بزرگنمايي:

آریا بانو - هفته‌نامه سلامت / همیشه انگار مریضم! پوست گندمی و زردی دارم! بدون آرایش بیرون نمی‌روم چون مرتب از من سوال می‌شود که چرا اینقدر زردی؟ مریضی؟چه کار کنم پوستم خوشرنگ شود؟
علت زردی پوست از نگاه طب سنتی و کلاسیک و درمان آن با تغذیه
یکی از دلایلی که برخی از خانم‌ها را به سمت آرایش و استفاده از کرم‌پودر و پنکیک سوق می‌دهد، رنگ‌پریدگی و زردی چهره است. و برخی افراد اینگونه از این وضعیت شکایت می کنند:
علت زردی پوست از منظر طب کلاسیک
ژنتیکی و مادرزادی
گاهی زردی زمینه ژنتیکی دارد و مادرزادی است. در این افراد رنگ داخل چشم و زیر زبان هم کمی به زردی می‌زند اما نتایج آزمایش خون نشان‌دهنده بیماری خاصی نیست. برای تغییر رنگ پوست این گروه از افراد نمی‌توان کار خاصی انجام داد.
بالا بودن بیلی‌روبین خون به دلیل بیماری
گاهی بالا بودن بیلی‌روبین خون عامل زردی پوست است که می‌تواند ناشی از بیماری‌هایی مانند هپاتیت باشد که یک بیماری ویروسی است و انواع مختلفی دارد. گاهی نیز هپاتیت ممکن است به دنبال مصرف داروی بیهوشی پس از عمل جراحی بروز ‌کند. در مورد مشکلات کبدی می‌توان زیر نظر متخصص با درمان مناسب زردی را از بین برد.
کم خونی
یکی دیگر از دلایل زردی، کم‌خونی است که در این حالت معمولا آزمایش خون آن را ثابت می‌کند.
سنگ کیسه صفرا
انسداد مجاری ادراری
سرطان پانکراس
مصرف زیاد مواد غذایی کاروتن‌دار مثل هویج می‌تواند باعث زردی پوست شود که البته موقتی و گذراست
دکتر ایرج خسرونیا
عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی
علت زردی پوست از منظر طب سنتی
بی‌رنگی پوست ممکن است ناشی از کم‌خونی باشد که با آزمایش خون ثابت می‌شود اما زردی پوست 2 علت عمده دارد؛
یا ژنتیکی است که در این حالت چشم و زیر زبان هم زرد است و آزمایش هیچ بیماری خاصی را مشخص نمی‌کند
یا ناشی از بیماری کبد است.
برخی بیماری‌های ژنتیکی هم عامل این زردی هستند که به دلیل خطرناک نبودن، نیازی به درمان آنها نیست؛مثلا مبتلایان به بیماری ژنتیکی ژیلبرت هنگام گرسنگی یا تشنگی زرد می‌شوند.
در مورد افرادی که به طور ژنتیکی پوست زردی دارند، در طب سنتی اعتقاد بر صفراوی بودن مزاج آنهاست که با اصلاح مزاج و متعادل کردن آن یا سوق دادن آن به سمت سردی و تری با مصرف عرق کاسنی و شاه‌تره یا حجامت می‌توان رنگ پوست را به سمت سرخ و سفید بازگرداند.
در کودکان بیشتر شاهد تغییر مزاج هستیم و ممکن است کودکی که پوست زرد رنگی دارد به مرور با بزرگ شدن و تغییر مزاج رنگ پوستش طبیعی‌تر شود.
دکتر محمد فصیحی‌دستجردی
متخصص بیماری‌های عفونی و محقق طب سنتی
می‌توان رنگ پوست را تغییر داد؟
رنگ پوست افراد حاصل ژنتیک است اما بستر عروقی هم در چگونگی به نظر رسیدن آن دخیل است. اگر فردی با رنگ پوستش مشکل دارد، صرفنظر از تکنیک‌های آرایشی می‌توان به کمک برخی داروها تغییراتی در رنگ پوست ایجاد کرد.
