بزرگنمايي:

آریا بانو - ایرنا / آیین بزرگداشت خسرو سینایی، در فضای مجازی و در صفحه رسمی اینستاگرام کانون کارگردانان سینمای ایران (به‌صورت زنده) برگزار و حاضران در این فضا از ابعاد وجودی، شخصیتی و دغدغه‌های وی در جامعه و... سخن گفتند.
در این برنامه که به همت کانون کارگردانان سینمای ایران و با اجرای حمید فرخ نژاد بازیگر سینما برگزار شد از شخصیت، رفتار و آثار مرحوم سینایی صحبت شد.
فرخ نژاد در ابتدای این مراسم گفت: شرایط عادی نیست و متأسفانه نشد تا مراسمی معمولی را برگزار کنیم و در خدمت خانوادهٔ داغدار آقای سینایی باشیم و خداراشکر این امکان از طریق فضای مجازی و به همت کانون کارگردانان سینمای ایران ممکن شد تا این مراسم را برگزار کردیم. ایام خوبی نیست و امروز یکی دیگر از همکارانمان خانم ماه‌چهره خلیلی را هم از دست دادیم و روزهای غم‌انگیزی را می‌گذرانیم که امیدواریم هرچه زودتر اوضاع به شود.
پس‌ازآن محمد موسی زاده به تلاوت آیاتی از سوره الرحمان پرداخت که تقدیم به روح مرحوم سینایی و ماه‌چهره خلیلی شد.
فرخ‌نژاد در ادامه بیان کرد: آقای سینایی استاد و هنرمندی به‌تمام‌معنا بود که تحصیل‌کرده، موزیسین، آهنگساز، فیلم‌نامه‌نویس، مدرس و کارگردان بود؛ ضمن این‌که وجه بارز ایشان انسانیت و شرافت وی بود که واقعاً جایش خالی است. از طرف همه هنرمندان و سینمای ایران، این فقدان را به خانواده ایشان و جامعه هنری تسلیت می‌گوییم.
پس‌ازآن یک قطعه از ساخته‌های سینایی برای مخاطبان که بیش از 300 نفر بودند، پخش شد.
چندوجهی بودن سینایی از جذابیت‌های کار سینایی
محسن امیریوسفی (تهیه کننده و کارگردان) اولین سخنران این مراسم مجازی بود و پس از تسلیت به خانواده سینایی، اهالی سینما و اهالی فرهنگ و هنر در مورد مرحوم سینایی تصریح کرد: دست ما برای مراسم بسته است و این مراسم مجازی بضاعت ما بود. آقای سینایی در دو سال گذشته در عمده بزرگداشت‌ها حضور داشتند و در مورد همه مسائل با ایشان صحبت می‌کردیم.
وی افزود: چندوجهی بودن سینایی از جذابیت‌های کار ایشان است که در سینما و مستند و فیلم کوتاه حضور داشتند و کارهای شاخصی دارند و در تمام حوزه‌ها (به‌رغم تعلق‌خاطر به سینمای مستند) کارهای ماندگاری داشتند. آقای سینایی از کارگردان‌های تکرار نشدنی سینمای ایران بود. ایشان از نسل دهه 40 بودند که علاوه بر استثنایی بودن این دهه، آن نسل هم نسلی تکرار نشدنی بود و ایشان از آن دوره درخشان بودند. نسلی که در آن امثال تقوایی، بیضایی، مهرجویی و کیمیایی را داریم و باید قدردان این نسل باشیم
اخلاق، یک آرتیست را ماندگار می‌کند
فاطمه معتمدآریا (بازیگر سینما و تلویزیون) دیگر شرکت‌کننده در این مراسم بود و در ابتدای سخنانش با مخاطب قرار دادن خانواده سینایی تصریح کرد: تعجبی ندارد این حجم از ابراز محبت و همدردی مردم که برای سینایی سوگوار هستند و با خانواده ایشان ابراز همدردی می‌کنند. این خانواده همگی هنرمند و به معنای واقعی آرتیست هستند. همیشه با این خانواده در ارتباط بودم و آرتیست بودن وقتی منتقل می‌شود که علاوه بر ارائهٔ اثر هنری، منش و اخلاق هم انتقال یابد و این موضوع است که می‌تواند یک آرتیست را ماندگار کند. سینایی در همه طول سال‌های زندگی تا قبل مرگ یک آرتیست واقعی بودند و همه کارهایی را کردند که دلشان می‌خواستند و کارهای با ارزشی داشتند که هیچ‌کدام سطحی نبود.
معتمدآریا یادآور شد: در زمان ضبط موسیقی شهر موش‌ها (که آن زمان من بسیار جوان بودم) سینایی آکاردئون می‌زدند و زمانی که ساز می‌زدند دل ما می‌تپید. تفکیکی از هنر ایشان ندارم چراکه ایشان یک آرتیست ارزشمند بودند.
این بازیگر سینما و تلویزیون با اشاره به خبر فوت ماه‌چهره خلیلی گفت: هر کسی از خانواده بازیگران، پیر و جوان که از دست می‌روند غم بزرگی بر دل ما می‌نشیند چراکه یکی از اعضای خانواده خودمان را ازدست‌داده‌ایم.
