بزرگنمايي:

آریا بانو - مدیر برنامه بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت درباره نقش استفاده از پرتوهای فرابنفش در ضد عفونی کردن محیط و هوای آلوده به ویروس‌ها و میکروب‌ها، گفت: این پرتو در صورتی که در شرایط خاص و با داشتن تخصص کافی استفاده شود، در از بین بردن ویروس‌ها و میکروب‌ها موثر خواهد بود.

مهندس علی گورانی درباره تأثیر اشعه ماوراء بنفش در ضد عفونی کردن هوا و فضای آلوده به ویروس‌ها، گفت: اشعه UV می‌تواند قدرت گندزدایی داشته باشد، البته به شرط آنکه موازین مورد نظر رعایت شود. ماوراء بنفش بیشترین گندزدایی را در طول موج 250 تا 300 نانومتر انجام می‌دهد و خارج از این طول موج، قدرت گندزدایی کاهش یاقته و زمان طولانی‌تری برای گندزدایی احتیاج خواهد داشت.
وی در ادامه تأکید کرد: UV برای ضدعفونی کردن عمق‌های زیاد کارایی مناسبی ندارد، مثلا ماسکی که قطر زیادی دارد به راحتی با اشعه UV گندزدایی نمی‌شود. همچنین تنها قسمت‌هایی از جسم یا سطح مورد نظر ضدعفونی می‌شوند که اشعه به اندازه کافی مستقیما به آنها تابیده باشد. از این رو هنگام ضدعفونی کردن اشیا یا اجسام باید دقت کافی به خرج داد.
وی با اشاره به اینکه در مراکز درمانی و بیمارستانی یکی از شیوه‌های گندزدایی استفاده از اشعه‌ UV است، افزود: ماورابنفش متشکل از سه طیف A,B,C است که تنها طیف C قدرت بیشتری در گندزدایی دارد. دو طیف A و B نیز توانایی گندزدایی دارند، اما چون قدرت‌شان خیلی کمتر است باید زمان طولانی‌تری در استفاده از آنها به کار برد.
گورانی با تأکید بر اینکه اشعه UV استریل کننده نیست و تنها ضدعفونی کننده است، افزود: اشعه UV قدرت نفوذ بسیار کمی دارد، یعنی اگر بخواهیم سطحی را با تاباندن این اشعه گندزدایی کنیم، باید سطح را با مایع شوینده بشوییم و سپس UV به آن بتابانیم.
مدیر برنامه بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت با اشاره به اینکه از اشعه UV در ضدعفونی کردن هوای محیط هم استفاده می‌شود، تصریح کرد: این کار باید در یک محیط خالی و بدون حضور انسان‌ها انجام شود. در صورتی که در این محل انسان‌ها تردد می‌کنند از انجایی که UV برای انسان‌ها خطرناک است باید منبع UV را داخل محفظه‌ای قرار داده و سپس هوا را با فن به داخل محفظه کشیده تا UV به آن تابیده شود و از طرف دیگر خارج شود. با این روش اشعه در محیطی که انسان حضور دارد، پخش نمی‌شود و تنها به هوا دمیده می‌شود.
وی در خصوص گندزدایی سطوح با اشعه UV، گفت: باید مقدار مشخصی از انرژی به سطح تابیده شود تا موجودات روی آن از بین بروند. برای گندزدایی موجودات اعم از ویروس، باکتری و... باید مقدار انرژی مشخصی در زمان مشخصی به سطح تابیده شود تا این موجودات از بین بروند. در صورتی که مقدار انرژی لازم در مدت زمان مشخص به سطح تابیده نشود، امکان از بین رفتن ویروس و باکتری کاهش خواهد یافت.
گورانی با بیان اینکه اشعه UV توسط لامپ‌هایی تابیده می‌شود که با گذر زمان و افزایش طول عمر لامپ، انرژی آن کمتر می‌شود، افزود: این به آن معناست که محاسبات استفا ه از لامپ در طول زمان باید تغییر کند؛ اگر در ابتدای عمر لامپ آن را در یک متری سطح مورد نظر برای گندزدایی قرار می‌دادیم، پس از مدتی از طول عمر آن باید فاصله لامپ تا سطح مورد نظر را کاهش دهیم.
وی درباره استفاده از اشعه ماورا بنفش در از بین بردن ویروس کرونا، خاطرنشان کرد: اگر خود ویروس را در نظر بگیریم، این ویروس‌هم مانند سایر ویروس‌ها با تابیدن میزان مشخصی انرژی از بین خواهد رفت، اما اگر ویروس کرونا در قطرات تنفسی باشد، قطرات برایش به شکل محافظ عمل می‌کنند و اشعه UV باید در مدت زمان خیلی بیشتری بر آن تابیده شود تا بر ویروس اثر کند. در ضدعفونی کردن هوای آلوده به ویروس کرونا باید هوا را از فیلتر رد کرده و سپس اشعه به آن بتابانیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تابش نور خورشید که امواج ماورابنفش در خود دارد نیز توانایی از بین بردن ویروس ها را دارد یا خیر، گفت: حتما تابش نور خورشید هم این توانایی را خواهد داشت، اما دقت کنید UV که در محیط طبیعی هستند از نوع A هستند. پس از تابش نور خورشید، نوع C اشعه UV که طول موج مناسب گندزدایی دارد توسط لایه ازن حذف می‌شود و نوع B نیز تا نزدیکی زمین و نوع A به زمین می‌رسد. انرژی نوع A نسبت به دو نوع دیگر کمتر است؛ یعنی باید سطح یا جسم موردنظر در مدت زمان بیشتری در معرض تابش نور خورشید قرار گیرد.
وی در خاتمه سخنان خود با اشاره به اینکه گندزدایی و ضدعفونی کردن سطوح با اشعه UV یک روش مکمل در کنار سایر روش‌ها است، ادامه داد: استقاده از UV بسیار دقیق‌تر و نیازمند تخصص لازم است.