به عنوان مثال، استفاده از برخی داروهای موضعی مثل کرم‌های اسید میوه باعث ایجاد زمینه‌ای قرمزرنگ در پوست می‌شود که این قرمزی با اضافه شدن به زردی پوست رنگ قابل‌قبولی به پوست می‌دهد اما متاسفانه این تغییرات پایدار نیست و تا زمانی که فرد دارو مصرف می‌کند و فعالیت عروقی زیر پوست بیشتر می‌شود، زمینه قرمزرنگ در پوست وجود خواهد داشت.
غیر از داروها، نور خورشید و سولاریوم هم می‌تواند همین تاثیر را روی پوست داشته باشد اما به دلیل صدماتی که اشعه‌های ماورای‌بنفش خورشید به سلول‌های پوستی وارد می‌کنند، این کار را توصیه نمی‌کنیم.
دکتر منصور نصیری‌کاشانی
عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران
تاثیر تغذیه بر رنگ پوست
رنگ پوست ناشی از وجود 3 رنگدانه است:
کاروتن
کاروتن رنگدانه‌ای زرد مایل به نارنجی است که در برخی سبزیجات از جمله هویج وجود دارد.
هموگلوبین
هموگلوبین نیز رنگدانه دیگری است که وقتی اکسیژن‌رسانی به پوست خوب باشد، رنگ صورتی به پوست می‌دهد و برعکس عدم اکسیژن‌رسانی باعث آبی و کبود شدن پوست می‌شود.
از همه مهم‌تر ملانین
ملانین بیشترین حجم رنگدانه‌ای پوست را تشکیل می‌دهد و مشخص‌کننده اصلی رنگ روشن یا تیره پوست افراد است. این رنگدانه نوعی محافظ در برابر اشعه ماورای‌بنفش خورشید است.
تجمع این رنگدانه‌ها در پوست تا حدی ژنتیکی است اما تغذیه هم می‌تواند در آن نقش داشته باشد. به عنوان مثال مصرف:
بتاکاروتن و ویتامین Aباعث افزایش سنتز ملانین می‌شود و پوست را برنزه‌تر می‌کند.جالب است بدانید بتاکاروتن خواص ضدپیری دارد و به واسطه فعالیت آنتی‌اکسیدانی‌اش از پوست در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند و مانع پیری زودرس آن می‌شود.
رتینول یا ویتامین A در مواد غذایی با منشاء حیوانی از جمله کره، شیر، زرده تخم‌مرغ، جگر و... موجود است.
بتاکاروتن هم در میوه و سبزیجات از جمله هویج، گوجه‌فرنگی، انبه، اسفناج، کلم و نخود سبز یافت می‌شود.
مصرف متعادل این مواد باعث خوشرنگی پوست می‌شود اما زیاده‌روی در مصرف آنها می‌تواند رنگ زرد مایل به نارنجی در پوست ایجاد کند که خوشایند نیست. توصیه می‌کنیم برای بهره بردن از خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدپیری این نوع سبزیجات آنها را خام و تازه و همراه برخی روغن‌های مناسب مصرف کنید.
کاروتنوئیدها برای جذب به چربی نیاز دارند. مصرف این آنتی‌اکسیدان با ویتامین E که در برخی دانه‌های روغنی و میوه‌های چرب یا روغن‌های گیاهی موجود است، می‌تواند به جوان ماندن پوست کمک کند. در مصرف مکمل کاروتنوئید کمی محتاط باشید زیرا مصرف دوز نامناسب می‌تواند باعث زردی پوست شود.
نکته آخر در مورد کم‌آبی است که خودش عامل تیرگی، بدرنگی و خشکی پوست است. افرادی که در مراکز شهر و محیط‌های آلوده زندگی و کار می‌کنند، اگر آب کمی بنوشند، دچار تیرگی پوست می‌شوند. به این گروه از افراد توصیه می‌کنم آبمیوه‌های طبیعی یا حتی آب سبزیجاتی مثل کرفس و جعفری که غنی از ویتامین C یا بتاکاروتن است، مصرف کنند و مطمئن باشند با روزی یک لیوان آب هویج دچار زردی پوست نمی‌شوند و برعکس باعث روشنی پوستشان خواهد شد.
دکتر حسین ایمانی - عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران