آریا بانو - مجله دلتا / دندان یکی از عضو‌های حیاتی انسان است که فرایند هضم کردن غذا به شدت به آن وابسته است. روزی را تصور کنید که ذره‌ای از دندان شما درد گرفته باشد گویی تمام سیستم بدن مختل شده و توانایی انجام هیچ کاری را ندارید. چگونه می‌توان علایم بیماری‌های دندان را شناخت؟ مشکلات دندان شامل چه مواردی هستند؟ 
درد دندان
درد دندان از مشخص‌ترین علائمی است که به فرد هشدار می‌دهد که دچار بیماری‌ای از ناحیه دندان شده است. قبل از اینکه به سراغ دندانپزشک برویم چگونه درد دندان را کاهش دهیم؟ می‌توانید دهان خود را با آب گرم شستشو دهید، نخ دندان بکشید تا ذرات غذایی که بین دندان‌ها گیر کرده اند خارج شوند و مسکن بدون نسخه مصرف کنید. اگر متوجه چرک یا تورم اطراف دندانتان شدید یا اگر تب دارید ممکن است دچار آبسه شده باشید. آبسه مشکل جدی‌تر و شدیدتر دندان است. در صورت مشاهده این علائم هر چه زودتر باید به دندانپزشک مراجعه کنید. ممکن است نیاز به آنتی بیوتیک داشته باشید و احتمالا عصب کشی برایتان انجام می‌شود.

لکه و زرد شدن دندان‌ها
لک شدن دندان‌ها می‌تواند علل مختلفی داشته باشد که با توجه به رنگ نوع لک می‌توان علت آن را تشخیص داد و برای درمان آن اقدام کرد. این نیز یک هشدار برای به وجود آمدن نوعی از بیماری های دندان است.
حساسیت دندان به سرما
مینا در یک دندان سالم از لایه نرم‌تر زیری یعنی عاج محافظت می‌کند. لثه‌ها نیز از ریشه‌ها محافظت می‌کند. حال اگر مینا ساییده شود یا لثه تحلیل برود، پوشش محافظ عاج از بین می‌رود. پوسیدگی دندان، شکستگی یا ترک‌خوردگی دندان، تحلیل رفتن لثه و ساییدگی مینا و ریشه دندان عواملی هستند که عاج را آسیب‌پذیر می‌کند. عاج به عصبی متصل است که باعث بروز درد در دندان حساس می‌شود.
پوسیدگی و کرم خوردگی دندان
اگر متوجه وجود سوراخ‌های کوچکی در دندان‌های خود شدید، باید خود را برای شنیدن خبر بدی آماده کنید. پوسیدگی اتفاق بدی برای دندان و صاحب دندان است و زمانی اتفاق می افتد که باکتری‌های چسبنده به نام پلاک روی سطوح دندان تجمع کرده و به تدریج لایه سخت و محافظ مینا را از بین می‌برند.
ممکن است در مرز لثه و اطراف لبه های پر کردگی دندان نیز دچار پوسیدگی دندان شوید. برای پیشگیری از این اتفاق ناخوشایند حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید و نخ دندان بکشید، مصرف دفعات میان وعده و خوراکی را محدود کنید و دهان خود را با دهان شویه حاوی فلوراید تمیز نگه دارید. چکاپ‌های منظم دندانپزشکی را فراموش نکنید.

مشکلات دندان عقل
از آنجا که استخوان‌های افراد کمتر از 30 سال انعطاف‌پذیرتر است، کشیدن دندان‌ های عقل در این سنین آسان‌تر است. گاهی اوقات دندان‌های عقل نهفته‌ای که هیچ‌گونه مشکلی برای لثه‌ و دندان‌ها ایجاد نمی‌کنند نیازی به کشیدن دندان عقل ندارند.
نکشیدن دندان‌های نهفته می‌تواند باعث بروز عوارضی جدی شود، از جمله:
ایجاد کیست در اطراف دندان که می‌تواند باعث ایجاد شیاری در استخوان فک شده و دندان‌های مجاور را تخریب کند.
عفونت دندان یا لثه
ناراحتی مزمن دهان
به‌هم‌ریختگی دندان‌ها
به وجود آمدن پلاک‌های دندانی که بین دندان‌ها و لثه گیر می‌کنند.
نهفتگی دندان در زیر لثه
در صورتی که دندان دائمی از لثه بیرون نزند به آن دندان نهفته گفته میشود. معمولا زمانی این اتفاق می افتد که دندان به دندان دیگر، استخوان یا بافت نرم چسبیده است. اگر این وضعیت شما را آزار نمیدهد ممکن است دندانپزشک درمانی را توصیه نکند. اما اگر درد ایجاد میکند یا ممکن است در آینده مشکلاتی را به همراه داشته باشد جراح دهان دندان نهفته را می‌کشد.

دندان اضافی
اگر شما نیز مانند سایر مردم باشید 20 دندان شیری و 32 دندان دائمی در دهانتان رشد می‌کند. اما در موارد نادر دندان اضافی در دهان می‌روید که به آن هایپردنتی نیز گفته می‌شود. افرادی که دندان اضافی دارند، معمولا مشکل دیگری مانند شکاف کام یا سندرم گاردنر نیز دارند (که باعث تشکیل تومورهای غیر سرطانی در دهان می‌شود). درمان دندان اضافی کشیدن دندان و سپس درمان ارتودنسی برای اصلاح وضعیت دندان‌ها است.
دندان قروچه و بهم فشردن دندان‌ها
استرس یکی از دلایل دندان قروچه است. ناهم‌راستایی دندان‌ها یا مشکلات خواب نیز می‌تواند موجب دندان قروچه در بزرگسالان شود. در کودکان بیشتر آلرژی مسئول آن است. از جمله علائم دندان قروچه شامل سردرد، فک درد، لق شدن دندان‌ها یا ترک خوردن آن‌هاست. اگر شب‌ها دندان قروچه دارید دندانپزشک برایتان محافظ دهان(نایت گارد) توصیه می‌کند. اما اگر مشکل دندان قروچه تان در روز نیز وجود دارد مصرف دارو، ورزش و روش‌های مدیریت استرس از جمله درمان‌های آن شمرده می شوند..