بزرگنمايي:
آریا بانو - مهر / سازمان سینمایی دو روز پیش و در راستای تحقق شعار «شفاف‌سازی» که پیش‌تر در چند حوزه دیگر هم عینیت یافته بود، گامی دیگر برداشت و فهرست گواهی مالکیت‌های فیلم‌های سینمایی و غیرسینمایی شامل 1029 عنوان فیلم را منتشر کرد؛ اقدامی که هر چند بسیار دیر اتفاق افتاد اما می‌توان از آن به عنوان کلیدی‌ترین رخداد دوران ریاست حسین انتظامی یاد کرد که تا سال‌های بعد هم می‌تواند محل رجوع اصحاب فن باشد.
انتشار این فهرست اما نه نقطه پایان تحقق شفافیت در حوزه مالکیت فیلم‌های سینمایی که اتفاقاً «نقطه آغاز» است. حالا فهرستی پیش روی افکار عمومی، رسانه‌ها و صاحب‌نظران حوزه سینما قرار دارد که بر مبنای اطلاعات مندرج در آن سوالات بسیاری قابل طرح است و چالش اصلی «شفاف‌سازی» از سوی سازمان سینمایی می‌توان تمرکز و توجه بر این سوالات و ارائه پاسخ‌های صریح به آن‌ها باشد.
در نگاهی گذرا به این فهرست چند نکته جلب توجه می‌کند؛ جای چند فیلم مطرح این سال‌ها در این فهرست خالی است، اشاره‌ای به فیلم‌های پرحاشیه که حرف‌وحدیث‌هایی درباره سرمایه‌گذاری برخی چهره‌های خبرساز در آن‌ها مطرح شده بود هم نشده است، گواهی چند فیلم ارگانی به نام افراد حقیقی ثبت شده است، برخی از صاحبان فیلم‌ها هرچند همواره در برخی محافل خود را سینماگرانی مستقل معرفی می‌کرده‌اند اما حالا آشکار شده چندان هم بی تمایل به استفاده از حمایت‌های دولتی نبوده‌اند، این را سهم ارگان‌های دولتی در میزان مشارکتشان در جریان تولید فیلم‌ها نشان می‌دهد و...
در راستای تکمیل فرآیند شفاف‌سازی رسانه‌ای در حوزه «مالکیت فیلم‌های سینمای ایران» و به دلیل بی‌نتیجه ماندن برای گفتگوی مستقیم و رسانه‌ای با مدیران سازمان سینمایی در این زمینه، سوالاتی را به‌صورت مکتوب برای روابط عمومی سازمان سینمایی ارسال کردیم تا شاید بخشی از ابهامات در زمینه فهرست موردنظر مرتفع شود.
آنچه در ادامه می‌خوانید پاسخ‌های مکتوب و البته مختصر محمدرضا فرجی مدیرکل نظارت بر عرضه و نمایش سازمان سینمایی است؛
* درباره فرآیند احصای داده‌های فهرست «مالکیت فیلم‌های سینمایی» گزارش مختصری بدهید و مشخصاً درباره این نکته توضیح دهید که آیا این اطلاعات محصول خوداظهاری عوامل
فیلم است یا مستند به اسناد حقوقی ثبت‌شده؟
اطلاعات سینمای
ایران و صدور گواهی مالکیت حسب سال‌های گذشته و روال اداری موجود بر اساس خوداظهاری تهیه‌کننده
فیلم است که پروانه ساخت به نامش صادر شده و بدیهی است اسناد حقوقی، در صورت ارائه توسط متقاضی، مورد توجه قرار خواهد گرفت.
* این دست داده‌ها تا پیش از این به دلیل آنچه به‌ویژه از طرف فعالان بخش خصوصی جزو اطلاعات محرمانه و شخصی افراد محسوب می‌شد، در دسترس عموم قرار نمی‌گرفت؛ فارغ از پروژه‌های دولتی که می‌توانست خیلی زودتر درباره‌شان شفاف‌سازی شود، آیا تعامل و مذاکره‌ای با اصناف مرتبط درباره انتشار عمومی این اطلاعات صورت گرفته است؟
به نظرم صدور پروانه مالکیت یک اثر جزو اطلاعات محرمانه و شخصی نیست و می‌تواند اطلاع‌رسانی شود. اگر در این امر کسانی باشند که مدعی مالکیت و یا حقوقی باشند، پنهان نمی‌ماند و می‌توانند پیگیری کنند.
