بزرگنمايي:

آریا بانو - سلامانه: دکتر حسین فودازی، دبیر انجمن رادیوتراپی _انکولوژی و رئیس بخش آنکولوژی بیمارستان فیاض بخش تامین اجتماعی: بیماری کرونا، یک عفونت ویروسی است که درگیری ریوی یا گوارشی ایجاد می‌کند. طی 6 تا 7 ماهی که از این همه‌گیری گذشته، مشخص شده که می‌تواند در شرایط خاص اقلیمی، نشانگرهای خاص از خودش بروز دهد. 
تمام بیماری‌های واگیر در افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند یا یک بیماری زمینه‌ای دارند مثل فشارخون، دیابت کنترل‌نشده، بیماری‌های قلبی- ریوی، برونشیت مزمن یا آسم، بیماری کلیه یا کبد یا افرادی که در فازهای درمان سرطان هستند و داروهای شیمی‌درمانی دریافت می‌کنند، شدیدتر ظاهر می‌شود. داروهای شیمی‌درمانی، سیستم ایمنی سلولی و سیستم ایمنی تولید آنتی‌بادی را تضعیف می‌کند، بنابراین سیستم ایمنی در این افراد ضعیف است و در مقابل هر عامل خارجی مثل کرونا ضعیف‌تر عمل می‌کند و امکان احتمال ابتلا به بیماری و نوع شدید‌تر بیماری در آنها وجود دارد.
یک مطالعه معتبر که 2 ماه پیش هم منتشر شد، نشان می‌دهد بیمارانی که در حال شیمی‌درمانی هستند، احتمال اینکه انواع شدید بیماری کرونا را بگیرند، 4 برابر بیشتر از افراد عادی است. همچنین احتمال نیاز به بستری در آی‌سی‌یو در این افراد 2 تا 3 برابر و احتمال مرگ و میر در بیماران مبتلا به سرطان هنگام درمان نسبت به جمعیت عادی 3 برابر افزایش پیدا می‌کند. بنابراین نیازمند این هستیم که با رعایت توصیه‌هایی در این دوران، بیماران مبتلا به سرطان را در برابر این بیماری حفظ کنیم. راهکارهایی از سوی وزارت بهداشت در این زمینه به تیم درمانی سرطان ابلاغ شده است. 
آیا درمان سرطان را می‌توان به تعویق انداخت؟
بیماران مبتلا به سرطان که درمانشان را می‌توان به تعویق انداخت یا سیر بدخیمی بیماری‌شان پیشرونده شدید نیست، با توجه به صلاحدید پزشک معالجشان، می‌توان درمان‌های شیمی‌درمانی یا درمان‌های سیستماتیکشان را به تعویق انداخت. همچنین افرادی که بیماری متاستاتیک دارند و بیماری منتشر شده و امکان درمان قطعی در آنها وجود ندارد و شیمی‌درمانی به قصد تسکین انجام می‌شود، در شرایط کرونا که خیلی مراکز استان‌ها وضعیت قرمز یا هشدار رو به بالاست، بهتر است شیمی‌درمانی انجام ندهند یا به تعویق بیفتد.
در مورد اینکه آیا می‌توان در درمان بیماری سرطان وقفه‌ای ایجاد شود تا شرایط بهتر شود یا نه، باید متذکر شوم که گاهی پزشکان تشخیص می‌دهند، درمان شیمی‌درمانی یا با دوز کمتر یا شدت کمتر یا فاصله بیشتر یا تبدیل نوع تزریقی به خوراکی که امکان اینکه بیمار به مراکز درمانی مراجعه نکند، انجام شود. تاکید ما این است که این بیماران باشند کمترین مراجعات را به مراکز درمانی داشته باشد. گاهی نمی‌توان درمان را به تعویق انداخت و حتما باید طبق روال قبل درمان انجام شود. 
در افرادی که به بیماری فعال کرونا دچار شدند، توصیه این است که انجام رادیوتراپی قطع شود. علاوه بر آن، در بخش‌های رادیوتراپی ساعات مراجعه به گونه‌ای باید تنظیم شود که ازدحام کمتری ایجاد شود. علاوه بر رعایت دستور‌العمل بهداشتی و استفاده از ماسک و دستکش، کادر درمانی فواصل مراجعه بیماران را طولانی‌تر کنند که ازدحام در آن محل نداشته باشند. اما در مورد بیماران مبتلا به سرطان که نمی‌توان رادیوتراپی را در آنها به تعویق انداخت، این دوره درمانی با رعایت توصیه‌های بهداشتی باید انجام شود. 
