بزرگنمايي:

آریا بانو - مادرشو / هر خانمی با تصمیم به بار‌داری در کنار دیگر معاینات عمومی پیش از بارداری و به دلیل تغییرات هورمونی در این دوره، باید با مراجعه به دندان پزشک از سلامت دندان‌ها و لثه‌های خود خاطرجمع شود تا به عوارض جبران‌ناپذیری ختم نشود. 
در این مطلب با برخی دلایل اهمیت سلامت این بخش از بدن، ضرورت مراجعه به دندان‌پزشک و خودمراقبتی دهان و دندان در دوره بارداری آشنا می شوید.
دلایل اهمیت مراقبت‌های دهان و دندان پیش از بارداری
ترشح هورمون‌های زنانه استروژن و پروژسترون در بدن در دوره بارداری باعث می‌شوند بدن مادر آمادگی لازم را برای پرورش جنین پیدا کند اما افزایش میزان آن‌ها در خون باعث حساس شدن لثه‌ها و احتمال تورم، خون ریزی و پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.
 اگر پیش از بارداری لثه‌ها بیمار باشند، با بارداری آسیب‌پذیرتر از قبل می‌شوند. بیماری لثه با حمله به استخوان‌های نگهدارنده دندان و از بین بردن آن‌ها، شرایط را برای لقی و افتادن دندان آماده می‌کند.
عارضه جدی پریودنتیت
درمان نشدن پریودنتیت یا التهاب لثه با مشکلات حادتری در دوران بارداری مثل دیابت بارداری، زایمان زودرس و پره‌اکلامپسی( اختلالات فشار خون بالا در بارداری) مرتبط است.
تهوع صبحگاهی یا ویار مادر
حالت تهوع و استفراغ با تولید قوی اسید معده همراه است که می‌تواند باعث فرسایش دندان‌ها و آسیب به مینای دندان شود. در چنین مواقعی مادر برای پیشگیری از این آسیب باید دهان را با آب بشوید و با مسواک اسید معده را پاک کند.
 درغیر این‌صورت تخریب مینای دندان باعث حساسیت دندان‌ها، پوسیدگی، ساییده شدن ناحیه طوق و تحلیل رفتن قسمت پشتی دندان‌ها خواهد شد.
تومور حاملگی
گاهی تغییرات هورمونی در بارداری سبب تغییر حجم لثه می شود و جویدن و نوشیدن را دچار اشکال می‌‌کند. 
به این بافت التهابی تغییر‌حجم یافته و کم‌‌خطر،
« تومور حاملگی یا لثه » گفته می‌شود. این وضعیت معمولا با حذف عوامل محرک موضعی از بین می‌رود اما گاهی لازم است با عمل جراحی رفع شود.
کاهش ظرفیت معده
اغلب در ماه‌های آخر بارداری، ظرفیت معده کاهش می‌یابد. مادر باردار مقادیر کمتر ولی با دفعات بیشتری غذا می‌خورد و به دلیل خستگی و بی‌حالی اصول بهداشت دهان و دندان را هم کمتر رعایت می‌کند. بنابراین امکان تشکیل پلاک میکروبی که عامل پوسیدگی است افزایش می‌یابد.
چند توصیه برای خودمراقبتی دهان و دندان
حتی درصورت نداشتن مشکلی در سلامت دهان و دندان، با اطلاع از بارداری، به پزشک مراجعه کنید تا در صورت نیاز جرم‌گیری یا معاینه دندان‌ها و لثه‌ها انجام شود.
در استفاده از نخ دندان و مسواک سخت‌گیر باشید و برای خرید و نحوه استفاده درست از این وسایل از دندان پزشک‌تان کمک بگیرید. 
 از خمیردندان‌های حاوی فلوراید استفاده کنید و برای کاهش باکتری‌های موجود در دهان، روی زبان خود را هم مسواک بزنید.
مصرف قندها مثل شکلات و نوشابه را کاهش دهید وغذاهایی را مصرف کنید که ویتامین C بیشتری دارند. این ویتامین باعث تقویت لثه‌ها و مانع از خون ریزی آن‌ها می‌شود و با مصرف غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین D، سلامت استخوان‌ها و مینای دندان خود را تضمین کنید.
درصورت مشاهده خون ریزی لثه، بهتر است پس از مسواک زدن، دهان را با آب نمک بشویید و در صورت تداوم به دندان پزشک مراجعه کنید.