پس‌ازآن یک قطعه دیگر از ساخته‌های سینایی پخش شد و فرخ نژاد خاطرنشان کرد: اگرچه امروز آقای سینایی را به لحاظ فیزیکی نداریم اما ایشان در آثار خود و حضور خانواده هنرمندش، زنده خواهد بود.
سینایی برای سینمای ما زیادی نجیب بود
بهمن فرمان آرا دیگر صحبت کننده در این بزرگداشت بود و ضمن تسلیت به جامعه هنری به دلیل این ضایعه یادآور شد: متأسفانه سینایی برای سینمای ما زیادی نجیب بود.
فرمان آرا در ادامه از خاطراتش با سینایی گفت و تصریح کرد: زمان زیادی هم را می‌شناختیم اما دایره‌ای که هریک از ما برای کار حول آن می‌چرخیدیم، به هم وصل نشد.
سینایی دانش گسترده‌ای درباره همه جنبه‌های سینما داشت، چون شاعر و موزیسین بود و بی‌دلیل از چیزی تعریف نمی‌کرد و برای تعریف‌هایش دلایل درستی داشت، همواره که دیدمشان ارتباط محترمانه‌ای داشتیم و اگرچه دوست صمیمی نبودیم اما همیشه برایش احترام قائل بودم. خسرو برای این سیستم بسیار نجیب بود و به دنبال مسائلی رفت که بودجه‌ای نداشت و مورد اقبال قرار نگرفت و می‌دانم که حرص می‌خورد و افسرده می‌شد اما از جنسی نبود که گلایه کند و نجابت بهترین صفتی بود که داشت آن‌هم برای بیزینسی که زیاد نجابت برایش معنایی ندارد.
فرمان آرا در پاسخ به سؤال فرخ نژاد که دلیل درخشش و طلایی بودن نسل خسرو سینایی را پرسید، پاسخ داد: این موضوع منتج از زیربنایی فرهنگی است که در دوره‌ای متبلور می‌شود و ما در آن فضا بزرگ شدیم، در فضایی که عقیده سیاسی پررنگ بود و می‌دیدیم که چطور آدم‌ها برای اعتقاداتشان کشته می‌شوند.
پس از آن شعری از خسرو سینایی با صدای رخشان بنی اعتماد و با پس‌زمینه‌ای از ساخته‌های موسیقایی سینایی، پخش شد.
هنرمندی محترم را از دست دادیم
همایون اسدیان (کارگردان) نفر دیگر این مراسم بود و پس از ابراز تسلیت از بابت فوت خسرو سینایی و ماه‌چهره خلیلی، بیان کرد: تأسفم از این است که نمی‌توانیم کنار باهم باشیم و کرونا همدردی را از ما گرفته است.
وی افزود: سخت است بزرگی مانند سینایی را در غربت را به خاک بسپریم. من فقط یک کارگردانم و نمی‌شود من را آرتیست نامید؛ آرتیست یک مجموعه است که سینایی بود و زندگی هنرمندانه‌ای داشت؛ زندگی محترمانه‌ای داشت و هنرمندی محترم بود و ایشان به ما محترم بودن را یاد دادند و حتی به شرایط محترمانه اعتراض می‌کرد و متأسفانه این محترم بودن را کم داریم و این قابل‌تقدیر بود و ما هنرمندی محترم را از دست دادیم.
سینایی مانند یک مهندس بسیار دقیق کار می‌کرد
احمد نادعلیان (هنرمند و نقاش) نفر بعدی حاضر در این مراسم مجازی بود و پس از ذکر سابقه آشنایی‌اش با سینایی از علل ساخته‌شدن فیلم جزیره رنگین یاد کرد. وی گفت: مدیون خانواده سینایی و این استاد هستم و بعد از مرگش از حجم توجه هنرمندان بازهم بیشتر متوجه بزرگی ایشان شدم.
فرخ نژاد در تأیید سخنان نادعلیان تأکید کرد: سینایی صدای فراموش‌شدگان و هنرشان بود؛ و شعری را وصف سینایی خواند؛ و یکی دیگر از ساخته‌های موسیقی سینایی پخش شد.
هوشنگ گلمکانی (منتقد و مترجم سینما) آخرین سخنران این مراسم بود و در ابتدا ضمن تشکر از کانون کارگردانان گفت: این شیوه از برگزاری مراسم راهی است که این دوران به ما تحمیل کرده است و نمی‌توانیم سنتی سوگوار باشیم.
وی در ادامه و با اشاره به دوران تحصیل و زمانی که در دانشکده هنرهای دراماتیک بین سال‌های 55 تا بعد از انقلاب دانشجوی سینایی بوده است، گفت: سینایی استاد تدوین و مستندسازی من بود و یادداشتی برای ایشان و در باب آشنایی و شناختی که از وی دارم، نوشته‌ام که در شماره بعدی مجله فیلم منتشر می‌شود و درباره رابطه پرفرازونشیب‌ام با مرحوم سینایی است.
سینایی مانند یک مهندس بسیار دقیق کار می‌کرد اما هنرمندی بود که عاشق افکار خودش نبود و اگر لازم بود تغییر رویکرد بدهد، می‌داد؛ و بااینکه شمالی بود فیلمی درباره آبادان ساخت که برای من که تا آن زمان به آبادان نرفته بودم تا بدان حد اثرگذار بود.