بزرگنمايي:

آریا بانو - مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با اشاره به سابقه آلودگی هوا در سال های گذشته و شرایط ویژه در سال 98، موضوع آلودگی هوا در اصفهان را با توجه به نزدیک شدن به فصل سرما، حائز اهمیت دانست و گفت: با توجه به شیوع کرونا، به احتمال زیاد امسال، سال خوبی را از نظر آلودگی هوا پیش رو نخواهیم داشت.

ایرج حشمتی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در گفت و گویی با ایسنا، با اشاره به موضوعات روز محیط زیستی استان اصفهان، پاسخگوی سوالاتی درباره آلودگی هوای کلان شهر اصفهان و پیش‌بینی‌هایی که در استقبال از فصل پاییز باید به آن‌ها توجه شود، شرایط مناطق تحت نظارت و حفاظت این اداره کل و اعتبارات موجود در این حوزه بود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در باب آلودگی همیشگی هوای اصفهان، اظهار کرد: تا مسئولیت اجتماعی تحقق پیدا نکند، اصفهان به سمت تحقق هوای پاک نخواهد رفت و به تبع آن تا صاحبان کارخانه‌ها، برای جلوگیری از آلودگی هوا از فیلترهای مناسب استفاده نکنند و وظایف قانون هوای پاک، توسط دستگاه‌های مختلف هم رعایت نشود، جلوی آلودگی هوا گرفته نمی‌شود.
حشمتی افزود: منابع آلاینده هوای اصفهان، همچون گذشته فعال هستند و مادامی که هیچ تغییری در مدیریت این منابع پیش نیاید، نمی‌توان انتظاری مبنی بر کاهش آلودگی هوای اصفهان داشت.
وی در ادامه به شماری از این منابع آلاینده اشاره و تصریح کرد: بیش از 600 هزار موتور سیکلت کاربراتوری در اصفهان وجود دارد ولی حتی یک مرکز معاینه فنی
موتورسیکلت وجود ندارد، این در حالی است که معاینه فنی خودروهای سنگین نیز به خوبی مدیریت نمی‌شود.
حشمتی اضافه کرد: در حال حاضر، بنزین یورو 5 در کشور موجود است، ولی خودروهای موجود، هیچ کدام یورو 5 نیستند، ناوگان حمل و نقل نیز به نوسازی و رسیدگی احتیاج دارد و رینگ زوج و فرد باید به محدوده‌های بیشتر افزایش پیدا کند و اقداماتی نظیر آنچه گفته شد ضروری است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان با بیان اینکه با توجه به نقشه توپوگرافی، کلانشهر اصفهان در نقطه‌ای قرار دارد که شرایط سکون هوا در آن مهیا است، افزود: از طرف دیگر، تغییر اقلیم و افزایش سالانه میانگین دما، باعث خشکسالی اصفهان و در نتیجه دو چندان شدن اثر آلودگی هوا در سال های اخیر شده. 900 هزار هکتار از اراضی استان، مستعد گرد و غبار هستند و همچنین 10 هزار صنعت در استان وجود دارد که به میزان متفاوت آلاینده هستند.
وی با اشاره به سابقه آلودگی هوا در سال های گذشته و شرایط ویژه در سال 98، موضوع آلودگی هوا در اصفهان را با توجه به نزدیک شدن به فصل سرما، حائز اهمیت دانست و خاطرنشان کرد: با توجه به شیوع کرونا، به احتمال زیاد امسال، سال خوبی را از نظر آلودگی هوا پیش رو نخواهیم داشت.
حشمتی تشریح کرد: با توجه به اینکه کرونا در افراد مستعد و دارای بیماری‌های زمینه‌ای فراگیرتر است، این امکان وجود دارد که در آغاز پاییز، افزایش آلودگی و در نتیجه ایجاد مشکلات تنفسی، مسئله کرونا پیچیده‌تر شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان، با اشاره به اینکه امسال برای نخستین بار 35 درصد از عوارض آلایندگی کشور، در قانون برنامه بودجه به صندوق ملی محیط زیست اختصاص داده شد، ادامه داد: جلسات خوبی با صاحبان صنایع داشتیم و از صنایع منشا آلودگی خواستیم تا برنامه‌های خود برای مقابله با آلودگی را ارائه کرده و با دریافت وام‌های 4 درصدی، نسبت به رفع نواقص واحدهای صنعتی خود اقدام کنند و با مشاوره‌های علمی-دانشگاهی از شهرک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان، به سمت رفع عیوب گام بردارند، اما صداقت در برداشتن این گام، باز هم به مسئولیت اجتماعی که شعار کنونی مدیریت حفاظت محیط زیست استان است بستگی دارد.
وی تعطیلی واحدها را با توجه به مشکلات اقتصادی موجود، امر دشواری دانست و گفت: اگر ضرورتی بر تعطیلی صنایع آلاینده حس شد، اقدامات لازم به سرعت انجام خواهد شد اما تصمیمات اساسی و نهایی در خصوص تعطیلی صنایع برعهده ستاد مدیریت بحران است.
حشمتی خاطرنشان کرد: برای تصمیم گیری تعطیلی یا ادامه فعالیت صنایع در پاییز پیش رو، لازم است تا تشخیص زودهنگام پایداری جو توسط اداره کل هواشناسی انجام شود و بعد از محاسبه حجم آلایندگی توسط اداره کل محیط زیست و اطلاع رسانی به مرکز بهداشت استان، که خود متولی کرونا هم هست، اقدامات لازم برای تعطیلی صنایع توسط اداره کل مدیریت بحران انجام شود.
