بزرگنمايي:

آریا بانو - یک روانشناس درباره روابط عاشقانه‌ای که خیلی سریع به آخر خط می‌رسند و انواع مختلف عشق، توضیحاتی داد.

نرگس مومنی‌جو زوج درمانگر و مشاور خانواده در گفت‌وگویی درباره روابط عاشقانه‌ای که خیلی سریع به آخر خط می‌رسد، اظها کرد: این روز‌ها مابین آشفتگی و داغیِ اخبار و رویداد‌ها، شاهد بروز و خودنمایی روابط رمانتیک وجنجالی وخارج از چهار چوب ِعرفی هستیم که نه تنها از طرفی باعث درگیری ذهن کسانی می‌شود که درخلاُ رفع نیاز روانیشان به عشق و تعلق خاطر، در روابط خود گرفتارند، بلکه از جانبی هم الگوی کاملا فانتزی و تحریف شده وغیر واقع بینانه، از عشق و رابطه‌ی عاشقانه، برای افرادی می‌شود که در ابتدای یک رابطه‌ی واقعی اند،یک رابطه‌ی واقعی، با دغدغه‌ها و فراز و فرود‌های واقعی!
این روان شناس گفت: این نمایش بی پرده و شلوغ از صمیمیت و حریم نسبتا خصوصی ِ یک رابطه‌ی زوجی، چنان به جان مخاطبان نا آگاه عالم مجازی نفوذ می‌کند که گویا تا به حال هرچه از عشق دیده و شنیده اند، دروغی بیش نبوده است.
وی افزود: تا آنجا که پس از افتادن در تله‌ی مقایسه بین باطن رابطه‌ی خودشان با ظاهر این نمایش پوشالی و گرفتاری به عارضه‌ی ریز بینی و جزئی نگری بیش از حد در مورد رفتار‌های صمیمانه و عاشقانه‌ی خود و شریکشان بدون آنکه بدانند دچار یاس و دلسردی نسبت به هر آنچه در رابطه‌ی واقعیشان است، میشوند و اما این تنها، پایانِ تلخ ماجرا نیست.
مومنی‌جو اضافه کرد: چه آن افرادی که در ابتدای رابطه، با فریب ِناشی از این بزرگنماییِ اغراق آمیز از عشق، دچار توقعات بالا و نسنجیده و درنتیجه ناکامی و حس نا ارزشمندی از طرف شریک خود خواهند شد و چه افرادی که در میانه‌ی رابطه، به جای تلاش از طریق یادگیری مهارت‌های زوجی و گرفتن کمک‌های تخصصی از زوج درمانگران، برای ترمیم و تداوم صمیمیت زوجی خود، با مقایسه و ایراد گیری‌های نشات گرفته از این مبالغه‌های عاشقانه ارتباطشان را بیش از پیش به قهقرا برده اند.
این روانشناس بیان کرد: ناگهان این همه اشتیاق و شعف و دلدادگی و مست جام عشق بودن در این روابط پر زرق و برق، با نمایش وارونه‌ای سرشار از تنفر و ضرب وشتم و حتاکی و شکایت و تهدید وتشکیل پرونده‌های قضایی، مجدد تیتر اخبار روز می‌شوند و خدا داند که در میان این تناقض‌ها و تعارضها، مخاطبان سرسپرده به این عالم مجازی، تا هماهنگی مجدد خود و رابطه‌ی زخم خورده‌ی خود با آنچه میبینند، آنچه حقیقت این نوع رابطه‌های بی در و پیکر است چها که نخواهند کشید و در این بین غیر از آنکه آرام آرام اعتماد به واژه‌ی عشق و رابطه‌ی مشترک از جامعه رخت بر میبندد، در افراد ترس برای ایجاد یک رابطه‌ی صمیمی، از اینکه مبادا انتهای جاده‌ی عاشقی دادگاه و جدایی باشد، هر لحظه بیشتر خواهد شد.
وی ادامه داد: این پرده بازی مضحک و آسیب زا در نهایت منجر به اشاعه‌ی صمیمیت‌های نمایشی و بی اعتباری عشق حقیقی و سرانجام نفرت‌های انفجاری توام با پرخاشگری‌های فیزیکی و کلامی خواهد شد. اما خوشبختانه برای آن دسته از افرادی که درک صحیحی از اتفاقات و شرایط دارند و به دنبال آگاهی‌های واقع بینانه و کاربردی درمورد عشق برای ادامه و آغاز ارتباطاتشان هستند توضیح علمی و واقعی تری از این واژه وجود دارد.