چه بیمارانی باید حتما درمانشان را ادامه دهند؟
توجه داشته باشد، دو گروه افراد مبتلا به سرطان داریم؛ یک عده افرادی هستند که در روند درمان هستند و یک عده بیمارانی که درمانشان تمام شده و تحت مراجعات مکرر برای چکاپ و آزمایشات پزشکی و معاینات پاراکلینیک دوره‌ای هستند که پزشک معالج بتواند بیماری را تحت کنترل بگیرد.
در مورد بیمارانی که هنگام درمان هستند، اگر بیماری به گونه‌ای تشخیص داده شده که درمان شیمی‌درمانی و رادیوتراپی، درمان قطعی و درمان نجات‌بخش است، باید حتما درمان را انجام دهند، ولی مراقبت‌های بهداشتی در این افراد شدید‌تر رعایت شود و فاصله‌گذاری اجتماعی حتما مورد توجه‌شان باشد و استفاده از ماسک از زمانی که از منزل خارج می‌شوند تا زمانی که به مراکز درمانی می‌رسند، باید روی صورتشان باشد. 
فلسفه استفاده از ماسک اهمیت بیشتری نسبت به نوع ماسک دارد و تبلیغ برخی از ماسک‌ها بحث تجاری دارد. حتی استفاده از ماسک‌های چند لایه با پارچه‌های کتان که قابلیت شستشو دارد، هم مناسب است. 
آیا مصرف مکمل‌ها سیستم ایمنی بیماران را تقویت می‌کند؟
موضوع مهم دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که ما راه میان بری برای افزایش سیستم ایمنی نداریم، تبلیغات زیادی در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد که مصرف یک دارو یا مکمل سیستم ایمنی را تقویت می‌کند؛ تمام این موارد در دست بررسی است و جایگزین رعایت بهداشت نمی‌شود. مهم‌ترین نکته برای افزایش سیستم ایمنی بدن، تغذیه مناسب و استفاده از مواد غذایی سالم، میوه‌های تازه به ویژه در بیمارانی که در حال شیمی‌درمانی هستند. همچنین مصرف ویتامین D در حد دوز مشخص، سطح ایمنی بدن را بیشتر می‌کند ولی بقیه داروهای مکمل تایید تشخیصی بالینی برای پیشگیری از بیماری‌ها یا افزایش سیستم ایمنی ندارند. 
خواب کافی بین 7 تا 8 ساعت در روز به ویژه در بیمارانی که در حال شیمی‌درمانی هستند و کاهش استرس‌های روزانه بسیار کمک‌کننده خواهد بود. باید توجه داشته باشیم، استرس ابتلا به کرونا سیستم ایمنی بیماران را بیشتر تضعیف می‌کند. رعایت اصول بهداشتی و شستشو مکرر دست‌ها در هر تماسی که دارند و در محیط‌های عمومی که ازدحام است ماسک و شیلد ضروری است. 
بیماران درمان شده، چکاپ‌های دوره‌ای را به تعویق بیندازند؟ 
در حال حاضر400هزار تا 500 هزار بیماران مبتلا به سرطان داریم که درمانشان تمام شده و درمان قطعی و علاج قطعی گرفتند و فقط باید طی فواصل 3 تا 6 ماه برای چکاپ‌های دوره‌ای مراجعه کنند که اگر عود بیماری اتفاق بیفتد زودتر متوجه شوند. 
برخی بیماران مبتلا به سرطان در چند ماه قبل، شیمی‌درمانی کرده‌اند و هنوز عوارض ناشی از داروها و شیمی‌درمانی در آنها وجود دارد که باعث ضعف عمومی در آنها شده است، مراجعات این بیماران به مراکز درمانی برای چکاپ یا آزمایشات دوره‌ای، باید به حداقل برسد. حتی‌الامکان از طریق فضای مجازی وضعیتشان را به پزشک معالج اطلاع دهند تا کمتر مراجعه کنند. افراد نیاز به داروجدید یا تجدید داروهای قبلی دارند یا آزمایشات دوره‌ای باید انجام دهند، به این افراد نیز توصیه می‌شود مراجعه کمتر به مراکز درمانی داشته باشند. 
افرادی که سالیان قبل درمانشان به پایان رسیده، حتما مراجعاتشان به مراکز درمانی تعویق بیفتد و اگر با مشکلاتی مواجه شدند که مرتبط به سرطان است، از طریق شبکه‌های اجتماعی با پزشکشان در تماس باشند. 
دکتر حسین فودازی، دبیر انجمن رادیوتراپی _انکولوژی و رئیس بخش آنکولوژی بیمارستان فیاض بخش تامین اجتماعی