بودجه کافی برای حراست از 25درصد گونه‌های شاخص کشور وجود ندارد
وی در ادامه با اشاره به تنوع زیستی موجود در اصفهان و مناطق اطراف استان، گفت: 25 درصد از گونه‌های شاخص حیات وحش کشور، در مناطق حفاظت شده اصفهان زیست می کنند، اما متاسفانه بودجه کافی برای حراست از آنها در اختیار نیست.
حشمتی افزود: در حال حاضر پاسگاه‌های مناطق حفاظت شده، احتیاج به بازسازی دارند، همچنین تعداد خودروهای در اختیار اداره کل محیط زیست استان، 64 دستگاه است که میانگین سن این خودروها 11سال است و بهبود کمیت و کیفیت ناوگان‌های حفاظتی و نظارتی ضرورری است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان همچنین ادامه داد: یکی از مصوبات دولت، خرید موتورهای ایرانی است، این درحالی است که اعتبارات لازم برای این موضوع وجود ندارد و در ضمن موتورهای داخلی اصلا مناسب محیط‌بانی نیستند، چراکه محیط‌بانان بیشتر در جاده‌های خاکی به گشت، پایش مناطق و تعقیب و گریز شکارچیان غیرمجاز می‌پردازند و اکثر شکارچیان هم از تجهیزات خوب و پر سرعت استفاده می‌کنند.
وی ادامه داد: در بسیاری از کشورهای جهان، پایش مناطق با استفاده از تکنولوژی‌ و فناوری‌های روز و با بهره جویی از دوربین‌های مداربسته انجام می‌شود، ولی در ایران محیط بانان با مشاهدات مستقیم از مناطق محافظت می‌کنند و این کمبود منجر به درگیری‌های مستقیم و تن به تن شده که گاهی زخمی یا کشته شدن دوطرف را به همراه دارد.
حشمتی آموزش ساکنان روستاهای اطراف مناطق را یک ایده خوب و مفید دانست و ادامه داد: با توجه به کمبود اعتبارات و نیروهای محافظ، باید مشارکت‌های مردمی در منطقه ایجاد شود؛ آموزش‌های لازم به مردم داده شود تا آنها هم با ارزش‌های اکولوژیک مناطق آشنا شده و در ضمن احساس نکنند حضور محیط زیست اطراف و تیم‌های محیط زیستی محیط بان حاضر در مناطق، مانع و مزاحمتی برای زندگی اجتماعی آنها هستند، این آموزش‌ها دست کم باعث افزایش آگاهی و حفاظت مشارکتی و کاهش فشارهای وارد بر مجموعه حفاظتی مناطق می‌شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: به طور میانگین برای محافظت از هر 1000 تا 3000 هکتار مناطق حفاظت شده یک محیط‌بان در نظر گرفته می‌شود، ولی در ایران به ازای هر 10هزار هکتار یک محیط‌بان وجود دارد، بنابراین این نکته حائز اهمیت است که در مناطق حفاظت شده محیط زیستی، علاوه بر کمبود امکانات و تجهیزات فیزیکی مناسب، نیروی انسانی کافی هم وجود ندارد.
وی گفت: با توجه به اینکه حتی مقدار اعتبار لازم برای افزایش بنیه آموزشی و مشارکت مردمی نیز در دسترس نیست، در اداره کل حفاظت محیط زیست استان به دنبال این هستیم که الگوهای گردشگری در چهارچوب حفاظت را ایجاد کنیم.
گردشگری با الگوی حفاظت
حشمتی تاکید کرد: این نوع گردشگری، نوع متفاوتی با گردشگری میراث فرهنگی است و با هدف حفاظت انجام می‌شود، بنابراین باید نگرش اقتصادی و تجاری از این نوع گردشگری دور بماند و در نتیجه اقداماتی که به مناطق آسیب وارد کند را نمی‌پذیریم.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان در توضیح بیشتر این موضوع گفت: اجازه ساخت و ساز در مناطق وجود ندارد و حتی‌المقدور با محوریت تفکر ایجاد بوم‌گردی، امکان اقامت خارج از مناطق حفاظت شده طراحی و در این راستا از ظرفیت ذی نفعان منطقه و صنایع دستی آنها استفاده خواهد شد.
وی درآمد حاصل از این راه را انگیزه‌ای برای ساکنین روستاها دانست و اظهار کرد: گردشگری با الگوی حفاظت باعث می‌شود نگاه ساکنین مناطق به طبیعت اطرافشان یک نگاه ارزشی شود و با مهیا ساختن شرایط، به حفظ و مراقبت از حیات وحش و منطقه کمک کنند.
حشمتی ضمن تاکید بر اینکه اداره کل حفاظت محیط زیست استان، با پروژه‌های صرفا گردشگری مخالف است، افزود: باید پذیرفت محافظت فیزیکی از مناطق توسط اداره کل حفاظت محیط زیست به تنهایی کافی و مقدور نیست و هیچ کس همچون ذی‌نفعان مناطق، نمی‌تواند به حفاظت از زیست بوم‌ها کمکی کند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان در پایان گفت: جلساتی با خیران اصفهان داشته ایم ولی واقعیت قضیه این است که مشکلات مالی محیط زیست بیشتر از چیزی است که بتوان با کمک خیرین آن را برطرف