* از نکات قابل توجه در این فهرست غیبت نام برخی فیلم‌های مطرح است. مشخصاً بفرمایید به چه دلیل یا دلایلی نام یک
فیلم احتمال دارد در این فهرست نباشد؟ فرایند مشخصی برای تکمیل اطلاعات و افزوده شدن نام دیگر فیلم‌ها در نظر گرفته شده است؟
هر فیلمی که به نام آن پروانه مالکیت صادر شده باشد، قطعاً نامش در همین فهرست قرار گرفته است، مگر اینکه
فیلم دارای مشکل پرونده‌ای و یا دارای نقص باشد. بدیهی است پس از رفع نواقص در اولین فرصت درباره پروانه مالکیت این آثار نیز اطلاع‌رسانی خواهد شد.
* آیا تهیه‌کننده‌ای می‌تواند بنا بر نظر شخصی خود از در اختیار گذاشتن اطلاعات مرتبط با مالکیت
فیلم خود، خودداری کند؟ در این زمینه آیا الزام قانونی وجود دارد؟
معنای شفاف‌سازی همین است که این اتفاق نخواهد افتاد. اما آنچه که تجربه چندین ساله ما نشان می‌دهد هیچ تهیه‌کننده‌ای تا به حال مشکل گواهی پروانه مالکیت نداشته و گواهی مالکیت‌ها درست و صحیح بوده است.
* معترضان احتمالی حقیقی یا حقوقی نسبت به داده‌های این جدول، امکان اعتراض و درخواست اصلاح اطلاعات را دارند؟ آیا طی همین دو روز پس از انتشار فهرست، اعتراضی مطرح شده است؟
تا به این تاریخ و
ساعت هیچ‌گونه اعتراضی نداشته‌ایم. درخواست‌ها مبنی‌بر انتشار اطلاعات سال‌های قبل نیز اگر مقدور باشد، انجام می‌دهیم که حسب‌الامر معاونت محترم ارزشیابی و نظارت پیگیری خواهد شد.
* از نکات قابل توجه در فهرست مالکیت درج نام مالک حقیقی برای برخی پروژه‌های ارگانی است، در این زمینه آیا قانون مشخصی وجود دارد و آیا این تفاوت در درج نام مالک به معنای این است که این آثار را باید متعلق به بخش خصوصی بدانیم؟
افراد حقیقی نماینده پروژه‌های ارگانی هستند و این افراد به نمایندگی از ارگان خود این مسئولیت را برعهده دارند.
* از نظر فرم سخت‌افزاری انتشار اطلاعات که فعلاً به‌صورت نسخه پی‌دی‌اف ارائه شده است، امکان طراحی سامانه‌ای با امکان جستجوی دقیق داده‌ها در این زمینه وجود ندارد؟
در کنار نسخه پی‌دی‌اف به زودی نسخه اکسل نیز منتشر می‌شود تا امکان جستجو و دسته‌بندی اطلاعات نیز وجود داشته باشد.
* زمان‌بندی مدنظر سازمان سینمایی برای استمرار انتشار داده‌های جدید و به‌روز رسانی این جدول چگونه است و آیا تضمینی هست که این حرکت درست، در همین گام اول متوقف نماند؟
همین گام هم قوی‌تر از این چیزهایی هست که بخواهد متوقف شود، فلذا انتشار داده‌های جدید نیز به همین رویه پیش می‌رود.
* در ستون توضیحات برای برخی فیلم‌ها به اخذ تسهیلات از بنیاد سینمایی فارابی و مبلغ آن اشاره شده است، آیا این اشاره به معنای آن است که سایر فیلم‌های مندرج در فهرست که در ستون توضیحاتشان اشاره‌ای به تسهیلات نشده، هیچ‌گونه وام و تسهیلاتی از فارابی و یا دیگر مراکز سینمایی دریافت نکرده‌اند؟
خالی بودن این قسمت به این معناست که در حال حاضر
فیلم موردنظر از این تسهیلات بهره‌ای نمی‌برد. یعنی اگر فیلمی قبلاً از بنیاد سینمایی فارابی وامی گرفته و سپس تسویه حساب کرده، طبیعی است که نباید مبلغی مقابل نام آن درج شود و
فیلم را بدهکار کرد.