مومنی‌جو با اشاره به اینکه عشق در روانشناسی مثلثی است با سه راس صمیمیت، تعهد و میل است، اضافه کرد: صمیمیت همان حالِ توام با پذیرش و آرامش بدون نگرانی از سرزنش یا مواخذه شدن با شادی‌های مشترک و همدلی در درد‌ها و رنجش‌ها بین زوجین است. تعهد آن مسئولیتی است که به عنوان شریک بالغ پذیرفته ایم تا برای حفظ حریم دونفره‌ی رابطه بدون وارد کردن فرد دیگری تلاش کنیم ودر آن ثابت قدم باشیم و میل ترکیبی از اشتیاق برای وصال با تمرکز بر رابطه‌ی جنسی و زناشویی است که اگر هر کدام از این رئوس دچار نارسایی و نقصان شوند، کلیت عشق به مخاطره می‌افتد وبا کم و زیاد شدن هر کدام ما نوع خاصی از عشق را تجربه خواهیم کرد.
این روانشناس بیان کرد: با دانش افزایی در خصوص انواع عشق و ویژگی‌های آن‌ها نه تنها وارد ارتباط‌های نا امن نمی‌شویم بلکه در صورت شناسایی مشکلات موجود در رابطه‌ی فعلیمان درصدد رفع و درمان آن معضل، با کمک متخصصین این حوزه برخواهیم آمد. براساس مثلث عشق هشت نوع عشق در ارتباط‌های مختلف انسانی درک و دریافت شده است.
وی با اشاره به اینکه یکی از هشت نوع عشق، فقدان عشق است، افزود: عدم وجود هیچ کدام از مولفه‌های مثلث عشق، مثلا ارتباطی که ما با همشهری و افراد هم محل داریم، که به واسطه‌ی نداشتن حس نزدیک و آشنایی، نیازی هم به وجود هیچ کدام از رئوس عشق وجود ندارد.
مومنی‌جو با بیان اینکه عشق دوستانه از دیگر انواع عشق است، گفت: همانگونه که از نامش برمی آید بین رفقا و دوستان در جریان است که اینطور تجربه می‌شود صمیمیت بالا، تعهد پایین و نداشتن میل است. همچنین جذابیت فیزیکی را از انواع عشق می‌توان دانست و زیر بنای اصلی این نوع ارتباط بر جذابیت‌های ظاهری چهره و اندام استوار است بدون در نظر گرفتن ویژگی‌های شخصیتی طرف مقابل، یعنی میل بالا، صمیمیت و تعهد بسیار پایین است.
این روانشناس با اشاره به اینکه عشق پوچ از دیگر انواع عشق است، اضافه کرد: آن دسته از ارتباط‌هایی که به دلیل یک هدف مشترک مثل فرزند یا مهاجرت و ... استوار مانده اند بدون توجه به شادکامی و رضایت زوجی است این عشق‌های پوچ فاقد صمیمیت و میل هستند و و صرفا با تعهدی لجوجانه ادامه یافته اند. همچنین عشق‌های خیال‌انگیز از دیگر انواع بوده، زمانی عشق خیال انگیز میشود که سهم خیلی بیشتری از میل و صمیمیت و میزان کمتری از تعهد، در ارتباط تجربه شود مانند اوایل دوستی ویا نامزدی که شوق باهم بودن و دیدار بسیار است.
وی با بیان اینکه عشق مشفقانه از دیگر انواع عشق است، گفت: مثلا در روابط زوجی طولانی که گذشت و شاید ترحم به جای مولفه‌ی میل و اشتیاق جنسی جایگزین شده است و صمیمیت و تعهد همچنان بالاست. همچنین عشق‌های ابلهانه را از دیگر انواع عشق میتوان دانست و آنجا که میل بالا و تعهد بالا، اما صمیمیت پایین باشد اتفاق می‌افتد، به طور مثال همسرانی که با وجود خشونت‌های فیزیکی وبی احترامی به یکدیگر حتی در جمع، همچنان به هم میل و تعهد دارند.
مومنی‌جو با بیان اینکه عشق کامل از دیگر انواع عشق شناخته شده است، خاطرنشان کرد: اما عشق کامل دارای هر سه مولفه‌ی مثلث عشق، صمیمیت بالا، تعهد بالا و میل و شوق هم بالا، دقیقا همان نوعی از عشق که نه در اثر گذر سال‌ها و نه در اثر مقایسه‌ها و الگو برداری‌های غلط خدشه دار نخواهدشد، عشقی که با شناخت و تلاش برای تجربه‌ی آن مسیر بی خطر وصحیحی از تکامل در ارتباط را طی می‌کنیم که نه تنها درآن درگیر و جو زده‌ی هیجانات کاذب عشقی نمی‌شویم بلکه شاهد دردسر‌های یک پایان پرخاشگرانه نخواهیم بود.