بازار سرمایه گذاری خصوصی در دارایی‌های زیرساختی، ایجاد اکوسیستم‌های «شهر هوشمند» که بازیکنان خصوصی را به میدان بیاورد و ایجاد ساختارهای *صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF می‌تواند به دولت‌های محلی کمک کند تا از موانع مالی عبور کنند.

به گزارش شهر، یافتن منبعی برای به دست آوردن درآمد پایدار نه دغدغه این روزهای مدیریت شهری که، چالشی دیرینه بوده است؛ اما حالا اقتصاد در رکود، عمل نکردن دولت به تعهدات خود در قبال شهرداری پایتخت و البته کرونا همگی دست به دست هم داده‌اند تا درآمدهای این نهاد به شدت کاهش پیدا کند. با این حال برخی کارشناسان و ناظران شهری راه‌هایی پیش پای شهرداری تهران برای منابع درآمدی جدید گذاشته‌اند، یکی از آنها استفاده از ظرفیت صندوق سرمایه گذاری ETF است.
مهدی تقوی، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است «شهرداری تهران پس از طی فرایند شفافیت دارایی‌های شرکت‌ها، آنها را در صندوقی که می‌تواند از نوع صندوق‌های قابل معامله (ETF) باشد، تجمیع کرده و آنگاه در بورس عرضه کند.»
بانک جهانی هم در تازه‌ترین گزارش خود، با این مقدمه که شهرها بیش از نیمی از جمعیت جهان را در خود جای داده‌اند و انتظار می‌رود که تا سال 2050، تعداد دو میلیارد و 500 میلیون نفر دیگر به شهرها اضافه شود، گفته است «هم اکنون که همه گیری COVID-19 بسیاری از اولویت های جوامع و شهرها را تحت الشعاع قرار داده و خزانه دولت و شهرداری را تخلیه کرده است، جذب سرمایه خصوصی به منظور ایجاد زیرساخت‌های مقاوم و همینطور پایدارتر ساختن شهرها بیش از هر زمان دیگری مهم خواهد بود.»
این نهاد بین‌المللی دو روش برای انجام این کار توصیه کرده؛ «بهبود بازار سرمایه گذاری خصوصی در دارایی های زیرساختی، ایجاد اکوسیستم‌های «شهر هوشمند» که بازیکنان خصوصی را به میدان بیاورد و ایجاد ساختارهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌تواند به دولت‌های محلی کمک کند تا از موانع مالی عبور کنند. روش دیگر برای کاهش هزینه‌های معامله برای سرمایه‌گذاران، مشارکت در انجام پروژه‌های شهری است.»
تقوی، اقتصاددان در عین حال معتقد است «این موضوع را هم باید در نظر گرفت که سرمایه گذاران تنها در صورت وجود بازده مالی و داشتن اطمینان حاضر به سرمایه‌گذاری هستند.»
پیشتر مجید فراهانی، عضو شورای شهر تهران پیشنهاد داده بود که «عرضه سهام شرکت شهروند در بورس، عرضه سهام موسسه همشهری در بورس، استفاده از ظرفیت شرکت سهامی عام، استفاده از ظرفیت صندوق سرمایه گذاری ETF و استفاده از ظرفیت صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری بر پایه قوانین بازار سرمایه و ظرفیت های بورس می تواند کمک زیادی به درآمدزایی شهرداری کند.»
میثم رادپور، کارشناس بازار سرمایه در این باره به خبرنگار شهر می‌گوید: «یکی از مزیت‌های این صندوق تنوع در سبد دارایی آن است، همین موضوع برای سهامدار جذابیت لازم را دارد، یعنی هم می توان اوراق و هم طلا، ارز، املاک و هر دارایی دیگر را در آن گذاشت، اما مزیت مهم این صندوق در حقیقت نگاهی است که به توسعه شهر دارد.»
به گفته او «این صندوق در تامین مالی پروژه‌های استراتژیک شهر و نیز در مواقع اضطراری مثل وقوع مخاطرات انسانی و محیطی به عنوان پشتیبان مالی عمل می‌کند.»
به نظر می‌رسد ورود شهرداری به بازار سرمایه با چالش‌هایی مواجه است که حل آنها زمانبر است. برای نمونه شکرالله بنار، مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران درباره سرانجام ورود شرکت‌های شهرداری به بازار سرمایه گفته بود: «از آنجایی که شرکت‌های شهرداری برای ارایه سهامشان به بورس باید دارایی به نام داشته باشند و این موضوع در شهرداری وجود ندارد، حل این موضوع حداقل یکسال زمان می‌برد.»
* صندوق سرمایه‌گذاری ETF نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند.
خبرنگار : فریبا رحمانی